تغذیه در مبتلایان به ایدز (1)

آنچه در رابطه با بیمارى ایدز بسیار حائز اهمیت می باشد ، جلوگیرى از ابتلا به این بیمارى است. ولى اگر فردى به این بیمارى مبتلا شد، به دلیل دوره طولانى بیمارى مهمترین چیز كنار آمدن با این بیمارى، مراقبت از انتقال این بیمارى و سالم زیستى در كنار این بیمارى است. افراد مبتلا به این بیمارى باید بدانند كه اگر مراقبت هاى بهداشتى، پزشكى و تغذیه اى را در رابطه با این بیمارى رعایت كنند، مى توانند در كنار سایر اعضاى خانواده خود به زندگى ادامه دهند و ارائه آموزش هاى جزئى به آنها و اعضاى خانواده شان كافى است تا آنها را به یك زندگى سالم رهنمون شود.

از آنجایى كه سلامت بافت ها و قدرت مقابله با عوامل بیمارى زا، در بیماران مبتلا به ایدز كاهش مى یابد و ارتقاى سیستم ایمنى بدن بسیار حائز اهمیت است ، تغذیه به عنوان یك اصل مهم در ارتقاى سطح سلامت این افراد شایان ذكر بوده و باید غذاى مغذى و آب سالم براى آنها فراهم شود، به خصوص وقتى كه مسافرت مى كنند یا بیرون غذا مى خورند.

• اختلالات تغذیه اى در این بیمارى

یكى از عوارض شایع در این بیمارى سوءتغذیه پروتئین –انرژى یاPEM 1  است. عمده ترین علت كاهش وزن در افراد مبتلا به ایدز كاهش دریافت انرژى است نه افزایش مصرف آن. این افراد دچار اختلال در حس چشایى هستند و زمانی كه توده عضلانی بدن تا ۵۵ درصد حالت طبیعی تحلیل می یابد، این افراد دچار مرگ خواهند شد. از دیگر اختلالات مى توان به تهوع، استفراغ، اسهال، اختلالات تنفسى و بی اشتهایی عصبى  اشاره كرد . عمده ترین دلایل كاهش وزن شدید در این بیماران عبارتند از: كاهش انرژى دریافتى، كاهش فعالیت، كاهش اشتها و نقایص متابولیكى.

• انرژى و پروتئین مورد نیاز

در افراد مبتلا به ایدز انرژى توصیه شده براى نگهدارى وزن برابر است با انرژى پایه مورد نیاز ( BEE) ضرب در ۳/۱ و براى افزایش وزن ضرب در ۵/۱.

نیاز به پروتئین در این بیماران براى حفظ وزن برابر 1/4- 1 گرم به ازاى هر كیلوگرم وزن بدن و براى بازسازى برابر است با 1/5 - 2گرم به ازاى هر كیلوگرم وزن بدن مى باشد. آرژنین در ایمنى سلولى بسیار مفید است و بد نیست بدانیم كه مصرف و عملكرد اسید فولیك درPEM آسیب مى بیند.

گوشت ها

در مبحث پروتئین اولین چیزى كه به ذهن مى رسد، گوشت ها هستند، بنابراین گوشت بوقلمون و انواع ماهى ها بسیار توصیه مى شود. ماهى غذاى بسیار سالم و سودمندى است كه باید حداقل دو بار در هفته مصرف شود.

تخم مرغ

تخم مرغ یكى از منابع عالى پروتئین بوده كه مصرف آن برای بیمارانی كه دوره نقاهت را مى گذرانند و ضعف بدنی دارند، بسیار سودمند است. باید توانایى كبد را در استفاده از تخم مرغ در نظر بگیریم تا میزان كلسترول آن در فرد ایجاد ناراحتى نكند، بنابراین به بیماران دچار ناراحتی كبدی توصیه مى شود كه بیشتر از ۳ عدد تخم مرغ در هفته میل نكنند. البته این محدودیت براى مصرف زرده یاد شده است و خوردن سفیده اى كاملاً پخته شده ( زیرا سفیده خام داراى ماده اى به نام آویدین است كه ایجاد تداخل هاى تغذیه اى با ویتامین بیوتین مى كند) به هر میزان در هفته مانعى ندارد.

شیر

به عنوان یك منبع پروتئینى مناسب و غنی براى جلوگیرى از سوء تغذیه بسیار مفید است ، بنابراین سعی كنید روزانه یك لیوان شیر به همراه یك قاشق غذاخورى عسل یا دو عدد خرما میل كنید.

عدس

عدس یكى دیگر از منابع عالى پروتئینى است و علاوه بر پروتئین، حاوى ویتامینB، آهن و كلسیم است. عدس پخته به همراه روغن زیتون غذایى كامل و پر انرژى است.

• چربى ها

بدن انسان نیاز به یك سری اسیدهاى چرب به نام اسیدهاى چرب ضرورى یاEFA2دارد كه قادر به ساخت آنها نمی باشد و باید از طریق رژیم غذایی تامین شوند. این اسیدهاى چرب در روغن هاى مایع مثل روغن زیتون، گردو، روغن سویا و انواع ماهى به خصوص ماهى هاى آب هاى سرد مثل قزل آلا ، ساردین، سالمون و تون) وجود دارند و درصورتی كه به مقدار كم مصرف شوند، فرد دچار اختلال در اسیدهای چرب ضرورى مى شود كه این اختلال در افراد مبتلا به ایدز مشاهده مى شود.

در افراد مبتلا به ایدز استفاده از چربی هایى به نامMCT 3بسیار مفید مى باشد. این چربى ها در روغن نارگیل وجود دارند و در داروخانه ها فروخته مى شوند. این چربى ها نیاز به هضم ندارند و میزان مصرف آنها باید كنترل شده باشد. در ضمن این نوع چربى، اسیدهای چرب ضرورى ندارد و باید همراه باLCT 4 مصرف شود. استفاده از روغن ماهى یا اسید هاى چرب امگا ۳ عملكرد ایمنى را بهبود می بخشد ، چون امگا ۳ در مقایسه با امگا ۶ التهاب را بیشتر كاهش می دهد.

• مایعات

در افراد مبتلا به ایدز نیاز به مایعات مثل افراد عادى است ( 12- 8 لیوان در روز ) ، مگر اینكه دچار اسهال، استفراغ یا تب باشند .

به ازاى هر یك درجه تب، نیاز به انرژى ۱۳ درصد و نیاز به پروتئین ۱۰ درصد افزایش پیدا مى كند.

پی نوشت :

1-Protein Energy Malnutrition

2-Essential Fatty Acids

3-Medium Chain Triglycerides : اسیدهای چرب با زنجیره متوسط با 6 تا 10 اتم كربن

4-Long Chain Triglycerides : اسید های چرب بلند زنجیره

ادامه دارد...