محکوم نباشید ،حاکم شوید
معاصر با زمان
كسى كه قانون حركتها و تحولات را بداند و با «سنت»هاى طبیعت و تاریخ ، آشنا باشد ، مىتواند به جاى «محكوم زمان» شدن، « حاكم برزمان » گردد.
كسى كه «شناگرى» مىداند ، بر آب و موج ، مسلط است. كسى كه شنا نمىداند ، مغلوب آب مىگردد. به همین راحتى، آشنایى و ناآشنایى با قانونآب و روش تسلط بر امواج و مهارت در « شنا »، مرگ و حیات یك انسان رارقم مىزند.
چگونه مىتوان زمان را امتداد داد؟ یا آن را مهار كرد؟
باید از هر دقیقه قرنى ساخت قرن را در دقیقه گنجاند. یا كه با شیوه مهار زمان جبر را هم به زیر بال كشید. شب و روز، دو مركب براى سوار شدن و راه زندگى را طى كردن است.
به تعبیر رسولصلى الله علیه وآله: « اللیل و النهار مطیتان».
حال، این مركب، یا چموش و سركش و افسار گسیخته است، كهسوارش را بر زمین مىزند ، یا رام و در اختیار است و با اراده سوار ، راهمىسپارد.
راستى... چرا گاهى بر یك جامعه، یك قرن مىگذرد ، ولى معادل یكسال هم به شمار نمىرود ، و گاهى جماعت و ملتى، ره صد ساله را یك شبهمىروند؟!
گاهى فاصله « عمر فلكى» و «عمر عملى» انسانها خیلىزیاد است!
بهره گرفتن از استعداد و توان نهفته در فرصت و زمان، چه براى یكفرد یا براى جامعه ، بركت آور است و زمان را بارورتر مىسازد.
اگر جلوتر از زمان نیستیم، دست كم، معاصر زمان خویش باشیم.عقبتر از زمان چرا؟!
تا چه حد مىتوان به «هدف» رسید؟
میزان تحقق اهداف و آرمانها و ثمر دادن نهالهاى كاشته شده درزمین دلها و مزرعه اندیشهها، بستگى به خود ما دارد.
خداوند ، ما را «چشم» دیدن و « گوش» شنیدن و قلب « فهمیدن » عطاكرده است، و... بالى به قدرت « همت» براى طیران در فضاى «خواستن».
در كلاسى به وسعت « نیاز» و با شوقى به حرارت ایمان، مىخواهیمنسلى باشیم و نسلى بپروریم: خدا باور، دین شناس، آگاه دل، پاك رفتار،راست گفتار، درست اندیش، دریا دل، ثابت قدم و در یك كلمه «مسلمان»!
این، همتى بلند و هدفى والاست و در خور این آرمان، تلاشى عظیملازم است.
اگر غفلت كنیم، آنچه از دست مىرود « فرصت» و « نیرو» و « زمینه» است و اینها سرمایههاى ماست و باید به سودآورى و بهرهگیرى بیانجامد.
« راه » كدام است و « هدف» كجاست؟
جاذبههاى جنبى و صحنههاى فرعى، ما را به خود مشغول نكند! مشكلات، از جدیتمان نكاهد و به « تردید » مان نیفكند و گام ما راسست نسازد و امیدمان را نسوزاند.
بزرگان و بلنداندیشان، به تناسب اهداف متعالى خود ، تلاشى شایسته ودر خور داشته و دارند.
دریغا كه انسان ، بذر پوچ بپاشد ، یا مزرعه روییده را آتش بزند. اگر بتوانیم، به دیگران، « بال پرواز » بدهیم. و گرنه ، خود از پرواز نمانیم.
اگر چه خداوند به « نیتخوب» هم پاداش مىدهد ، اما اگر آن نیت و تصمیم به مرحله عمل برسد ، پاداشى بیشتر دارد.
پس، در انجام كار نیك ، نباید تردید و دودلى داشت و از امروز به فرداانداخت. شیطان، براى امروز تا فردا، هزار نقشه مىكشد و هزار داممىگسترد ، تا « نیت» را برگرداند و تصمیم به مرحله «عمل» نرسد.
اگر قرآن كریم، از كسانى كه « یسارعون فى الخیرات» (1) اند به نیكى یادمىكند ، رازش در همین نكته نهفته است كه با تاخیر ، زمینه ترك عمل رافراهم نمىسازند.
تردید و بىحوصلگى و تنبلى را براى كارهایى نگهداریم كه خلاف وگناه و موجب ناخشنودى پروردگار است. در آنچه نیكوست، «سرعتعمل»، «گریز از تردید» و بىاعتنایى به وسوسه شیطان، بر ایمان« توفیق» مىآورد.
عشق و شور و شوق را هم براى «صالحات» ذخیره كنیم.
بعضىها وقتى غش مىكنند ، به طرف گناه و نفسانیات و هوسها غشمىكنند ، و اگر لیز مىخورند، به سمتحرام لیز مىخورند. آیا این استصداقت در انتخاب راه؟
میان تصمیم و نیتبر بدى و گناه ، تا انجام آن، تا مىتوانیم فاصلهبیندازیم و این فاصله را با تردیدها، عاقبت اندیشىها، فكر عذاب و آخرتو ترس از نافرمانى خدا پركنیم. به توصیه حضرت امیرعلیه السلام:
اگر به تاخیر مىاندازید ، گناه را و اگر جلو مىاندازید ، توبه را جلو اندازید. (2)
اما... میان تصمیم خیر تا عمل به آن، مجالى براى هیچ فاصله ودودلى و تاخیر ندهیم، كه گاهى تاخیر، به تعطیل مىانجامد!
پی نوشت :
1) آل عمران، آیه 114.
2) لا تكن ممن... ان عرضت له شهوة اسلف المعصیة و سوف التوبة(نهجالبلاغه، فیض الاسلام، حكمت 142).
منبع : برگرفته از كتاب " گامی در مسیر " – جواد محدثی
تنظیم برای تبیان : داوودی
مقالات مرتبط :
