قابل توجه طرفداران چند همسری !
قانون تعدد زوجات یكی از قوانین اسلام است كه حرف و حدیث‌های زیادی به دنبال داشته است. عده‌ای با استناد به آیات قرآنی و سنت رسول‌الله(ص) چند همسری را حقی مشروع برای مرد می‌دانند كه بدون هیچ‌گونه قید و شرطی می‌تواند از آن استفاده نماید و گروهی بدون توجه به ضرورت‌هایی كه موجب وضع چنین قانونی از سوی شارع مقدس همان كه او را عدل و علم مطلق می‌دانیم گردیده تنها با تكیه بر دانش و تجربه محدود بشری شمشیر را از رو بسته و از پایه و اساس آن را نفی و طرد می‌كنند.
برخلاف تصور عموم، قانون تعدد زوجات صرفا یك قانون اسلامی نیست. یافته‌های باستان‌شناسی نشان می‌دهد كه از دوران باستان در میان اقوام و ملل مختلف قانون چند همسری رواج داشته است. دكتر علی‌عباس حیاتی، حقوقدان در این باره می‌گوید: «بر خلاف تصور بسیاری از ما كه تعدد زوجات را زاییده اسلام می‌دانیم ، بحث چند همسری در تمدن ایران‌باستان، در میان اعراب پیش از اسلام و حتی در تمدن رومیان و اروپا به شكلی بی‌حد و حصر رواج داشته است. اسلام با ظهور خود به این بحث سامان بخشید و برای آن قیودی ایجاد كرد.»
واقعیت این است كه در جامعه ما خانه و كاشانه‌های بسیاری به ناحق و به دلیل استفاده نابجا از این قانون به ویرانی گراییده و فرزندان بسیاری از این رهگذر آسیب دیده‌اند. شاید یكی از دلایل به وجود آمدن چنین شرایطی ناآگاهی گروهی از مردان از چارچوب‌ها و تقیداتی است كه اجرای این قانون را محدود به موقعیت‌هایی كاملا ویژه می‌كند.
در زمانی که دین اسلام نازل شد، محدودیت‌ها و قیودی را نیز برای تعدد زوجات قرار داده است، نشان می‌دهد كه حكم اولیه همان تك همسری و وحدت ازدواج است.مگر در شرایط استثنایی.
تكیه‌گاهی که فرو می‌ریزند
یكی از شروطی كه قرآن بصراحت درباره تعدد زوجات بر آن تأكید می‌كند ، برقراری عدالت است. برقراری عدالت كار هر كسی نیست؛ لذا آن گونه كه حیاتی می‌گوید نمی‌توان موضوع ازدواج مجدد را به عنوان یك قاعده و قانون پذیرفت كه به مرد اختیار دهد همسر دوم اختیار كند. اصل این است كه مرد می‌تواند تنها با یك زن ازدواج كند، مگر در موارد بسیار استثنایی و نادر.
واقعیت این است كه امروز در جامعه ما گاه و بیگاه ازدواج‌های مجددی بدون توجه به انگیزه‌های شرع مقدس از وضع قانون تعدد زوجات صورت می‌گیرد. در این میان، معلوم نیست ضربه‌های روحی كه همسران چنین مردانی متحمل می‌شوند مربوط به اهمیت بیش از اندازه‌ای است كه به شوهران خود می‌دهند یا این كه احساس می‌كنند تكیه‌گاهی را از دست داده‌اند. در هر صورت، این آسیب‌ها گاه تا اندازه‌ای است كه سلامت جسمانی آنان را نیز به مخاطره می‌اندازد.
سوال این است كه حتی اگر منظور اصلی قانونگذار از وضع قانونی به نام تعدد زوجات حل معضلات اجتماعی نباشد و مرد مجاز باشد تنها به میل و خواسته خود همسران متعدد اختیار كند ، آیا در قبال سلامت وآرامش همسر اول خود مسوول نیست؟ چگونه می‌توان تصور كرد اسلام با آن همه دستور درباره خودداری از آزار رساندن به مردم، محبت به همنوعان و تعالیم فراوانی از این نوع نسبت به احساسات زن خانه بی‌توجه باشد و به مرد اجازه دهد بدون در نظر گرفتن شرایط روحی همسر خود در پی تجدید فراش باشد؟
فرزندان، آسیب‌پذیران اول
گروه دیگری كه در این ارتباط آسیب می‌بینند، فرزندان خانواده هستند. بسیار دیده شده به دنبال ازدواج مجدد پدر، فرزندان به حال خود رها می‌شوند یا كمتر مورد توجه قرار می‌گیرند. دكتر حیاتی در این زمینه تاكید می‌كند: ازدواج مجدد در اصل دستوری است برای حل معضلات اجتماعی. اگر قرار است با ازدواج مجدد، معضل دیگری به وجود آوریم نباید مورد استفاده قرار بگیرد. به همان اندازه كه می‌خواهیم با ازدواج مجدد، مشكل زنی را كه به عقد ازدواج دوم در می‌آوریم حل كنیم، باید به مشكلات زن اول نیز توجه كنیم.
درباره فرزندان نیز از لحاظ فقهی شرطی كه فقها اعلام می‌كنند این است كه مرد ، توانایی پرداخت نفقه را داشته باشد و بتواند 2 خانواده را اداره كند. در غیر این‌صورت نباید از این سیستم استفاده كرد. اجرای عدالت از نظر اقتصادی، عاطفی، تربیت فرزندان و ساعاتی كه مرد باید در كنار خانواده‌اش بگذراند بسیار مشكل است. وقتی از عدالت صحبت می‌كنیم به این معنی است كه هم در بین زنان عدالت به نحوی اجرا شود كه یكی از آنها احساس نكند مورد بی‌مهری قرار گرفته و هم فرزندان نباید احساس كنند پدرشان به فرزندان زن دیگر بیشتر اهمیت می‌دهد ضمن این كه از لحاظ حكم اولیه تربیت فرزندان، نفقه و غیره به عهده پدر است و ازدواج بعدی او را از این وظایف معاف نمی‌كند. بنابراین لازم است مرد قبل از تصمیم‌گیری به ازدواج مجدد تمام این موارد را در نظر بگیرد.
قانون مدنی كشور ما تحت شرایط خاصی مرد را مجاز به ازدواج مجدد می‌داند، اما اگر خانواده را نهاد مقدسی بدانیم كه حفظ حرمت و اساس آن بر زن و شوهر لازم است، آنگاه همان طور كه از زن انتظار داریم در سختی‌ها و ناملایمات در كنار همسر بماند و چنانچه زنی در چنین مواردی بخواهد از حق قانونی و شرعی خود برای طلاق استفاده كند، او را مورد ملامت قرار می‌دهیم، می‌توانیم از مرد نیز بخواهیم همین گونه در مشكلات كنار همسر خود بماند، صبر و تقوا پیشه گیرد و از انرژی خود در جهت كسب علم و معرفت استفاده كند.
تمام قوانین اسلام اگر درست و به هنگام انجام شود ،باعث صلاح و موفقیت خواهد بود اما نباید مورد سوءاستفاده قرار گیرد یادمان باشد خانواده و دوام آن در دین ما بسیار پر اهمیت است و پدر خانواده تکیه گاهی است که اگر فرو ریزد،ممکن است نسلی را دچار مشکل کند...
منبع : جام جم آنلاین - با تلخیص
تنظیم برای تبیان:داوودی
