مشکلات ادراری

كلیه هر فردی حدود 13 سانتی متر طول و 8 سانتی متر عرض و 3 سانتی متر قطر دارد. به عبارتی، هر کلیه انسان بالغ به اندازه یک دست مشت شده است. وزن متوسط کلیه در مردان 150 گرم و در زنان 135 گرم است.

در هر ده دقیقه حدود یک لیتر خون از كلیه ‌ها می ‌گذرد و كلیه‌ ها تمام خون بدن را حدودا هر 50 دقیقه یک بار تصفیه می‌ كنند.

كلیه‌ ها علاوه بر تصفیه خون، تولید ادرار، تامین آب كافی بافت ‌های بدن، تنظیم فشار خون و مقدار نمك ‌های حیاتی در خون را نیز به عهده دارند.

همچنین كلیه ‌ها، هورمونی به نام "اریتروپویتین" ترشح می ‌كنند كه تولید گلبول قرمز خون بدن را تحریك و كنترل می ‌كند. علاوه بر آن، تعادل اسید و باز خون و مایعات بدن را هم تنظیم می ‌كند.

می ‌گویند با یک کلیه هم می ‌توان زندگی کرد اما باید جانب احتیاط را رعایت نمود.

سوزش ادرار

محرك ‌‌های ادراری مانند غذاهای تند و ادویه دار، غذاهای اسیدی، كافئین مثل قهوه و شكلات، آلرژی یا حساسیت به صابون ‌ها و دستمال توالت معطر، كف صابون در حمام، عفونت مجاری ادراری، بیماری‌ های مقاربتی (سوزاك و كلامیدیا) ، التهاب و عفونت مثانه و پیشابراه، التهاب و یا سرطان پروستات ، سنگ كلیه و عفونت قارچی از عوامل ایجاد سوزش ادرار هستند.

تكرر ادرار

اضطراب، سرما ، مصرف زیاد مایعات، مصرف مدرها، الكل و كافئین، عفونت مجاری ادرار، التهاب مثانه، سنگ مثانه، دیابت ، سرطان مثانه ، سنگ كلیه، مشكلات كلیوی، التهاب و یا سرطان پروستات نیز از عوامل ایجاد تکرر ادرار هستند.

قطره قطره آمدن ادرار

سنگ كلیه، نوروپاتی یا آسیب عصبی مثانه، آسیب به نخاع، التهاب، تورم و یا سرطان پروستات، عفونت مجاری ادرار، تنگی و یا تومور پیشابراه، بی ‌اختیاری ادرار، ضعف عضلات كف لگن، مصرف برخی داروها و چاقی از علل بروز این مشکل هستند.

تغییر حجم ادرار

پرادراری

در پزشکی، پرادراری به وضعیتی اطلاق می ‌شود که حجم ادرار 24 ساعته بیش از 5/2 لیتر باشد. گاهی هم پُرادراری، به تکرر ادرار بدون توجه به حجم ادرار اطلاق می ‌شود. گاهی مواقع، پرادراری به همراه بلع مایعات فراوان است. گاهی پرادراری حالت طبیعی دارد مثل پرادراری در سرما، پرادراری در ارتفاعات و بعد از نوشیدن مایعات فراوان.

برای پرادراری دلایل زیادی وجود دارد، مانند:

مصرف داروهای مدر، مصرف غذاهای مدر(قهوه، چای، آب میوه‌‌های اسیدی،)‌، دیابت شیرین، دیابت بی‌ مزه، پُرنوشی روانی، مصرف زیاد ریبوفلاوین یا ویتامین B2، سرما، ارتفاعات، التهاب بافت بینابینی مثانه، لوپوس و کلسیم بالا.

کم ادراری

سرعت جریان ادرار در مثانه مردان 20تا 25 میلی لیتر در ثانیه و در زنان 25 تا 30 میلی لیتر در ثانیه است. سرعت جریان کمتر از 15 میلی لیتر در ثانیه، موجب شک به انسداد و سرعت کمتر از 10 میلی لیتر در ثانیه به عنوان مدرک قطعی برای انسداد مجرای ادرار محسوب می ‌گردد.

عللی که برای کاهش جریان ادرار وجود دارد، در مردان و زنان متفاوت است:

ممکن است به دنبال عفونت، تحریک شیمیایی، عفونت ‌‌های باکتریایی و یا به‌طور شایع ‌تر، به طور خود به ‌خودی و بدون علت واضح باشد.

هر عاملی که باعث کم آبی بدن شود، داروهایی که موجب مسمومیت کلیه می ‌شوند مانند پنی سیلین‌‌ها و داروهای هم گروه جنتامایسین، تومور مغزی ترشح کننده هورمون ضد‌ادراری، در زنان جوشگاه‌‌ های جراحی به دنبال جراحی قبلی و در مردان انسداد ناشی از بزرگ شدن پروستات از شایع ‌ترین علل این مشکل است.

در قسمت بعدی این مطلب درباره ی رنگ ها و بوهای غیر طبیعی ادرار که هر کدام نشان دهنده ی یک بیماری خاص است، برای شما توضیح خواهیم داد.

ادامه دارد...

دکتر هومن خلیقی

هفته نامه سلامت