فرشته‌های گنهكار!
داستان هاروت و ماروت
روزی به امام حسن عسكری علیه السلام عرض كردیم: قومی نزد ما هستند كه گمان كنند، هاروت و ماروت دو ملك بوده‌اند كه ملایكه چون عصیان بنی آدم بسیار شد آن دو را برگزیدند و خداوند، آنها را با كسی دیگر به دنیا فرو فرستاد. آن دو، به واسطه زهره به فتنه افتادند و اراده زنا كرده، شرب خمر كردند و مرتكب قتل نفس محرمه شدند و خداوند آن دو را در بابِل عذاب فرمود و آن زن را مسخ كرد و به صورت همین ستاره‌ای كه زهره نام دارد، مبدل نمود.
امام علیه السلام در پاسخ فرمود: معاذ الله! ملائكه، معصومند و به الطاف الهی، از كیفر و زشتیها محفوظند؛ چنان كه خدای عز و جل درباره آنها فرماید: لا یعصون الله ما امرهم و یفعلون ما یؤمرون؛ هرگز نافرمانی خدای نكنند و آنچه امر شوند انجام دهند.1
و نیز فرمود: و له من فی السموات والارض و من عنده لا یستكبرون عن عبادته و لا یستحسرون یسبحون اللیل و النهار لا یفترون؛ آنچه در آسمانها و زمین است، همه ملك اوست و آنان كه در پیشگاهش مقربند ( فرشتگان ) از عبادتش سرپیچی نكنند و خسته و ملول نشوند.2
و نیز درباره‌شان فرماید: بل عباد مكرمون، لا یسبقونه بالقول و هم بامره یعملون ... مشفقون 3
بلكه همه بندگان مقرب خدایند، كه هرگز پیش از امر خداوند عملی انجام ندهند و هر چه كنند به فرمان اوست، و هر چه از ازل كرده و هر چه تا ابد كنند، همه را خدا داند و هرگز آن مقربان درگاه از احدی جز آن كه خدای از او راضی است، شفاعت نكنند و آنان دایم از خوف خدای هراسانند.
خداوند این فرشتگان را در زمین جانشینان خود قرار داد و ایشان مانند انبیا و ائمه بودند در دنیا؛ آیا كسی از ائمه مرتكب قتل یا زنا شود؟!
سپس امام علیه السلام ادامه داد: آیا ندانی كه خداوند، دنیا را از پیامبر یا امامی از نوع بشر خالی نگذارد؟ مگر چنین نیست كه خداوند فرماید: و ما ارسلنا من قبلك - یعنی الی الخلق - الا رجالا نوحی الیهم من اهل القری و ما هیچ كس را پیش از تو به رسالت نفرستادیم، جز آنكه رسولان همه (چون تو) مردانی بودند از شهرهای دنیا كه به وحی ما مؤید شدند.
خداوند در این آیه بیان فرماید كه ملایكه را به زمین نفرستاده تا امام و حاكم باشند؛ بلكه آنان را به سوی پیامبران خود، گسیل داشته است .4
یوسف بن محمد و علی بن محمد سیار ادامه داده، گویند: به امام علیه السلام عرض كردیم: بنابراین دیگر ابلیس نباید ملك باشد؟
امام علیه السلام پاسخ داد: خیر! بلكه او از جنس جن بود. مگر نشنیده‌ای كه خدای تعالی فرماید: و اذ قلنا للملائكه اسجدوا لادم فسجدوا الا ابلیس كان من الجن؛5
و (ای رسول!) یاد آر هنگامی كه فرشتگان را فرمان دادیم كه آدم را سجده كنید! و آنان همه، سر به سجده بردند، مگر ابلیس كه از جنیان بود.
خداوند بدین وسیله بیان فرماید كه ابلیس، جن بوده است، و او همان است كه درباره‌اش فرماید: والجن خلقناه من قبل نار السموم و جنیان را پیشتر از آتش گدازنده خلق كردیم .6
امام علیه السلام ادامه داده، فرمود: پدرم از جدم، رضا و او از پدرش و پدرانش و آنها از علی علیه السلام و او از رسول خدا صلی الله علیه وآله نقل كرده است كه فرمود: خداوند، ما آل محمد را و نیز پیامبران و ملائك مقرب را برگزید، و این انتخاب او جز بر عمل و آگاهی از آنان به این كه از ولایتش خارج و از عصمتش جدا نشوند، و به كسانی كه مستحق عذاب و نقمت الهی‌اند، ملحق نگردند، نبود.
به امام (علیه‌السلام) عرض كردیم: برای ما روایت كرده‌اند كه علی علیه السلام چون رسول خدا صلی الله علیه وآله به نص، او را به امامت نصب فرمود، خداوند ولایتش را بر فئام كه از ملایك بودند عرضه داشت و آنها از قبولش سرباز زدند؛ خداوند نیز آنها را مسخ كرد و به صورت وزغ در آورد
امام (علیه‌السلام) فرمود: معاذالله آنان بر ما دروغ بسته اند! ملایك، رسولان خدایند همانند سایر انبیاء الهی كه رسول آن خداوندند به سوی خلق؛ آیا از آنان كفر به خداوند سر زند؟
عرض كردیم: خیر!
فرمود: ملایكه نیز چنین‌اند؛ و‌شان ملایك عظیم و خطبشان جلیل است .7
فضائل و سیره چهارده معصوم؛ عباس عزیزی
تنظیم برای تبیان حسین عسگری
1. تحریم، آیه 6
2. انبیاء آیه 19.
3. انبیاء آیات 28-26.
4. یوسف، آیه 109.
5. كهف، آیه 50.
6. حجر، آیه 27.
7. رساله امامت، ص 233
