اهمیت واکسیناسیون در کودکان

قدم نو رسیده مبارک! فرزندتان به دنیا آمده است؟ به سلامتی! ولی احتمالا پیش از اینکه از بیمارستان مرخص شوید، می‌بینید که پزشکان و پرستاران دور نوزادتان جمع شده‌اند و بدون اینکه بیماری خاصی را در او کشف کرده باشند، به او آمپول می‌زنند. در حقیقت این واکسن‌ها ارزش درمانی ندارد؛ بلکه برای پیشگیری از بیماری‌های شایعی است که ممکن است به سراغ کودک شما هم بیاید...

به کار بالا که پس از تولد نوزادان در بیمارستان‌ها صورت می‌پذیرد، می‌گویند: مصون‌سازی یا ایمن‌سازی یا واکسیناسیون. شما با واکسیناسیون و انواع واکسن‌ها چقدر آشنایی دارید؟

واكسن ب‌. ث.ژ

این واكسن با استفاده از باكتری ضعیف شده سل علیه این بیماری ساخته شده و به صورت زیر جلدی در ناحیه بازو در بدو تولد تزریق می‌شود. این واكسن بعد از 15 سالگی توصیه نمی‌شود و اگر تا سن یك سالگی تزریق نشده باشد ابتدا تست پی‌پی‌دی انجام می‌شود و در صورتی كه تست منفی باشد، تزریق می‌گردد. معمولاً جای محل تزریق باقی می‌ماند و اگر دیده نشود، لازم نیست تزریق تكرار شود. در بعضی از موارد تورم غده‌های لنفاوی زیر بغل بعد از تزریق واكسن مشاهده می‌گردد كه معمولا با گذشت زمان برطرف می‌شود.

واكسن سه‌گانه

این واكسن با استفاده از باكتری كشته شده سیاه سرفه و سموم باكتری‌های دیفتری و كزاز ساخته می‌شود. دیفتری، كزاز و سیاه سرفه بیماری‌های خطرناكی هستند كه می‌توانند موجب مرگ یا عوارض شدید شوند. عارضه این واكسن معمولا تب و بیقراری است كه ممكن است تا چند روز ادامه یابد كه پاشویه و استامینوفن ممكن است لازم باشد. اگر بعد از تزریق، تب 40 درجه یا تشنج دیده شود در نوبت‌های بعدی، از واكسن دو گانه اطفال استفاده می‌گردد.

قطره خوراکی فلج اطفال

فلج اطفال یك بیماری حاد ویروسی است كه می‌تواند به فلج دایم دسته‌ای از عضلات بدن منجر شود. برای جلوگیری از این بیماری ناتوان كننده و سخت، بهترین راه واكسیناسیون است. واكسن به صورت قطره خوراكی و با استفاده از ویروس ضعیف شده ساخته شده است.

واكسن دوگانه اطفال

این واكسن شبیه به واكسن دوگانه ( دیفتری و كزاز) بزرگسالان است. فرق آن در مقدار بیشتر واكسن دیفتری است.

واکسن هپاتیت

واكسن هپاتیت B در دسترس است و از سال 1372 جزو برنامه واكسیناسیون كشوری اطفال است. تزریق این واكسن به بزرگسالان نیز توصیه شده است. واكسن در كودكان در سه نوبت در بدو تولد، دو ماهگی و شش ماهگی تزریق می‌شود و در بزرگسالان فاصله نوبت اول و دوم یك ماه و نوبت دوم و سوم 5 ماه می‌باشد. عوارض واكسن خیلی كم بوده شامل درد و قرمزی در ناحیه تزریق، سردرد مختصر و احساس كسالت می‌باشد. ویروس هپاتیت C نیز از راه خونی منتقل می‌شود و به میزان‌های خیلی كمتری نسبت به هپاتیت B، از راه جنسی نیز منتقل می‌گردد. فعالیت این ویروس ممكن است به صورت مزمن باقی مانده و به سیروز و سرطان كبد منجر شود. تاكنون واكسنی برای این بیماری ساخته نشده است.

دکتر سیدرضا حسینی