حجت الاسلام و المسلمین رئیسی با بیان اینکه هیچ کدام از ائمه(ع) با ظلم سازش نکردند، بنیانگذار جمهوری اسلامی را متصل کننده معنویت و سیاست در عصر حاضر عنوان کرد.
در بُعد حکومت اسلامی و ولایت فقیه، شواهد فراوانی در آثار مرحوم شیخ و مرحوم نائینی به چشم می خورد که نشان می دهد هر دوی آنان به حکومت دینی و حکومت ولایی فقیه معتقد بودند
در گزارش های ساواك درباره برنامه های مبارزاتی امام خمینی(ره) در محرم 42 است: «علما و روحانیون مخالف كه به تدریج رهبری آنها به عهده آیت الله روح الله خمینی محول می شد، تقریباً از سه ماه پیش به این طرف در انتظار رسیدن ماه محرم بودند تا آنجا كه آیت الله خمی
شیخ حسن اصفهانی، مشهور به شیخ کربلایی، صاحب کتاب «تاریخ دخانیه» است. او اصالتاً اهل اصفهان بود و در جوانی به سامرا هجرت کرد و در آنجا با میرزای نائینی در درس میرزای شیرازی آشنا گردید
آیت الله کاشانی طی نامه ای به دکتر مصدق او را از شرایط جدیدی که کودتاچیان تدارک دیده بودند، مطلع ساخت و از او خواست که با همکاری با او تصمیمات لازم برای جلوگیری از کودتا را تدارک ببیند
ظاهراً دکتر مصدق به مفهوم مصطلح امروز، یک دیکتاتور نبود. اما عملکرد او نشان می دهد که در اواخر حکومتش «خودمحور» شده بود! یعنی در دوره قبل از حوادث سی تیر، چنین نبود، اما رفته رفته، امر بر او مشتبه گردید و خیال کرد که همه باید مطیع او باشند
مسأله ملی شدن صنعت نفت، قبل از مطرح شدن آن توسط چهره هایی چون حسین مکی و دکتر حسین فاطمی و یا دیگران، در مانیفست فداییان اسلام، تحت عنوان «راهنمای حقایق...» در سال ۱۳۲۸ تنظیم و سپس چاپ و منتشر گردید
سید حسن تقی زاده از جمله رجال مشروطه خواه بود که فراز و فرود های زیادی در زندگی شخصی و سیاسی او وجود دارد. تقی زاده از جمله شخصیت هایی بود که شدیدا شیفته غرب بود و می گفت که باید از ناخن پا تا موی سر غربی شد.
در باب نسبت نظر و عملِ آیات عظام آخوند ملا محمد کاظم خراسانی و شیخ فضل الله نوری در امر مشروطیت، داوری ها و تحلیل های گوناگونی ابرازشده است، با این همه اهمیت موضوع، پژوهش بیشتر در این باب را ناگزیر ساخته است.
احمد خلیلی، دانشمند بلندآوازه ایرانی، نوه حضرت آیت الله العظمی حاج میرزا حسین میرزا خلیل تهرانی است. او در تحلیل علل ناکامی مشروطه، تحلیلی نزدیک به مشروعه خواهان و حامیان آیت الله شهید شیخ فضل الله نوری دارد
رئیس وقت ساواک به مرحوم فسلفی می گوید: «تغییر روش بدهید و دست از انتقاد بردارید. منبر بروید، ولی عادی . اگر قبول می کنید و به ما قول می دهید، خیلی خوب ؛ ولی اگر قبول نکنید، عکسی تهیه شده است که حیثیت شما را بر باد می دهد»
نگاه شیخ فضل الله به مفهوم مساوات مبتنی بر ادبیات قرآنی و شاه بیت کلام او «به حکم اسلام.....» و «اسلام حکم می کند....» است... او از ویژگیهای خاص جامعه ایران که پیوندهایی وثیق و ماندگار با آموزه های دینی داشت آگاه بود.
حجت الاسلام والمسلمین روح الله حسینیان رئیس مركز اسناد انقلاب اسلامی طی یادداشتی به بررسی واقعه قیام مسجد گوهرشاد برای مبارزه با كشف حجاب می پردازد. مشروح یادداشت را که در پایگاه مركز اسناد انقلاب اسلامی منتشر شده است در اینجا می خوانید
حجت الاسلام احمد سالک،ازپیشگامان مبارزات انقلاب وبا بسیاری از رهبران آن آشنا ومرتبط بوده است.وی در گفت وشنود پیش روی،به بازگویی خاطرات خویش از شهید محراب، آیت الله صدوقی پرداخته است
نسبت شهید بهشتی با کارکرد علمی و سیاسی مدرسه حقانی در سالیان اخیر در کانون بازکاوی و چالش بوده است و به رغم ایجاد فضایی حساسیت برانگیز در این مورد، هنوز ابعاد آن از شفافیت کافی برخوردار نیست.
مبارز دوران پهلوی دوم گفت: رئیس ساواک تهران با لباس تمام رسمی و ماشین شیک آمد و مرا صدا زد. رفتم و سوار ماشین شدم، به اتفاق رفتیم به همان منزلی که امام در قیطریه تحت نظر بود. سجاده امام باز بود و نماز عید فطر را خوانده بودند.
یک مبارز دوران پهلوی گفت: عشق مردم به امام، عامل پیروزی بود، آن هم به اعتبار مقام مرجعیتش. در مقابل تردیدهایی که به دیگران دست می داد، پیوسته می فرمودند، «من این مردم را از همه بهتر می شناسم.»