چرا قدم كوتاه است؟

آیا از میزان قد خود راضی هستید؟ آیا هرگز آرزو كرده‌اید كه ای كاش كوتاه‌تر یا بلندتر بودید؟

بعضی‌ها آرزو می‌كنند ای كاش بلندقدتر بودند و می‌توانستند یك بازیكن بسكتبال مشهور شوند.

اما باید بدانیم كه قد ما به دلخواه ما تنظیم نمی‌شود و تحت تاثیر قد والدین ماست.

سوال‌ها و شایعات در خصوص عوامل موثر بر افزایش قد بسیار است.

آیا میزان قد قابل پیش‌بینی است؟ آیا كف پای بلند به معنی بلندقد شدن است؟ آیا قهوه موجب كوتاهی قد می‌شود؟

این مطلب را بخوانید تا دریابید چرا قد شما همین اندازه است و بلندتر یا كوتاه‌تر نیست.

میزان افزایش قد در طول زندگی

سرعت رشد قدی در طول زندگی متغیر است.

قد نوزاد هنگام تولد به طور متوسط 8/50 سانتی‌متر است.

تا سن 2 سالگی، كودك سریع رشد می‌كند و 56/35 سانتی‌متر به قد او اضافه می‌شود و پس از آن روند رشد آهسته پیش می‌رود.

از 2 سالگی تا شروع بلوغ حدود 35/6 سانتی‌متر در سال به قد اضافه می‌شود.

وقتی فرد وارد دوران بلوغ می‌شود، رشد قدی جهش پیدا می‌كند و در دوران بلوغ هر سال 62/7 تا 7/12 سانتی‌متر به قد اضافه می‌شود.

از سن 40 تا 50 سالگی به بعد، رشد قدی حتی در افراد سالم به آرامی كاهش می‌یابد.

البته اعدادی که در بالا گفته شد تقریبی هستند و ممكن است در افراد مختلف كمی با هم متفاوت باشند.

عواملی كه قد را تعیین می‌كنند

قد نهایی افراد بر اساس عوامل متعددی شكل می‌گیرد. این عوامل شامل تغذیه، ژنتیك و سلامت كلی بدن است.

یكی از موارد مهم تعیین‌كننده قد این است كه استخوان‌های دراز تا چه اندازه رشد می‌كنند. استخوان‌های دراز (مانند ران و ساق پا)‌ در انتهای خود دارای صفحات رشد هستند كه به آنها اجازه بلند شدن می‌دهد. تقریبا در سن 17 سالگی ‌صفحات رشد بسته می‌شوند و استخوان توانایی بلندتر شدن را از دست می‌دهد.

قد نهایی افراد بر اساس عوامل متعددی شكل می‌گیرد. این عوامل شامل تغذیه، ژنتیك و سلامت كلی بدن است.

بعضی از هورمون‌ها در رشد و افزایش قد در طول زندگی و دوران بلوغ موثرند. این هورمون‌ها شامل هورمون رشد، هورمون تیروئیدی، كورتیزول و هورمون‌های جنسی (استروژن و تستوسترون)‌ هستند.

حتما می‌دانید كه جنس نیز روی رشد قدی تاثیر می‌گذارد. جهش رشد كه در دوران بلوغ رخ می‌دهد، در دخترها 2 سال زودتر از پسرها آغاز می‌شود، اما به نظر می‌رسد پسرها هنگام آغاز جهش رشد بلندقدترند. بلندقدی مردان نسبت به زنان (حدود 7/12 سانتی‌متر)‌ به رشد بیشتر پسرها طی جهش رشدی و داشتن قد بلندتر پیش از شروع جهش رشدی در پسرها مربوط می‌شود. بنابراین با این كه جهش رشدی در دخترها زودتر آغاز می‌شود، قد نهایی معمولا در پسرها بلندتر است.

ژنتیك نقش مهمی در تعیین قد دارد. در بهترین شرایط تغذیه‌ای و سلامتی، عاملی كه بیشترین تاثیر را در تعیین قد نهایی فرد دارد، ژن‌ها هستند.

فرزندان یك خانواده كه غذای مشابهی مصرف می‌كنند و در یك محیط زندگی می‌كنند، قدهای متفاوتی دارند؛ به این دلیل كه تركیب ژنی آنها با هم فرق دارد. اختلالات ژنتیكی می‌توانند باعث كوتاهی قد شود.

تاثیر غذاها بر کوتاهی قد

بیشترین تاثیر رژیم غذایی بر قد در كودكان مبتلا به سوء‌تغذیه‌ای دیده می‌شود كه عقب‌افتادگی رشد و قد كوتاهی دارند.

رژیم غذایی مناسب در كودكی و عدم ابتلا به بیماری باعث می‌شود كودك به حداكثر قد خود برسد.

هنوز شواهد كافی برای این‌كه قهوه یا نوشیدنی‌های كافئین‌دار موجب كاهش رشد می‌شوند، وجود ندارد.

در بعضی مطالعات عنوان شده است كودكانی كه بیش از اندازه (بیش از 350 میلی لیتر در روز) آبمیوه مصرف می‌كنند، دچار چاقی و كوتاهی قد می‌شوند، اما مطالعات دیگری این مطلب را نقض كرده‌اند.

عواملی كه موجب كوتاه‌قدی می‌شوند

بیشتر آنهایی كه كوتاه‌قد هستند بیماری خاصی ندارند، بلكه والدین كوتاهی دارند یا تاخیر رشد دارند و در بزرگسالی به قد مناسبی می‌رسند.

نوزادان نارس معمولا موفق نمی‌شوند به قد پیش‌بینی‌‌شده دست یابند و كوتاه‌تر باقی می‌مانند.

هر بیماری جدی و بعضی‌ داروهایی كه برای درمان آن بیماری استفاده می‌شوند، می‌توانند روی قد تاثیر بگذارند، مثلا نارسایی كلیه، سیستمیك فیبروز و اختلالات روده‌ای كه جذب مواد غذایی را كاهش می‌دهند از این دسته‌اند.

دیابتی كه در دوره كودكی آغاز شود (معمولا دیابت نوع یك) باعث كوتاه‌قدی می‌شود، اما تشخیص به موقع و درمان، از شدت كوتاهی قد می‌كاهد.

پوكی استخوان و خشك‌شدن دیسك‌های بین‌مهره‌ای موجب می‌شود با افزایش سن، قد افراد كمی كوتاه‌تر شود.

كم‌كاری تیروئید، باعث كاهش هورمون تیروئید شده و اگر در دوره كودكی رخ دهد، علاوه بر خستگی، عملكرد نامناسب در مدرسه، یبوست و عدم تحمل سرما، موجب كوتاه‌قدی نیز می‌شود.

اگر كودك دچار كمبود هورمون رشد شود، طی جهش رشدی به اندازه كافی رشد نمی‌كند و كوتاه‌تر باقی می‌ماند.

استفاده از كورتون برای مدت طولانی در كودكی موجب عقب‌ماندگی رشد می‌شود. كورتون‌ها برای درمان بیماری‌هایی چون كرون، كولیت اولسرو، آسم یا التهاب مفاصل استفاده می‌شوند ولی معمولا خط نهایی درمان هستند.

پس نگران نباشید. اگر از نظر جسمی سالم هستید، قدتان به حدود قد پدر و مادرتان خواهد رسید و وقتی به قد بلوغ خود رسیدید، دیگر قدتان تقریبا در همین حد باقی خواهد ماند.

هر وقت در رابطه با قد خود یا فرزندتان دچار نگرانی شدید، با پزشك مشورت كنید و اگر از قدتان راضی نیستید، قهوه یا آبمیوه را سرزنش نكنید.

www.Intelihealth.com :منبع

دكتر امیر شیروانی