تبیان، دستیار زندگی
در جامعه اى كه فرهنگ «حجاب» حاكم باشد و رابطه با نامحرم طبق موازین شرعى باشد و از اختلاط هاى مضر و فسادانگیز بین پسر و دختر پرهیز شود، زمینه براى ارضاى نامشروع نیازهاى جنسى بسیار كم مى شود
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

ازدواج ،ارزش است یا ضد ارزش؟

عوامل و راهبردهاى كاهش سن ازدواج

گل

براى مبارزه با معضل اجتماعى بالا بودن سن ازدواج، راه حل هاى زیادى وجود دارد كه كمابیش از گذشته مطرح بوده و فراروى مسئولان و متصدیان كشور قرار داشته است. به نظر مى رسد دیگر زمانِ دادن راه حل تمام شده و باید در مسیر عملى ساختن این راه حل ها قدم برداشت. تنها راه رهایى از این مشكل آن است كه ملت و دولت دست به دست هم دهند و با برنامه ریزى هاى كلان فرهنگى، اقتصادى و اجتماعى، سعى در رفع این مشكل بزرگ داشته باشند. شاید نقطه آغازین و در عین حال، بسیار مهم حل مشكل این باشد كه ابتدا سعى كنیم تفكر و شناخت جوانان را عوض كنیم و آنان را از مادى گرایى و سطحى نگرى، به معنویت و توجه خدا و دین باورى، سوق دهیم.

در این مقاله راهبردهایی برای کم تر شدن سن ازدواج در جوانان ارائه می کنیم:

الف. راهبردهاى فرهنگى

همان گونه كه گفته شد، تغییر نگرش ها و شناخت هاى افراد كمك زیادى به تغییر رفتار آنان مى كند، و هر تغییرى بدون داشتن زیرساخت هاى فكرى محكم، دوامى نخواهد داشت. وظیفه مهم متصدیان امور فرهنگى مثل حوزه، دانشگاه، صدا و سیما، مطبوعات، هنر و مانند آن، این است كه در این زمینه، برنامه ریزى جدّى داشته باشند. كارهایى كه مى توان در این زمینه انجام داد، عبارتند از:

1. ارزش دانستن تأهّل: اگر تأهّل و همسر داشتن به عنوان یك ارزش، و تجرّد ضد ارزش تلقّى شود ، همان گونه كه در روایات اهل بیت(علیهم السلام) آمده است، كمك زیادى به تغییر نگرش افراد نسبت به سن ازدواج مى شود.1

لازمه این كار آن است كه فرهنگ دینى در ازدواج، جایگزین فرهنگ مادى گردد و نگرش جوانان ما به ازدواج همان نگرش اولیاى دین باشد كه به آن به عنوان وسیله اى براى نزدیك شدن به خدا نگاه مى كردند.2

2. درجه بندى ملاك هاى انتخاب همسر: در فرهنگ دینى ، مهم ترین ملاك براى انتخاب همسر، ایمان و اخلاق است و ملاك هاى دیگر از اهمیت كمترى برخوردارند.26 این در حالى است كه در جامعه كنونى ما، ملاك هایى همچون مدرك، ثروت، پست و مقام و به طور كلى، مظاهر مادى بیشترین اهمیت را دارند. به همین دلیل، تمام تلاش جوانان این شده است كه از هر راهى، امتیازات مزبور را به دست آورند و از این طریق، به مقبولیت اجتماعى كافى برسند. اما به دلیل آنكه رسیدن به این ملاك ها، زمان زیادى مى طلبد ، به ناچار از ازدواج در ابتداى جوانى محروم مى شوند و بدین روى، سن ازدواج افزایش مى یابد. اگر مسئولان فرهنگى كشور ارزش هاى واقعى را، كه ایمان و اخلاق در صدر آن است ترویج كنند، نه تنها سن ازدواج كاهش پیدا مى كند، بلكه بسیارى از مشكلات دیگر نیز حل خواهد شد.

اگر فرهنگ حجاب كم رنگ شود و پسران و دختران محدودیت زیادى در ارتباط با یكدیگر نداشته باشند ، انگیزه آنان براى ازدواج كاهش مى یابد و در نتیجه، سن ازدواج بالا مى رود.

3. گسترش فرهنگ حجاب: در جامعه اى كه فرهنگ «حجاب» حاكم باشد و رابطه با نامحرم طبق موازین شرعى باشد و از اختلاط هاى مضر و فسادانگیز بین پسر و دختر پرهیز شود ، زمینه براى ارضاى نامشروع نیازهاى جنسى بسیار كم مى شود و در نتیجه، تمتعات جنسى منحصر به خانواده و ازدواج مى گردد. همین امر موجب مى شود احساس نیاز به ازدواج در جوانان افزایش یابد و آنها زودتر ازدواج كنند. اگر فرهنگ حجاب كم رنگ شود و پسران و دختران محدودیت زیادى در ارتباط با یكدیگر نداشته باشند ، انگیزه آنان براى ازدواج كاهش مى یابد و در نتیجه، سن ازدواج بالا مى رود; چنان كه یكى از علل فرار جوانان غرب از ازدواج همین موضوع است; زیرا ازدواج را مانع آزادى بى حد و حصر خود مى بینند.

4. گسترش فرهنگ قناعت و ساده زیستى: اگر در جامعه ساده زیستى و استفاده از حداقل امكانات مادى ارزش گردد و یا ـ دست كم ـ ضدارزش نباشد، سن ازدواج كاهش پیدا مى كند اما اگر داشتن خانه و اتومبیل مدل بالا و امكانات مادى ارزش شود و چشم و همچشمى هاى زیان آور گسترش یابد ، جوان امروزى ما ناچار است به دنبال تهیه آن برود و تا وقتى آن را تهیه نكرده است ، ازدواج نكند. در نتیجه، از داشتن خانواده در سن جوانى، محروم مى ماند.

5. ازدواج در خلال تحصیل: یكى از عوامل افزایش پیدا كردن سن ازدواج، تحصیل است. اگر به گونه اى برنامه ریزى شود كه دانشجویان قادر باشند در خلال تحصیل، ازدواج كنند ، سن ازدواج در بین این قشر، كه مهم ترین و حسّاس ترین بخش جامعه هستند ، كاهش پیدا مى كند.

این امر مشروط بر این است كه خانواده ها اولا، اهمیت موضوع را درك كنند و متوجه این موضوع باشند كه چه خطرهاى بزرگى فرزندان دانشجوى آنها را تهدید مى كند و چه مشكلات روحى و روانى زیادى در اثر تأخیر ازدواج براى آنان به وجود مى آید كه با ازدواج كردن تمام یا بیشتر این مشكلات حل مى شود.

ثانیاً، با برنامه ریزى دقیق و هماهنگ و كمك دانشگاه ها و دیگر نهادهاى ذى ربط به گونه اى برنامه ریزى كنند كه دانشجویان با حداقل امكانات بتوانند ازدواج كنند و در عین حال، درس خود را نیز ادامه دهند. جوان دانشجو اگر امكان ازدواج داشته باشد ، حتى به صورت ماندن در دوران عقد و نامزدى قبل از عروسى ، هم از بركات مادى و معنوى ازدواج بهره مند مى شود و هم با انگیزه بیشترى درس و تحصیل را دنبال مى كند. دانشجو اگر احساس كند آینده روشنى دارد و مى تواند مسئولیت زندگى را، كه با ازدواج بر عهده او گذاشته شده است، به دوش كشد ، كمتر به دنبال فعالیت ها و برنامه هاى غیردرسى و حتى ضددرسى مى رود ، بلكه تمام سعى و همّت خود را صرف بهتر كردن زندگى و بالاتر بردن سطح آن مى كند.

به راهبردهای اقتصادی  در مقاله ی بعد خواهیم پرداخت.

منبع : ماهنامه ی علمی تخصصی معرفت

تنظیم برای تبیان :داوودی

پی نوشت ها:

1ـ ر. ك. محمّدباقر مجلسى، پیشین، ج 100، ص 218ـ225.

2ـ رسول خدا(صلى الله علیه وآله) نظر امام على(علیه السلام) را درباره ازدواج با حضرت فاطمه(علیها السلام)پرسید، ایشان پاسخ دادند: «نعم العون على طاعة اللّه»; یاور خوبى براى من در اطاعت از خداست. (محمّدباقر مجلسى، پیشین، ج 43، ص 117.)

مقالات مرتبط :

ازدواج سخت نیست اگر...

جنس مخالفی که مکمل شماست...

تا اطلاع ثانوی، مجرد بمان!

اصول عاقلانه، انتخاب عاشقانه

مشاوره
مشاوره
در رابطه با این محتوا تجربیات خود را در پرسان به اشتراک بگذارید.