كوتاهی و بلندی قد
بلند قد بودن برای خیلی ها به آرزویی دست نیافتنی تبدیل شده است. اگر چه امروزه در عصر تكنولوژی های برتر، ابزارهای خاصی با تبلیغات گوناگون و بدون مبنای علمی برای قد كشیدن روانه بازار شده است، ولی شناخت آن ها و بررسی مكانیسم اثر آن ها، این ابزارها را در رسیدن به هدف، چندان موثر نشان نمی دهد.
اعمال جراحی بلند كردن قد هم این روزها بر سر زبان خیلی ها افتاده است، غافل از آن كه فكر كنند سختی ها و عوارض جبران ناپذیر این جراحی پرخطر، به افزایش چند سانتی متر قد میارزد یا نه؟!
عوامل زیادی دست به دست هم می دهند تا در نهایت قد نهایی یك فرد را تعیین كنند.
متابولیسم یا همان سوخت و ساز طبیعی بدن و بیماریها از دیگر عوامل درونی تعیین میزان رشد یك فرد هستند.
اگرچه تغذیه و منطقه جغرافیایی زندگی فرد نیز از عوامل بیرونی تعیین كننده مهم قد به شمار می روند، به عنوان مثال نژاد سیاه پوستان بلند قد هستند، ولی نژاد زرد كوتاه ترند. با این وجود این نژاد نیز به مدد عواملی همچون تغذیه و ورزش و غیره قدشان افزایش یافته است.
ژنتیك و نژاد مهم ترین عامل موثر بر طول قد هر فرد است.
از نظر وراثتی، قد هر فرد متناسب با قد والدین خود خواهد بود، بنابراین متوسط قد پدر و مادر منهای 5 یا 6 سانتی متر برای دختران و به علاوه 5 یا 6 سانتی متر برای پسران، قد تقریبی هر فرد پس از بلوغ خواهد بود، اما در این میان راه هایی نیز برای افزایش قد وجود دارد.
بسته شدن صفحه رشد استخوان یعنی چه؟
بسیاری از كسانی كه در سنین رشد یا بلوغ به پزشك مراجعه می كنند و از كوتاهی قدشان شكایت دارند، از این كه پزشك شان برای آن ها رادیوگرافی ساده استخوان های مچ دست را درخواست می كند، متعجب می شوند. در واقع پزشك با مشاهده عكس مچ دست، سن استخوانی را تشخیص می دهد و می فهمد كه آیا صفحه رشد استخوان های فرد باز است و هنوز جای رشد دارد یا نه؟
در صورتی كه سن استخوانی فرد بالا باشد و صفحه رشد بسته شده باشد، دیگر جایی برای رشد طولی استخوان ها نخواهد بود. واقعیت آن است كه در انتهای استخوان ها صفحه ای به نام "اپی فیز" وجود دارد كه در سنین رشد از جنس غضروف است و با تاثیر از هورمون رشد، غضروف سازی می كند.
با گذشت زمان این غضروف ها به ترتیب شروع به استخوانی شدن می كنند و غضروف هایی جدید ساخته می شوند و به این ترتیب استخوان رشد طولی می كند و به اصطلاح درازتر می شود.
تقریبا در حوالی سن 18سالگی، این صفحات رشد از حالت غضروفی به حالت استخوانی در می آیند و دیگر استخوان رشد طولی نمی كند. در این حالت است كه پزشكان اصطلاحا می گویند، صفحات رشد استخوانی بسته شدهاند.
گاهی در برخی از افراد، بسته شدن صفحات استخوانی حتی ممكن است تا سن 20 سالگی به طول بیانجامد و یا برعکس در سنین كمتر از 18 بسته شوند.
در هر صورت پس از بسته شدن صفحات رشد استخوانی، بلندتر شدن قد دیگر مقدور نخواهد بود.
پس اگر در سنی هستید كه صفحات رشد استخوانهای تان هنوز بسته نشده است، می توانید با تغییراتی در سبك زندگی خود، ترشح هورمون رشدتان را افزایش دهید و به بلندتر شدن قدتان امیدوار باشید.
در مطلب بعدی راه های افزایش هورمون رشد را در طی دوران رشد برای تان خواهیم گفت.
ادامه دارد...
* مطالب مرتبط:
بعد از اتمام سن بلوغ، قدتان بلندتر نخواهد شد
تغذیه ی موثر در رشد قدی کودکان
مدت زمان رشد قدی در کودکان و نوجوانان