آيةالله سيد ابوالفضل ميرمحمدي زرندي
آيةالله سيد ابوالفضل ميرمحمدي زرندي در سال 1302 هجري شمسي در بخش زاويه زرند از توابع شهرستان ساوه در خانوادهاي مذهبي ديده به جهان گشود. تحصيلات ابتدايي را در زادگاهش به پايان رسانيد. در سال 1320 ايامي كه كيان حوزههاي علميه در خطر بود و كمتر كسي رغبت به تحصيل علوم حوزوي داشت، روحيه و علاقة وافرش به تحصيل علوم ديني او را به حوزه مقدس علمية قم رهنمون ساخت.
وي پس از فراگيري علوم اوليه صرف، نحو، معاني بيان و منطق در سال 1325 جهت زيارت عتبات عاليات و ادامة تحصيل عازم عراق شده و توسط دايي مرحوم والدش آيةالله آقاي حاج ميرزا يحيي زرندي (ره) كه از مجتهدين مقيم آن ديار بود در شهر كربلا حجرهاي اختيار كرد ولي با اصرار پدر به بازگشت، بواسطة وابستگي عاطفي كه به ايشان داشت، به ناچار امر ادامة تحصيل را در قم پيگيري نمود.
از همان ابتداي تحصيل به حداقل امكانات معيشتي فراهم شده توسط پدرش كه به امر كشاورزي و كسب اشتغال داشت بسنده كرده و از دريافت شهريه و وجوه شرعي امتناع نمود و تا به حال نيز بدين امر مقيد بوده است.
ايشان داماد فقيه وارسته آيةالله العظمي مرحوم آقاي حاج سيداحمد زنجاني(ره) ميباشند كه همواره اين وصلت را از جمله توفيقات خود ميدانند.
پس از گذراندن دروس مقدماتي در سطوح عالية حوزه، رسائل را از محضر مرحوم آيةالله حاج شيخ موسي زنجاني(ره)، مكاسب را از محضر مرحوم آيةالله سيد حسين قاضي(ره)، كفايه را از محضر حضرات آيات سيدشهابالدين مرعشي نجفي و علامه سيدمحمد حسين طباطبايي(ره) و شرح تجريد را از محضر مرحوم آيةالله حاج ميرزا اسحاق آستارايي(ره) تلمذ نمود.
حدود سال 1328 از درس خارج فقه و اصول حضرات آيات عظام حجت كوهكمرهاي و بروجردي(رضوان الله عليهما) حدود دو سال بهره برد. سپس حضرت آيةالله العظمي آقاي حاج سيدمحمد محقق داماد(ره) را به عنوان استاد درس خارج به نحو مستمر اختيار نموده و طي 15 سال يك دورة كامل اصول و چندين كتاب فقهي را از محضرشان استفاده نمود.
سابقة تدريس:
ايشان در مقاطع مختلف تحصيل حوزوي تدريس مقطع پايينتر را به عهده گرفته و بيش از 20 سال به تدريس دروس سطح عاليه حوزه از قبيل رسائل، مكاسب و كفايتين پرداخته است.
بيش از 10 سال نيز در دانشگاه اقدام به تدريس فقه و علوم قرآني در مقطع دكتري و كارشناسي ارشد نموده و پيوسته نيز استاد راهنماي رسالههاي مختلف دوره دكتري در دانشگاه و حوزه بوده است.
شايان ذكر است رتبة دانشگاهي ايشان در بدو ورود به فعاليتهاي دانشگاهي دانشيار اعلام شده و سپس به جهت تأليف، تدريس، مديريت و ساير خدمات دانشگاهي رتبة استادي كه بالاترين رتبة علمي دانشگاهي است به وي اعطا شده است.
جلسات تفسير قرآن و بحث فقهي:
مباحثه تفسير قرآن را از حدود سال 1326 در روزهاي پنجشنبه و جمعه هر هفته با دوستان صميمي و همدورهاي خود همچون حضرات آيات مرحوم آقاي حاج سيد مهدي روحاني، مرحوم آقاي حاج شيخ علي احمدي ميانجي، مرحوم حاج شيخ احمد آذري قمي، حاج سيدعبدالكريم موسوي اردبيلي، حاج سيداسماعيل موسوي زنجاني، مرحوم حاج شيخ محمد حقي، حاج شيخ احمد پاياني، مرحوم حاج ميرزا محمد امين رضوي و... آغاز نمود كه به مرور مورد توجه واقع شده و بر اعضاي آن افزوده گرديد. اين جلسة وزين كه بيش از پنجاه سال سابقه دارد با نوساناتي در تركيب اعضا كماكان به قوت خود باقي است.
ايشان از همان ايام حضور در درس خارج فقه و اصول در جلسه بحث فقهي كه حضرات آيات آقاي حاج سيدموسي شبيري زنجاني، مرحوم آقاي حاج سيد مهدي روحاني، مرحوم آقاي حاج شيخ علي احمدي ميانجي، مرحوم حاج شيخ احمد آذري قمي، آقاي حاج سيد جلالالدين طاهري اصفهاني، آقاي حاج شيخ عبدالرحيم جودي داشتند، حضور پيدا ميكرد. اين جلسه نيز اكنون با تغيير برخي اعضاي آن ادامه دارد.
سابقة تدريس:
1ـ بحوث في تاريخ القرآن و علومهاين كتاب به زبان عربي و در بيست موضوع از علوم قرآني از قبيل كيفيت نزول، ناسخ و منسوخ، محكم و متشابه، و... با نقل اقوال علماي شيعي و سني و نهايتاً بيان نظر مؤلف ميباشد.
اين كتاب ابتدا توسط دارالتعارف للمطبوعات در بيروت به زيور طبع آراسته و سپس توسط انتشارات جامعه مدرسين حوزه علميه قم تجديد چاپ و در دانشگاه به عنوان يكي از منابع اصلي مقطع دكتري معرفي شده است.
2ـ تاريخ و علوم قرآن
ترجمة كتاب تأليف شده خودشان با عنوان بحوث في تاريخ القرآن و علومه به انضمام بحث در موضوع فواتح سور ميباشد كه طي دوازده دوره تجديد چاپ در حوزه علميه و دانشگاه دولتي و آزاد اسلامي مورد استفاده طلاب و دانشجويان قرار گرفته است.
3ـ تلاث دراسات في الفقه و المشتبه
4ـ هل يجوز التعزير بالحبس او بالمال
5ـ زندان و زنداني در اسلام
6ـ تفسير قرآن
ايشان با بهرهگيري از جلسات تفسير قرآن كه با جمعي از همدورهايهاي خود از حدود50 سال پيش شروع نمودهاند، تفسير جزءهاي 20 الي 30 قرآن كريم را به رشته تحرير درآورده و در اين مقطع تنها جزء سيام آن توسط سازمان تبليغات اسلامي در يك جلد به چاپ رسيده و بقيه مجلدات اين تفسير نيز آماده چاپ ميباشد.
7ـ مقالات
مقالات متعدد در موضوعات فقه، علوم قرآني، قضا، گزينش، تراجم، و اصطلاحات علوم قرآني كه در مجلات نور علم جامعه مدرسين حوزه علميه قم، فصلنامه دادگستري جمهوري اسلامي، نشريات دانشكدة الهيات و معارف اسلامي دانشگاه تهران، هيأت عالي گزينش، سازمان اوقاف و امور خيريه و نيز برخي روزنامههاي رسمي كشور به چاپ رسيده است.
آقاي ميرمحمدي به همراه ساير فضلا و روحانيون از مدافعين نهضت اسلامي بوده و در امضاء برخي از اعلاميهها عليه رژيم ستمشاهي و حمايت از حضرت امام نقش داشته است كه از جمله آن ميتوان به ارسال نامهاي سرگشاده با عنوان «نامه جمعي از فضلاء حوزه علميه قم به هويدا نخست وزير وقت در خصوص اعتراض به اقدامات خلاف قوانين اسلام و قانون اساسي، جو خفقان و سانسور، دستگيري حضرت امام خميني و...» اشاره نمود.
ايشان پس از پيروزي نيز از پذيرفتن هيچ شغلي ابا نكرده است از جمله مشاغل ايشان بعد از پيروزي انقلاب عبارتند از:
ـ رئيس دادگاه انقلاب قم
ـ عضو هيأت عفو حضرت امام(ره)
ـ همكاري مؤثر با آيةالله دكتر بهشتي در هيأت تهيه و تدوين لوايح قضايي
ـ رئيس شعبه دوم ديوان عالي كشور
ـ عضو شوراي عالي قضايي
ـ عضو جامعه مدرسين حوزه علميه قم و عضو مجلس خبرگان رهبري
ايشان در حال حاضر به عنوان عضو جامعه مدرسين حوزه علميه قم مسؤول كميسيون جامعه و روحانيت آن بوده و به عنوان نماينده مردم استان مركزي در مجلس خبرگان رهبري عضو كميسيونهاي مختلف از قبيل اصل 107 و 109 ميباشد.
ـ مسؤول گزينش علمي قضات
ـ رئيس هيأت تجديدنظر بررسي تخلفات هيأت علمي دانشگاه تهران
ـ رئيس دانشكده الهيات و معارف اسلامي دانشگاه تهران
در سال 1364 با تصويب شوراي عالي انقلاب فرهنگي به رياست دانشكده الهيات و معارف اسلامي دانشگاه تهران كه پس از شهادت آيةالله دكتر مفتح توسط سرپرست اداره ميشد، منصوب گشت.
وي در مدت يازده سال مسؤوليت ضمن تلاش مؤثر جهت راهاندازي مجدد دوره دكتري و كارشناسي ارشد و نيز افزايش ظرفيت پذيرش دانشجويان مقاطع مذكور، از آنجايي كه اهتمام جدي به وحدت حوزه و دانشگاه داشته و خود نيز با ورود به فعاليتهاي مستمر دانشگاهي از قبيل مديريت، تدريس و تأليف از مصاديق اين وحدت به شمار ميرفت از فضلاء شاخص حوزه با هدف ارتقاء كيفي سطح تحصيلات دانشجويان جهت تدريس دعوت مينمود.
شايان ذكر است اين توسعه دانشكده كه به همت ايشان و با عنايت بنيانگذار جمهوري اسلامي امام خميني(ره)، رهبر معظم انقلاب حضرت آيةالله خامنهاي، مساعدت رئيس جمهور وقت جناب حجةالاسلام والمسلمين آقاي هاشمي رفسنجاني و... در مساحتي حدود 7000 متر صورت گرفت، دانشكده را از تنگناي شديد فضاي آموزشي و رفاهي خارج ساخت.
ايشان در سال 1375 طي گزارشي به محضر رهبر انقلاب تصميم خود را به انصراف از مديريت دانشكده و عزيمت به قم جهت اشتغالات حوزوي اعلام نمود؛ معظم له نيز در پاسخ متن ذيل را مرقوم فرمودند:
بسمالله الرحمن الرحيم
جناب مستطاب آيةالله آقاي حاجسيدابوالفضل ميرمحمدي «دامة بركاته العاليه»
با سلام و تحيت
مرقوم شريف كه حامل گزارش اميدبخشي از دانشكده الهيات در خلال مديريت عالمانه و توأم با تقوا و نزهت و اخلاص حضرت مستطابعالي در مدتي حدود يازده سال بود زيارت شد. بي شك حضور كسي در رتبه علمي، اخلاقي و سابقه درخشان حوزوي آن جناب در رأس اين دانشكده داراي بركات فراوان و موجب مباهات آن است و اينجانب از اينكه جنابعالي اين خدمت ارزنده يازده ساله را تقبل فرموديد از آن جناب سپاسگزارم و اكنون كه عزم آن كردهايد كه در مشاغل علمي حوزه و دانشگاه به امر افاده و تعليم و تربيت اداي مسؤوليت فرماييد اينجانب از خداوند متعال دوام توفيق جنابعالي را مسألت كرده و همچنان چشم انتظار تداوم بركات علمي و اخلاقي آن جناب در حوزه و دانشگاه ميباشم.
والسلام عليكم و رحمةالله و بركاته
373512