با قصه معجزه کنید

افرادی که از هوش روانی بالایی برخوردارند، احساس می‏کنند که زندگی آنها کامل است و هدف مثبتی دارد، شناخت عمیقی از خودشان دارند، هر آنچه می‏گویند، انجام خواهند داد. به فکر یک رابطه با شکوه هستند و اغلب احساس یکی بودن با جهان هستی دارند و به یک ارتباط پرشور عاشقانه می‏اندیشند. این هوش، یک هوش بالغ شده است و پیشرفت آن ریشه در سال‏های کودکی دارد. با وجود این، کودکانی که عاقل‏تر از سن‏شان به نظر می‏رسند، هرگز کودک‏تان را دست کم نگیرید. با ملایمت به کودک‏تان کمک کنید تا هدف مثبت و دید وسیعی در زندگی داشته باشد. همچنین به او کمک کنید تا از جهان، زیبایی‏ها و رمز و راز آن قدردانی کند. شما می‏توانید به تدریج و به طور اتفاقی، در مکالمات معمولی روزمره، این کار را انجام دهید.

این جمله که «هر چیزی با چیز دیگری ارتباط است»، می‏تواند طرح ساده‏ای برای شروع باشد. کودک‏تان را برای «پیاده روی‏های پر رمز و راز» بیرون ببرید. در حالی که بدون عجله راه می‏روید، فقط به چیزهای دور و بر نگاه کنید و درباره چیزهای مختلفی که می‏بینید مانند: برگ‏ها، درختان، تعمیرات جاده‏ای، ماشین‏ها، حیوانات‏ اهلی، ابرها و جوی‏های آب با هم گفت و گو کنید.کتاب‏های زیبا درباره جهان و منظومه شمسی برای کودک تهیه کنید. این کتاب‏ها به کودک کمک می‏کنند تا زیبایی و عظمت جهانی را که در آن متولد شده است، درک نماید، شکوه طبیعت را لمس کند و ذهن او را باز می‏کند تا چیزهای شگفت‏انگیزتری را ببیند.

تمثیل و استعاره در قصه‏گویی

افسانه‏ها، در خود نیروی شگفت‏انگیز و خارق‏العاده‏ای دارند. همه ما این نیرو و کشش را تجربه کرده‏ایم. اما به راستی این قدرت نهفته، ناشی از چیست؟ برو نو بتلهایم، مربی و روانشناس می‏گوید: صرف نظر از نقش حیاتی و مهم اولیای کودکان در معنا بخشی به زندگی آنان افسانه ها نیز تا حد زیادی به زندگی کودکان معنا می‏بخشند وقتی بچه‏ها در برابر ادبیات قرار می‏گیرند، افسانه‏ها بیشترین جاذبه را برای آنها دارند. موضوع این نیست که خوبی‏ها و راستی‏ها در پایان افسانه‏‏ها پیروز می‏شوند، بلکه موضوع این است که قهرمان قصه جذاب‏ترین مساله برای کودک است.

او در تمام مبارزات قهرمان خود را در نقش قهرمان قصه می‏بیند به خاطر این هم ذات پنداری، کودک تصور می‏کند که به همراه قهرمان افسانه، از آزمون‏ها و سختی‏ها می‏گذرد و با او به پیروزی دست می‏یابد، زیرا که فضیلت‏ها و خوبی پیروزند و این خود فضیلت‏ها و خوبی‏ها را بر لوح ضمیر کودک حک می‏کند» مهم‏ترین و اساسی‏ترین ویژگی‏ هر افسانه‏ای تمثیل و استعاره است. عنصر مهمی به تمثیل‏ها نیروی نفوذ و تاثیر می‏بخشد تطابق‏یابی است. تطابق یابی یک فرآیند ذهنی ناخودآگاه است

وقتی بچه‏ها به داستان گوش می‏دهند. دائماً آنچه را که می‏شنوند با خاطرات خود پیوند می‏‏دهند. آنها در ذهن خود جستجو می‏کنند تا تجربیات حاضر خود از داستان را با وقایعی از گذشته مرتبط کنند.

اگر کودکی بشنود «سگی خشمگین و بزرگ، شروع به تطابق‏یابی در تجربیات گذشته می‏کند تا به این سه کلمه معنی بدهد بنابراین عبارت سگی خشمگین و بزرگ در هر کودک شنونده، تصویر متفاوتی را در خاطرش زنده می‏کند. چون کودکان منحصر به فرد هستند، تجارب‏شان از دنیا نیز منحصر به فرد است. آنها جهان را از خلال حس‏های خود تعبیر و بنابر تجارب گذشته‏شان تفسیر می‏کنند. ساختن تمثیل به پختن کیک می‏ماند. باید مواد لازم و دستور پخت را بدانید. اگر مراحلی را که در دستور ذکر شده دنبال کنید، آنچه را سرآشپز به شما قول داده است به دست می‏آورید: مرحله اول مثل حل کردن یک مساله است. اول باید دانست که مساله کودک شما چیست؟

هر چه عناصر داستان را دقیق‏تر خلق کنید، تاثیر داستان بیشتر می‏شود.

مرحله دوم این است که اشخاص، مکان‏ها و اشیای مرتبط با مشکل را تفکیک کنید در این مرحله شما باید حیوانات، کودکان یا اشیای خیالی که نقش جایگزین را بازی می‏کنند به جای اجزای مشکل بگذارید. کودک باید بتواند با شخصیت‏ها، حوادث و ارتباط بین آنها، احساس نزدیکی کند. این مرحله مهمترین مرحله در خلق یک افسانه تمثیلی تاثیر گذار است و با آن شنونده بین وضعیت خودش و آنچه می‏شنود، پل می‏زند. مثلاً فرض کنید آرمین، پسر بچه یازده‏ ساله، هر وقت در آشپزخانه غذا می‏خورد، بدون آنکه آنجا را تمیز و مرتب کند بیرون می‏رود. آرمین می‏داند که والدینش بطور دائم او را به خاطر رفتارش سرزنش می‏کنند و می‏داند که از دست او ناراضی هستند او خوب می‏‏داند که قانونی بنیادی را در خانه نقض می‏کند مثالی از یک قصه که با وضعیت این مشکل مشابه است، می‏تواند عناصر زیر را در برداشته باشد: عناصر واقعیت و عناصر قصه. مرحله آخر فراهم کردن راه حلی برای مشکل است.

اکثر والدین می‏توانند برای مشکل فرزندشان راه حلی ارایه کنند. این به قوه تشخیص آنها و البته به سن کودک و شرایطی که مشکل را احاطه کرده بستگی دارد. مراحلی که بیان شد می‏تواند شما را در ساختن یک تمثیل کمک کند بعد از آنکه تمثیل را ساختید، می‏توانید قصه‏گویی را شروع کنید آن موقع به قدرت معجزه گر افسانه‏ها و تمثیل‏هایی خواهید برد کودک شما تطابق‏یابی خواهد کرد و تعریف کردن این افسانه به نوبه خود می‏تواند در تربیت فرزند دلبندتان تاثیر مثبت خود را بگذارد.

ماهنامه کودک

تنظیم برای تبیان: کهتری