گیاهان در قرآن (پیاز)
و آن زمان را كه گفتید: ای موسی، ما بر یك نوع طعام نتوانیم ساخت، از پروردگارت بخواه تا برای ما از آنچه از زمین می روید چون سبزی و خیار و سیر و عدس و پیاز برویاند. (بقره / 61)
نام قرآنی:
بصلنامهای متداول:
فارسی، اردو، هندی، پنجابی: پیاز؛ عربی: بصل؛ سانسكریت: پلندو؛ بنگالی: پیانج؛ تلگو: وولی: تامیلی: ونگائم؛ ملیالمی: اُولیّ؛ گجراتی، مراتی: كانده؛ كشمیری: گانده؛ انگلیسی:onion؛ فرانسوی:oignon؛ آلمانی:Zwiebel؛ لاتینی:caepa؛ ایتالیایی:cipolla؛ یونانی:krommdi,krommun؛ اسپانیایی:cebolla؛ روسی:Iukovitsa.نام علمی:
Allium cepa (از تیره ی سوسنLiliaceae).اشاره ی قرآنی:
"و اذ قلتم یا موسی لن نصبر علی طعام واحد فادع لنا ربك یخرج لنا ممّا تنبت الارض من بقلها و قثآئها و فومها و عدسها وبصلها قال اتستبدلون الّذی هو ادنی بالّذی هو خیر اهبطوا مصراً فانّ لكم ما سالتم و ضربت علیهم الذلّة و المسكنة و باءو بغضب من الله ذلك بانّهم كانوا یكفرون بایات الله و یقتلون النبیین بغیرالحق ذلك بما عصوا و كانوا یعتدون." (بقره/ 61)و آن زمان را كه گفتید: ای موسی، ما بر یك نوع طعام نتوانیم ساخت از پروردگارت بخواه تا برای ما از آنچه از زمین می روید چون سبزی وخیار و سیر وعدس و پیاز برویاند. موسی گفت: آیا می خواهید آنچه را كه برتر است به آنچه فروتر است بدل كنید؛ به شهری باز گردید كه در آن جا هر چه خواهید به شما دهند. مقرر شد بر آنها خواری و بیچارگی، خشم خدا را بر خود هموار ساختند و این بدان سبب بود كه به آیات خدا كافر شدند و پیامبران را به ناحق كشتند و نافرمانی كردند و تجاوز ورزیدند.
سیر و پیاز از نظر گیاه شناسی از یك جنس هستند. بیش از 60 گونه گیاه مختلف از جنس سیر در مصر و عربستان می روید. مردم مصر باستان علاقه ی زیادی به سیر و پیاز داشتند. نقل شده كه در زمان ساختن هرم بزرگ كئوپس (حدود سال 3700 ق.م) برای كارگرانی كه به خدمت گرفته شده بودند در برنامه ی غذایی شان علاوه بر تربچه، سیر و پیاز نیز وجود داشت كه 160 سكّه ی مصری در این راه صرف شد. ارزش فعلی این مبلغ چهل كرور روپیه ی هندی است. این مبلغ گزاف نمایانگر اهمیت سیر و پیاز برای مردم آن زمان می باشد.آنان پیاز را می پرستیدند و به آن سوگند می خوردند امّا مجاز نبودند بعد از خوردن پیاز وارد معبد شوند. مردم نیز عموماً بر این باور بودند كه جهان به شكل همان لایه های پوست پیاز است. بیشتر مردم مخالف این عقیده بودند كه هنگامی كه شیطان از بهشت اخراج شد در جای اولین گامش پیاز رویید در جای دومین گامش سیر.
در تمدنهای قدیم آسیا و آفریقا خوردن سیر و پیاز، هر چند بسیار متداول بود، عادت خوبی به شمار نمی رفت.
حداقل سه حدیث درصحیح بخاری هست كه دلالت دارد بر این كه حضرت محمد صلی الله علیه وآله از بوی سیر و پیاز نفرت داشت و به اصحابش می فرمود: بعد از خوردن سیر یا پیاز بلافاصله نزد او نیایند. اما در هیچ یك از این احادیث خوردن سیر یا پیاز نهی نشده است. مسلم است كه این هر دو گیاه از نظر طبی بسیار مفیدند اما بویی زننده و طعمی تند دارند مخصوصاً اگر به صورت خام مصرف شوند.
