دی اکسید کربن، سنگ می شود

تازه ترین شیوه کاهش تولید گازهای گلخانه ای

هوا بشدت در حال گرم تر شدن است. به گونه ای که کم کم زمستان های پر بارش برفی می رود که در بسیاری از کشورها بخصوص در قاره آسیا و بالاخص در کشور خودمان به فراموشی سپرده شود. از آن اسفبارتر آنکه با گرم شدن هوا بسیار از یخچال های ارتفاعات کوه ها ناپدید می شوند، توده های دائمی و زیرزمینی یخ آب می شوند، مرجان های دریایی از بین میروند، جنگل های شمالی بیشتر به سمت شمال پیشروی می کنند، حیوانات و گیاهان نابود می شوند و زمین می رود تا همگام با پیشرفت روند خشکسالی به مرگی تدریجی و در نهایت خاموشی همیشگی دچار شود. اما عامل به وجود آمدن این فجایع طبیعی چیست؟ متاسفانه عامل آن خود ما انسان ها هستیم.

انسان دی اکسید کربن را با فعالیت های مختلف وارد جو می کند. در واقع ما کربنی را که میلیون ها سال زیر زمین مدفون بوده است به شکل نفت، گاز و ذغال سنگ به سطح زمین آورده و به عنوان سوخت می سوزانیم، پس از آن هم کربن با اکسیژن هوا ترکیب و مقدار زیادی دی اکسید کربن وارد جو می کند. هم اکنون آنقدر حجم این دی اکسید کربن زیاد شده است که باید افزایش آن را متوقف کنیم.

بررسی تمام راه های جلوگیری و کنترل تولید دی اکسید کربن تولیدی در حوصله این نوشتار نیست ولیکن مروری بر جالب ترین آنها از جمله تلاش جدیدی که گروهی از مهندسان ایسلندی با استفاده از شیوه ای برای تبدیل دی اکسید کربن به سنگ جامد آغاز کرده اند، شاید بد نباشد.

کاهش مصرف انرژی روزانه

از آنجا که مشکل اصلی در ورود بیش از حد دی اکسید کربن به جو، فعالیت های انسانی است بطبع تلاش اصلی ما هم باید معطوف به کاهش استفاده از سوخت های فسیلی شود.

یکی از بهترین راه حل ها استفاده از انرژی های بازگشت پذیر است. انرژی آب، باد، انرژی خورشیدی، انرژی زمین گرمایی، انرژی هیدروژنی و انرژی توده های زیستی از جمله این انرژی ها هستند. مسلماً برای ما که در کشوری آفتاب خیز زندگی می کنیم یکی از بهترین جایگزین ها برای سوخت فسیلی، انرژی خورشیدی است. چه اشکالی دارد که هر یک از ما صفحات خورشیدی در کنار خانه اش داشته باشد که برق و نیروی خانه را از آن تامین کند. بعلاوه فعالیت های روزانه ما تاثیر زیادی بر مقدار مصرف انرژی روزانه ما دارند. حتی دور انداختن هر چیزی ممکن است گازهای گلخانه ای آزاد کند. این بار پیش از دور انداختن وسایلتان به اسفاده دوباره از آنها فکر کنید و به کاهش گازهای گلخانه ای جو کمک کنید. بی شک بازیافت مواد از بهترین راه های کاهش گازهای گلخانه ای است. با چند بار مصرف کردن مواد می توان از تولید دوباره و از بین رفتن آنها که دی اکسید کربن زیادی وارد جو می کنند جلوگیری کرد. از میان این مواد دور ریز، پلاستیک ها از تولید کنندگان مهم گازهای گلخانه ای هستند. پس بهتر است مصرف مواد پلاستیکی را به حداقل برسانیم.

کنترل آلودگی کربنی یا سنگ های آتشفشانی

گویا در تازه ترین تحقیقات دانشمندان در کشور ایسلند قصد دارند با ایجاد شرایطی برای واکنش دی اکسید کربن و کلسیم، این گاز گلخانه ای را به منظور کنترل گرمای جهانی به سنگ تبدیل کنند.

شیوه مورد نظر آنها استفاده از لایه هایی از سنگ های آتشفشانی است که می تواند آلودگی های کربنی را برای میلیون ها سال در خود حفظ کند. طی این روش دی اکسید کربن ناشی از نیروگاه زمینی ایسلند تحت فشار بالا در آب حل شده و سپس به درون لایه های بازالتی که در عمق 400 تا 700 متری از سطح زمین واقع شده است پمپ خواهد شد. نتایج آزمایشگاهی نشان می دهد محلول دی اکسید کربن با کلسیم موجود در بازالت واکنش داده و کربنات کلسیم جامد به وجود خواهد آورد. البته این فرآیند در آزمایشگاه از چند روز تا چند هفته زمان به خود اختصاص داده است. با این حال یک سال پس از اجرای این تحقیقات، محققان می توانند شاهد سیر واکنش  و تبدیل شدن این گاز گلخانه ای به سنگ باشند.

تبدیل دی اکسید کرن به متان

جالب است بدانید بر اساس پژوهش دیگری دانشمندان توانسته اند با استفاده از نانو لوله هایی از جنس تیتانیوم و انرژی خورشیدی دی اکسید کربن و بخار آب را به متان و سایر هیدروکربن ها تبدیل کنند.

در واقع تولید کنندگان می توانند به جای ایجاد تغییر در اقلیم جهانی برای کاهش تولید دی اکسید کربن، آن را به گونه های گسترده ای از هیدروکربن ها تبدیل کنند، اما این کار زمانی قابل انجام به نظر می رسد که از انرژی خورشیدی استفاده شود. بازیافت دی اکسید کربن با استفاده از تبدیل آن به سوخت با محتوای انرژی بالا که برای استفاده از زیرساخت های انرژی مبتنی بر هیدروکربن ها مناسب است، گزینه جالبی است، هر چند این فرآیند زمانی مفید است که یک منبع انرژی تجدید پذیر چون خورشید برای این منظور قابل استفاده باشد.

ذخیره زیر بستر دریا

از سوی دیگر دانشمندان آمریکایی معتقدند که می توان دی اکسید کربن را برای جلوگیری از گرمتر شدن زمین زیر بستر دریاها ذخیره کرد.

بر اساس این پیشنهاد گاز دی اکسید کربن چندین کیلومتر زیر زمین پمپ و سپس زیر بست دریاها تزریق می شود؛ چرا که در زیر دریاها فضای کافی برای ذخیره کردن میزان نامحدودی دی اکسید کربن متصاعد شده در جو وجود دارد.

البته در گذشته نیز طرح هایی برای این منظور ارائه شده بود که به علت نگرانی نسبت به نشت احتمالی و ایمنی شیوه ها مورد انتقاد قرار گرفته بود؛ اما حامیان طرح تازه می گویند این طرح چنین خطراتی در بر ندارد و می توان آن را با فناوری های موجود اجرا کرد. بر اساس طرح تازه گاز دی اکسید کربن به عمق 3 هزار متری دریا پمپ شده و سپس زیر بستر اقیانوس تزریق می شود. فشار زیاد و دمای پایین در آن عمق، گاز کربن را به مایعی که فشرده تر از آب اطراف است تبدیل می کند. آزمایش ها حاکی است که ترکیب هایی مانند یخ تشکیل خواهد شد که در آن ملکول های دی اکسید کربن را در داخل خود به دام می اندازند. به گفته محققان به این ترتیب اطمینان حاصل می شود که گاز در رسوبات به تله می افتد و جای آن به قدری محکم است که حتی شدید ترین زلزله ها هم نمی تواند آن را آزاد کند.

منبع: جام جم

تنظیم برای تبیان: محسن مرادی