فرمول جديدي در مديريت راه شیری

كارگردان و تهيه‌كننده«راه شيري» در گفت‌وگویی:

سامان مقدم: سريالم با«كافه ستاره» ارتباط چنداني ندارد

عباسي‌زاده: فرمول جديدي در مديريت اين سريال

سامان مقدم و رامين عباسي‌زاده پس از همكاري بر سر ساخت سريال «پريدخت» كه دو سال پيش به روي آنتن شبكه دو سيما رفت، بار ديگر در سريالي ديگر در كنار هم قرار گرفته‌اند؛ «راه شيري» عنوان سريال جديدي است كه قرار است عباسي زاده در قالب 78 قسمت براي شبكه دو سيما تهيه‌ كند و در آن علاوه بر مقدم، چند كارگردان حرفه‌يي ديگر از جمله ايرج كريمي، مونا زندي حقيقي و عبدالرضا كاهاني هم ساخت اپيزودها را بر عهده دارند.

به گفته‌ي رامين عباسي‌زاده، بر اساس آن چه شبكه دو سيما براي سازندگان سريال «راه شيري» مقرر كرده، قرار است پخش اين سريال از حدود خرداد‌ماه آغاز شود و گروه‌هاي سازنده همزمان با پخش، توليد مابقي اپيزودها را ادامه دهند.

«پسر» عنوان اپيزودي است كه به عنوان نخستين قسمت از مجموعه «راه شيري» بهمن ماه امسال كليد خورد و كارگرداني آن را هم سامان مقدم بر عهده داشت؛ در اين اپيزود كه تصويربرداري آن اواخر اسفند ماه به پايان مي‌رسد، همانند تمامي قصه‌هاي «راه شيري» موضوعي اجتماعي به تصوير كشيده مي‌شود.

***

در نخستين روزها از كليد خوردن اپيزود «پسر»، سامان مقدم و رامين عباسي زاده در گفت‌وگويي با خبرنگار سرويس تلويزيون ايسنا شركت كردند و از روند توليد اين سريال و همچنين همكاري مجدد با يكديگر سخن گفتند.

***

در ابتداي اين گفت‌وگو سامان مقدم در پاسخ به پرسشي درباره‌ي علت پذيرفتن سريالي اپيزوديك كه علاوه بر وي فيلمسازان ديگر هم كارگرداني برخي اپيزودها را بر عهده خواهند داشت؟ گفت: فقط بحث رضايت براي ساخت اين سريال مطرح نبود؛ من و آقاي عباسي زاده هر دو به تصميم‌گيري مشتركي رسيديم؛ اين پيشنهاد را آقاي عباسي‌زاده با شبكه‌ مطرح كردند و به واسطه‌ي متفاوت‌بودن شكل روايي كل مجموعه و اين كه تا به امروز تلويزيون ما اين تجربه را نداشته است، مورد قبول واقع شد.

وي در ادامه گفت: حضور كارگردانان مختلف باعث مي‌شود كه با نگاه و سبك و سياق متفاوتي به موضوعات پرداخته شود؛ من هم از آن جايي كه از ابتداي شكل‌گيري قصه‌ها همراه آقاي عباسي‌زاده بودم، اين ماجرا از حالت پيشنهاد و پذيرفتن از سوي من خارج شد.

رامين عباسي‌زاده نيز در ادامه صحبت‌هاي سامان مقدم درباره روند توليد سريال «راه شيري» يادآور شد: من و آقاي مقدم از ابتدا طرحي را با هم بررسي‌ كرديم و سپس چند طرح را هم اتود زديم؛ با اين كه طرح‌ قبلي چندان راضي‌مان نمي‌كرد، با اين‌ حال از تجربيات طرح‌هاي اوليه كه اتود زده شد، بهره‌برداري كرديم و در نهايت به اين طرح و ايده جديد رسيديم كه مي‌توان گفت نسبتا جزء ايده‌ها و طرح‌هاي مدرن است.

تهيه‌كننده «راه شيري» ادامه داد: به‌دليل لايه‌هاي مختلفي كه اين سريال دارد و داستان‌ها به صورت مستقل مطرح مي‌شوند و ربط‌هايي با همديگر دارند، مي‌توان گفت «راه شيري» اجرا و سبكي مدرن دارد. اين مجموعه درعين حال كه موضوعات متعددي را مطرح مي‌كند، در حقيقت ما را به يك بدنه واحدي متصل مي‌سازد.

وي درباره‌ي حضور فيلمسازان متعدد در ساخت اين سريال، خاطرنشان كرد: با آقاي سامان مقدم به اين طرح و ايده رسيديم و ديديم براي كامل‌تر شدن اين فكر و بهتر اجرايي‌شدن آن، خوب است كه نگاه‌هاي متفاوت، قصه‌هاي مختلف را كارگرداني كنند؛ منتها من به‌شدت نگاه آقاي مقدم را بركل مجموعه صائب مي‌بينم و مي‌توان گفت كل سريال با سليقه من و ايشان طراحي شده‌است و به همين روال پيش مي‌رود. حتي مي‌خواهم بگويم در انتخاب كارگردان‌هاي بعدي آقاي مقدم نقش خيلي مهمي دارند و حتي خود ايشان دعوت‌كننده هستند. بنابراين انتخاب عوامل توسط ايشان، من و شبكه اتفاق مي‌افتد.

***

رامين عباسي‌زاده در بخش ديگري از اين گفت‌وگو در پاسخ به اين پرسش كه آيا مشكلاتي كه در ساخت سريال «پريدخت» با آن مواجه بوده‌اند و باعث شد كار چند سال با تعويق شروع شود، آيا در سريال «راه شيري» هم با آنان همراه بوده است؟ پاسخ منفي داد و يادآور شد: درارتباط با «پريدخت» بوروكراسي اداري باعث شد كه ساخت اين سريال به تعويق بيفتد. وگرنه «پريدخت» مي‌توانست در اين دوسال زمان بيشتري براي توليد و نگارش داشته باشد. اما با آمدن آقاي فرجي اين ترديد و تعليق‌ها خيلي كمتر شد؛ منتها باز ما زمان را به نوعي از دست داده بوديم و نمي‌خواستيم كار به سال بعد بيفتد؛ طبيعتا مدير شبكه دو از سريال پريدخت به شدت پشتيباني و حمايت كردند و علي‌رغم زمان اندكي كه بود به نظر مي‌رسد كار با توفيقات خوبي مواجه شد.

وي سپس تاكيد كرد: در ارتباط با «راه شيري» ما هيچ بوروكراسي عجيب و غريب اداري نداشتيم و تنها بايد بين تلويزيون و سازمان بهزيستي توافق رخ مي‌داد. مدير شبكه دو سيما و مدير گروه فيلم و سريال هم ارتباطات بسيار پيوسته‌يي درارتباط با طرح و فيلمنامه‌هايي كه هم‌چنان نوشته مي‌شود با هم داشتند و هيچ مانع جدي‌اي براي راه‌اندازي كار وجود نداشت و تمام آن چه بود، همكاري بود.

***

در ادامه اين گفت‌وگو سامان مقدم در پاسخ به پرسشي درباره شباهت سريال «راه شيري» با فيلم سينماي‌اش «كافه ستاره» گفت: ترجيح مي‌دهم توضيح كاملي در مورد قصه‌ها ندهم تا براي تماشاگر تازگي داشته باشد. در همين حد مي‌توانم بگويم كه اين نوع روايت مدرن قصه كه «راه شيري» از آن برخوردار است، در سينماي خارج از ايران بارها تجربه شده‌است. درايران هم يك‌بار خودم اين روايت غير خطي را در «كافه ستاره» تجربه كردم.

وي ادامه داد: «راه شيري» مجموعه‌اي است كه به لحاظ نوع پرداخت و شكل روايي قصه در تلويزيون تجربه‌اي مشابه آن را نداشته‌ايم و اشتياق اهالي سينما براي همكاري با اين مجموعه تا حدودي به دليل همين شكل متفاوت‌ مجموعه است. با اين حال به اعتقاد من «راه شيري» ارتباط چنداني با «كافه ستاره» ندارد؛ فقط در همين حد كه مي‌توانيم بگوييم روايت «راه شيري»، روايتي كاملا غير خطي است و از اين بابت ممكن است فكر كنيم كه مي‌تواند شباهت‌هايي با «كافه ستاره» داشته باشد.

سامان مقدم سپس به اين پرسش كه آيا فكر مي كند اين شيوه روايت غير خطي براي مخاطب عام تلويزيون جواب مي‌دهد؟ پاسخ مثبت داد و افزود: تمام ملاحظات انجام شده‌است.

وي درباره ميزان اختياراتي كه از سوي تهيه‌كننده سريال «راه شيري» به وي داده شده‌است، متذكر شد: صحبت آقاي عباسي‌زاده به اين معنا نيست كه من تنها در اين پروژه تصميم گيرنده باشم. دراين مجموعه من و آقاي عباسي‌زاده خط و ربط اصلي مجموعه را ترسيم مي‌كنيم و بر آن اساس، تيم فيلمنامه‌نويس حرفه‌اي‌مان جلو مي‌روند.

***

سامان مقدم كه سومين همكاري با رامين عباسي‌زاده را در تلويزيون تجربه مي‌كند، گفت: من تلويزيون را با آقاي عباسي زاده شروع و تجربه كردم؛ با ايشان در «پريدخت» ادامه دادم و «راه شيري» سومين تجربه است. من با ايشان وارد تلويزيون شدم و با ايشان هم از تلويزيون خارج مي‌شوم.

كارگردان سريال «راه شيري» به ايسنا گفت: تا قبل از اين‌كه وارد تلويزيون شوم، بيشتر خودم را آدم سينما مي‌دانستم، اما بسيار خوشحال خواهم شد كه تجربه بعدي سينمايي‌ام با تهيه‌كننده‌اي مثل آقاي عباسي‌زاده باشد؛ چرا كه به‌ شدت به نگاه وبينش‌شان اعتقاد دارم و خيلي به‌هم نزديك هستيم؛ اميدواريم اين همكاري ادامه پيدا كند.

سامان مقدم سپس درباره‌ي مجموعه «راه شيري» خاطرنشان كرد: ما يك تيم فيلمنامه‌نويس خوب داريم كه حدود 7-8 ماهي است روي متنها و طرح‌هاي مختلف كار مي‌كنند. تلاش داريم دراين مجموعه از بازيگران حرفه‌اي استفاده كنيم. براين اساس در اپيزود «پسر» از بازيگراني چون همايون ارشادي، آهو خردمند و سيد مهرداد ضيايي استفاده كرديم و خوشبختانه همه با قصه ارتباط برقرار كردند. در پشت دوربين هم، تمام عوامل از تكنسين‌هاي حرفه‌يي و خوب هستند.

اين كارگردان سينما و تلويزيون در پاسخ به اين پرسش كه آيا با نگاه سينمايي به اين كار نگاه مي‌كند؟ گفت: حتما اين‌گونه خواهد بود.

وي در عين حال ادامه داد: البته من چندان تفاوت نگاه تلويزيوني و سينمايي را نمي‌شناسم؛ اما آن چه را مي‌دانم اين است كه «راه شيري» را شبيه خودم مي‌سازم.

***

سامان مقدم درباره انتخاب كارگرداناني كه ساخت ساير اپيزودها را ادامه مي‌دهند، اظهار كرد: تلاش مي‌كنيم از كارگردانان حرفه‌يي استفاده كنيم؛ ضمن اين‌كه انتخاب كارگردان به قصه و مجموعه دوستاني كه دعوت مي‌شوند بستگي دارد. شايد در حد يكي - دو طرح به آنها پيشنهاد شود و اگر با سليقه‌شان جور درآيد، كار مي‌كنند.

رامين عباسي‌زاده نيز در پاسخ به اين پرسش كه آيا بر حضور بازيگران حرفه‌يي در اين مجموعه تاكيد دارند، گفت: دوست داريم از بازيگران حرفه‌يي استفاده كنيم كه البته به فراخور قصه اين اتفاق مي‌افتد؛ گاه قصه به ما اجازه اين كار را نمي‌دهد و مي‌طلبد كه بازيگران چهره‌هاي چندان آشنايي نداشته باشند.

***

در بخش ديگري از اين گفت‌وگو رامين عباسي‌زاده درباره مشكلات توليد سريالي 78 قسمتي كه قصد دارد تعداد بسياري از كارگردانان و بازيگران حرفه‌يي را دور هم جمع كند، گفت: تهيه‌ هر كاري با كار ديگر كاملا تفاوت دارد؛ براي هر كار بايد استراتژي خاص خودش را در بخش مديريت طراحي كرد. طبيعتا تهيه‌ي سريال «راه شيري» با توجه به ساختار نو و متفاوتي كه اين سريال دارد و هم‌چنين تعداد زيادي كارگردان كه هركدام سليقه خاص خود را دارند، حتما دشواري‌هاي زيادي در پي خواهد داشت.

وي ادامه داد: ما توانستيم براي مديريت اين كار به فرمول جديدي برسيم؛ در حقيقت در عين حال ‌كه بچه‌هاي هر تيم و گروه به ‌شكل مستقل عمل مي‌كنند و قصه و داستان مربوط به خودشان را دارند، اما به‌ واسطه‌ي يك مدير برنامه‌ريزي كه به برنامه‌ريزهاي هر كدام از گروه‌ها متصل است، در حقيقت مي‌توانيم كار را به شكل شايسته و درستي كنترل كنيم. طبيعتا چنين شرايطي با توجه به اينكه داستانها داراي لينك‌هاي متعددي هستند كه قصه‌هايمان را به هم مربوط مي‌كنند، دشواريهايي در بحث توليد دارد كه پيش‌بيني‌هايي براي آن نيز كرده‌ايم. مثلا براي حضور مجدد برخي بازيگران در اپيزودهاي مختلف، در حين عقد قرارداد با بازيگران به مديران توليدمان گفته‌ايم كه اين هماهنگي‌ها را حتما درست انجام دهند. بر اين اساس بازيگران از همان ابتدا مطلع هستند كه قرار است در اپيزودهاي ديگر هم حضور داشته باشند؛ كما اين كه اگر بازيگري شرايط را بپذيرد و قصه را دوست داشته باشد، طبيعتا با آن همراه مي‌شود و سعي مي‌كند خودش را منطبق با كار جلو ببرد.

تهيه‌كننده «راه شيري» درباره دليل انتخاب اين شيوه‌ي روايت براي «راه شيري» اظهار كرد: با ساخت «راه شيري» قصد داريم به مخاطب بگوييم كه خوب به اطرافت نگاه كن، هر چيزي مي‌تواند در زندگي تو مهم باشد؛ اين حرف اصلي «راه شيري» است كه طبيعتا براي حرف به اين خوبي كه اغلب اوقات در زندگي ما فراموش مي‌شود، پذيرش سختي‌هاي مراحل توليد، كاملا شيرين است.

***

رامين عباسي زاده در پاسخ به پرسش ديگر ايسنا درباره دخالت‌هاي احتمالي سازمان بهزيستي به عنوان يكي از تهيه‌كنندگان اين سريال، اظهار كرد: سازمان بهزيستي يكي از اسپانسرهاي كار است كه درصد خيلي كمي در تامين هزينه‌ها نقش دارد. آن ها دخالت چندان زيادي در داستان ندارند و بيشتر به به‌زيستن توجه مي‌كنند كه هدف و رويكرد داستان ما است.

تهيه‌كننده «راه شيري» در پايان درباره زمان مناسب براي آغاز پخش اين سريال و اين كه آيا تمايل دارد سريالش پس از ساخت كامل به روي آنتن برود؟ گفت: با اتمام حدود 60 درصد از تصويربرداري و زماني كه قسمت‌هايي از سريال مراحل فني و مونتاژ را پشت سر گذاشت، پخش كار مي‌تواند شروع شود.

تنظیم برای تبیان : مسعودرضا عجمی