تبیان، دستیار زندگی
تبعیض در بین فرزندان از طرف والدین باعث می‏شود که فرزند احساس کند، پدر و مادرش او را دوست ندارند. از این لحاظ سعی می‏کند زیاد همراه والدین خود نباشد تا کم‏تر دیده شود و مورد سرزنش قرار نگیرد و هر روز فاصله او با والدینش بیشتر می‌شود.
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

تفاوت آری، تبعیض هرگز

کودک

تبعیض و تفاوت دو واژه نزدیک، ولی متفاوت است. تبعیض بدین معناست که درمیان افراد هم پایه و همسان، بی دلیل فرد یا افرادی را برتر به شمار آوریم، ولی تفاوت عبارت است از برتری شایستگان. در سیره تربیتی امام کاظم(ع) تبعیض ممنوع و تفاوت مجاز شمرده شده است. تبعیض میان فرزندان بذر کینه و اختلاف و بدبینی به والدین را در دل کودکان می پراکند. امام کاظم(ع) از پدرانش چنین نقل می کند: مردی یکی از دو فرزندش را بوسید و دیگری را رها کرد. رسول خدا(ص) با ناراحتی فرمود: چرا بین آنها به مساوات رفتار نمی کنی؟

تفاوت نهادن میان فرزندان امری بسیارظریف و حساس است و نیاز به کمال دقت و ظرافت دارد؛ زیرا ممکن است فرزندان آن را تبعیض پندارند. پس والدین به موارد زیر دقت داشته باشند:

1- هنگام تفاوت نهادن میان فرزندان، به گونه ای رفتار کنند که کسی آن را تبعیض به شمار نیاورد.

2- دقت کنند که سبب برتری فرزندی که برتر می شمارند، کاملا آشکار باشد.که در این صورت نیز عنوان کردن آن باید با احتیاط صورت گیرد.

3- درصورت امکان، امتیاز فرزند برتر را، با عباراتی سازنده، بیان کنند.

امام هفتم(ع) در مواردی حضرت رضا(ع) را بر دیگران ترجیح می داد، او را الگوی دیگر فرزندان معرفی می کرد و وجه برتری اش را آشکار می ساخت.اسحاق بن موسی(ع) می گوید: امام کاظم(ع)به فرزندانش می فرمود: «برادرتان علی(ع) دانشمند آل محمد(ص) است، درباره دینتان از او بپرسید و آنچه بیان می کند، به خاطر بسپارید.

تبعیض جنسیتی یا تبعیض میان فرزندان ازجمله عوامل آسیب‌زای قوه خلاقیت است.

بسیاری از والدین آگاهانه یا ناآگاهانه با اعمال تبعیض میان فرزندان موجب اختلاف بین آنان و دلسردی از زندگی می‌شوند. تبعیض در برخورد با خطاها و اشتباهات فرزندان موجب سلب اعتماد به نفس در آنان می‌شود. تاکید بسیار بر جنسیت کودک و تمایز قائل شدن زیاد میان دختر و پسر، یکی از موانع مهم رشد خلاقیت کودکان در برخی خانواده‌هاست. رفتارهای ناسنجیده، غیردقیق و تبعیض‌آمیز والدین در میان کودکان‏شان، خواسته و یا ناخواسته هم به صورت فعال و هم به صورت منفعل در عکس‏العمل‏ها و رفتارهای فرزندان‌شان تأثیر می‏گذارد. یکی دیگر از عواملی که باعث برانگیختن حسادت در فرزندان می‏شود، رفتار تبعیض‏آمیز والدین است. از این رو، اسلام به برقراری عدالت بین فرزندان توصیه می‏کند. با تولد نوزاد جدید در خانواده، فرزند اول که محبوب همگان بود، دچار نوعی حسادت می‏شود. او فکر می‏کند با ورود فردی دیگر جایگاهش را از دست داده است .والدین هوشیار باید در این مواقع با توجه بیشتر به فرزند بزرگ‏تر، این مشکل را برطرف کنند. او را به تنهایی به پارک یا هر مکان تفریحی دیگر ببرد و با رفتار و سخنان مناسب به او بفهمانیم که رسیدگی بیشتر به فرزند دوم تنها به این دلیل است که او کوچک و ناتوان بوده و از عهده‏ی کارهایش بر نمی‏آید. دادن مسئولیت‏های کوچک نوزاد به فرزند اول می‌تواند از حسادتش کاسته می‏شود.

  ****************************

در ادامه نیاز می‏رود تا به پیامدهای رفتارهای تبعیض‏آمیز والدین نسبت به فرزندان اشاره داریم:

تبعیض

1ـ کینه‌توزی و انتقام:

توجه والدین به یکی از فرزندان باعث می‏شود که یکی، نسبت به دیگری و والدینش تنفر و کینه پیدا کرده و در صدد انتقام‏جویی برآید  لذا تبدیل به شخصی خشمگین و عصبانی می‏شود که در پی بهانه است. فرد خشمناک بر اثر رفتارهای ناپسند و ناهنجار، از جامعه طرد شده و به فردی گوشه‏گیر و منزوی تبدیل می‏شود.

2ـ عدم اعتماد به نفس:

اعتماد به نفس مهم‏ترین حالت عاطفی برای رشد کامل شخصیت است اگر فرزندی در دوران کودکی موفق به کسب آن نشود، اعتماد به نفس جای خود را به حس حقارت و سرخوردگی می‏دهد.تبعیض بین فرزندان از طرف والدین حس ناتوانی و عدم اعتماد به نفس را در فرزند به وجود می‏‏آورد و به کلی ناامید و مأیوس می‏شود.

تبعیض در بین فرزندان از طرف والدین باعث می‏شود که فرزند احساس کند، پدر و مادرش او را دوست ندارند. از این لحاظ سعی می‏کند زیاد همراه والدین خود نباشد تا کم‏تر دیده شود

3ـ ایجاد فاصله:

تبعیض در بین فرزندان از طرف والدین باعث می‏شود که فرزند احساس کند، پدر و مادرش او را دوست ندارند. از این لحاظ سعی می‏کند زیاد همراه والدین خود نباشد تا کم‏تر دیده شود و مورد سرزنش قرار نگیرد و هر روز فاصله او با والدینش بیشتر می‌شود. بنابراین فرزند برای یافتن پناهگاه برای محبت و دوستی جایی غیر از خانواده و والدین را جستجو می‏کند والدین باید آگاه باشند که ایجاد فاصله آنان و فرزندان‌شان با وجود این که زیر یک چت و در یک خانه هستند، چه اثرات منفی برای فرزندان آنان دارد. پس نباید اجازه هیچ‏گونه فاصله‏ای را بدهند و دوستان خوبی برای فرزندان‏شان باشند.

منبع: بانک اطلاعات نشریات کشور- اندیشه نو- روز نامه راه نجات

گردآوری: فهیمه کهتری

مقالات مرتبط

فرشته های حسود

ارتباط فرزندان با یکدیگر درخانواده

فرزند دوّم، هووی فرزند اوّل

سبز شدن را شاهد باشید

مراقب انفجارشان باشید

مشاوره
مشاوره
در رابطه با این محتوا تجربیات خود را در پرسان به اشتراک بگذارید.