تجلی آیات و روایات در اشعار فردوسی

شاعر در قطعه بالا به آیه « کل نفس ذائقة الموت؛ هر نفسی چشنده مرگ است» اشاره کرده است.

(سوره آل عمران، آیه 185)

پرستیدن دادگر پیشه کن            ز روز گذر کردن اندیشه کن

که اشاره به آیه 136 از سوره نساء است که می‏فرماید: «یا ایها الذین آمنوا آمنوا بالله و رسوله والکتاب الذی نزل علی رسوله... و من یکفربالله  و ملائکته و کتبه و رسله و الیوم الآخر فقد ضلّ ضلالاً بعیداً؛ ای کسانی که (به زبان) ایمان آورده‏اید، در دل نیز به خدا و رسولش و کتابی که بر پیامر فرو فرستاده... ایمان آورید و آن کس که به خدا و فرشتگانش و به روز واپسین کفر بورزد، بی‏گمان در بیراهه‏ای که با حق فاصله‏ای دور و دراز دارد، گمراه گشته است».

که اشاره به آیات زیر است:

«فاما الزبد فیذهب جفاء و اما ما ینفع النس فیمکث فی الارض...؛ و اما کف شتابان از میان می‏رود و لیکن آنچه به مردم سود می‏رساند، در زمین می‏ماند...» (سوره رعد، آیه 17)

«یوم لاینفع مال و لاینون. الا من اتی الله بقلب سلیم؛ (یاد کن) روزی را که دارایی و فرزند به آدمی سود نمی‏رساند. مگر آن کس که دلی پاک نزد خدا آورد». (سوره شعرا، آیات 88 و 89) و آیه: «والذین یکنزون الذهب و الفضة و لا ینفقون‏ها فی سبیل الله فبشرهم بعذاب الیم؛ و آنان که زر و سیم را ذخیره می‏کنند و آنها را در راه خدا انفاق نمی‏کنند، آنان را به عذابی دردناک مژده ده». (سوره توبه، آیه 34)

قطعه بالا اشاره بسیار لطیفی به این حدیث معروف دارد: «حب الوطن من الایمان؛ دوست داشتن میهن، از ایمان است».

میاسای ز آموختن یک زمان  زدانش میفکن دل اندرگمان...

توانا بود هر که دانا بود   زدانش دل پیر برنا بود

این دو بیت به حدیث‏های بسیاری از جمله: «اطلبوالعلم من المهد الی اللحد؛ از گهواره تا گور دانش بجوی» اشاره دارد، فردوسی در معنی این حدیث می‏فرماید:

از جمله اشعار دیگر فردوسی که در بردارنده مفاهیم قرآنی است، قطعه زیر می‏باشد:

که اشاره به آیه 195 سوره بقره: «

علی قلی زاده اندی

تنظیم : بخش ادبیات تبیان