شجره طیبه چیست؟
رازهای مرگ شماره 25
آثار کلمه ی طیبه و کلمهی خبیثه
أََلم تَرَ كَیْفَ ضَرَبَ اللَّهُ مَثَلًا كلَِمَةً طَیِّبَةً كَشَجَرَةٍ طَیِّبَةٍ أَصْلُهَا ثَابِتٌ وَ فَرْعُهَا فىِ السَّمَاءِ.تُؤْتىِ أُكُلَهَا كلَ حِینٍ بِإِذْنِ رَبِّهَا وَ یَضْرِبُ اللَّهُ الْأَمْثَالَ لِلنَّاسِ لَعَلَّهُمْ یَتَذَكَّرُونَ.وَ مَثَلُ كلَِمَةٍ خَبِیثَةٍ كَشَجَرَةٍ خَبِیثَةٍ اجْتُثَّتْ مِن فَوْقِ الْأَرْضِ مَا لَهَا مِن قَرَارٍ.یُثَبِّتُ اللَّهُ الَّذِینَ ءَامَنُواْ بِالْقَوْلِ الثَّابِتِ فىِ الحَْیَوةِ الدُّنْیَا وَ فىِ الاَْخِرَةِ وَ یُضِلُّ اللَّهُ الظَّلِمِینَ وَ یَفْعَلُ اللَّهُ مَا یَشَاءُ.1
آیا ندیدی که خداوند چگونه مثل میزند کلمهی طیبه را به درخت پاکیزهای که ریشه آن در زمین ثابت است و شاخ و برگ آن در آسمان است. همواره به اذن پروردگار میوه میدهد و خداوند چنین تمثیل هایی را ذکر میکند شاید مردم متذکّر شوند و مَثَل کلمهی خبیثه، همچون درخت خبیثه است که بر بالای زمین واقع شده و ثَباتی ندارد .خداوند با قول ثابت، مؤمنین را در دنیا و آخرت تثبیت میکند و ظالمان را گمراه مینماید و هر چه بخواهد انجام میدهد.
در این آیات کریمه حق تعالی بیان میفرماید: بعضی از کلمات ثابت و مستقر است و همواره آثار مفید دارد و این حقایق را به صفت طیّب میستاید در جای دیگر بیان میفرماید: که فقط کلمهی طیبه به سوی او صعود کرده، و عمل صالح است که آن را بالا میبرد تا به آسمان برسد و سپس میفرماید: «مَن کان یُریدُ العزةَ فللهِ العزةُ جمیعاً»2 هر کس طالب عزت است، تمامی عزت، فقط از آن خداست. پس از آن، راه رسیدن به آن را بیان میکند: «إِلَیْهِ یَصْعَدُ الْكَلِمُ الطَّیِّبُ وَ الْعَمَلُ الصَّالِحُ یَرْفَعُهُ»3 فقط کلمهی طیبه است که به سوی پروردگار صعودی میکند و عمل صالح است که آن را بالا میبرد. مقصود از کلمه طیبه، اعتقاد حق و ثابت است «إِنَّ الَّذینَ قالُوا رَبُّنَا اللَّهُ ثُمَّ اسْتَقامُوا فَلا خَوْفٌ عَلَیْهِمْ وَ لا هُمْ یَحْزَنُونَ»4 در آخرت موردی هست که انسان در آن ثابت قدم مانده یا خواهد لغزید و علت این ثبات، کلمه طیبه، و نداشتن آن، علت لغزش است. در آنجا اختیار و انتخابی در کار نیست. پس کسی که در این دنیا به كلمهی طیّبه که همان توحید و شهادت به «لا اله الاّ الله» است و تحقّق به این حقیقت در جانش، متّصف شد در دنیا و آخرت ثابت قدم است و مردم دائماً از بهره ی وجود او و برکات او بهره مند میباشند.
کلمهی خبیثه که مقابل کلمهی طیّبه قرار میگیرد، همان شرک است که به خاطر خبیث بودن هیچ اثر و ثمری ندارد جز ضرر و شرّ.
این خداوند تعالی است که مؤمنین را تثبیت میکند و اگر او نبود استقامت و ثَبات مؤمنان سودی نداشت. پس تمامی امور به سوی حق تعالی باز میگردد.5
تالیف: استاد محمد حسین رحیمی
تنظیم برای تبیان: حسین عسگری - گروه دین و اندیشه
1-- سوره ابراهیم: 128
2-سوره فاطر: 10
3-سوره فاطر: 10
4-سوره احقاف: 13
5-الانسان، ص 76 و 77