آتش به جان سینما
اگر درام تاریخی پرهزینه و پرسروصدای «استرالیا» نتوانست برای كشور استرالیا خبرسازی كرده و توجه محافل بین‌المللی را به آن جلب كند، آتش‌سوزی 2 هفته قبل این كشور، این مأموریت را انجام داد!
با آنكه این آتش‌سوزی هولناك خسارات بسیار زیادی به بخش مهمی از استرالیا وارد كرد، ولی باعث شد تا نام استرالیا به صورت تیتر اول رسانه‌ای درآید. سال قبل زمانی كه باز لورمن (برجسته‌ترین فیلمساز استرالیایی) در حال آماده كردن «بربادرفته» محلی خود بود، تصورش این بود كه درام اجتماعی و عاشقانه‌اش باعث می‌شود استرالیا تبدیل به تیتر اول رسانه‌ها شود ولی مثل اینكه قرار بود با بربادرفتن سرمایه عظیمی از این كشور، اتفاق فوق رخ دهد.
صنعت توریسم استرالیا كه كمك خیلی زیادی به تولید «استرالیا» كرد، امیدوار بود این فیلم با بازی نیكول‌كیدمن و هیو جكمن به تقویت صنعت گردشگری در این كشور كمك كند. البته هیو جكمن توانست مجری‌گری هفته قبل مراسم سالانه اسكار را به‌دست بیاورد اما در نمایش بین‌المللی خود شكست تجاری خورد. حالا معلوم نیست با وجود عدم موفقیت مالی «استرالیا»، جاذبه‌های توریستی آن می‌تواند مردم كشورهای دیگر را جذب خود كند یا خیر.
«استرالیا» در یك منطقه تاریخی كشور استرالیا فیلمبرداری شد كه تابه‌حال كمتر مورد توجه صنعت سینمای بین‌المللی (و حتی خود صنعت سینمای استرالیا) قرار گرفته است. خوشبختانه این منطقه قدیمی بسیار زیبا، از محل آتش‌سوزی اخیر خیلی دور بود اما با این حال، صنعت سینمای استرالیا از بابت این آتش‌سوزی لطمات بزرگی خورد. آتش‌سوزی در منطقه ویكتوریا صورت گرفت كه در نزدیكی ملبورن است. دامنه این آتش‌سوزی خیلی زود گسترش یافت و تبدیل به یك فاجعه شد. مهار آتش‌سوزی چند روز طول كشید و زمانی كه بالاخره مأموران آتش‌نشانی موفق به خاموش‌كردن آن شدند، میلیون‌ها دلار خسارت مالی به منطقه زده بود. بیش از 200نفر هم در جریان این آتش‌سوزی جان خود را از دست دادند. در جریان مهار آتش، سردی هوا و بارش باران هم به كمك مأموران آتش‌نشانی آمد.
منطقه یا ایالت ویكتوریا كه آتش‌سوزی در آن صورت گرفت، برای صنعت سینمای استرالیا اهمیت خیلی زیادی دارد. تعداد زیادی از استودیوهای فیلمسازی و تلویزیونی در این منطقه قرار دارد و بسیاری از محصولات داخلی در این مكان فیلمبرداری می‌شود. مسئولان رسمی اعلام كردند آسیبی جدی به این استودیوها وارد نشده است، ولی اهالی سینما چنین عقیده‌ای ندارند. آنها می‌گویند آتش‌سوزی آسیب‌های جدی و جبران ناپذیری به تاسیسات آنها زده است و كار بازسازی آنها مدت‌ها طول خواهد كشید. از آنجا كه برخی از این تجهیزات قدیمی و كهنه بوده، می‌توان به میزان زیاد خسارات پی برد. به گفته دست‌اندركاران سینمایی، شاید نتوان تا مدت زمان نامحدودی هیچ فیلم تازه‌ای را در این منطقه جلوی دوربین برد.
یكی از مسئولان رسمی در رابطه با تاثیر آتش‌سوزی بر روند فیلمسازی می‌گوید:«استرالیا كشور بزرگی است و مناطق شهری و جنگلی آن شبیه هم هستند. از این‌رو، می‌توان فیلم‌هایی را كه تا پیش از این در منطقه ویكتوریا تولید می‌شد، در مكان‌های دیگری فیلمبرداری كرد. ما مشكل لوكیشن نداریم و فقط بحث خسارات مادی وارده بر استودیوها باقی می‌ماند. این خسارات هم قابل جبران هستند.»
سؤالی كه دست‌اندركاران سینمایی مطرح می‌كنند این است كه این خسارات چگونه پرداخت می‌شوند؟ اداره پلیس این آتش‌سوزی را از همان ساعات اولیه عمدی اعلام كرد و چند نفر را هم در این رابطه دستگیر كرد. این افراد چه مقصر باشند و چه نباشند (وچه محاكمه و محكوم شوند و چه نشوند) دستگیری آنها تغییری در وضعیت موجود به وجود نمی‌آورد. خسارات وارده بر استودیوهای فیلمسازی میلیون‌دلاری است و رقم كمی را شامل نمی‌شود.
خود صنعت سینما به تنهایی توانایی بازسازی استودیوهای مخروبه خود را ندارد و دست‌اندركاران آن می‌خواهند ببینند كمك‌های مالی در این رابطه چقدر و چگونه خواهد بود؟
با شروع آتش‌سوزی و پخش مستقیم خبرهای مربوط به آن از شبكه‌های تلویزیونی، هنرمندان سینما هم در كنار دیگر چهره‌های سرشناس اجتماعی استرالیا، به یاری آسیب‌دیدگان آمدند و با قربانیان حادثه اعلام همدردی كردند. در یك برنامه زنده تلویزیونی كه شبكه سراسری استرالیا پخش می‌كرد، 150تن از سیاستمداران، آهنگسازان، ورزشكاران و هنرمندان حضور پیدا كرده و مبالغی را به آسیب‌دیدگان و بازماندگان حادثه هدیه كردند. در بین این افراد، آنتونی لاپاگلیا، ریچل گریفیتس و اورلاندو بلوم هم حضور داشتند.
نیكول كیدمن كه چندماه قبل برای اكران عمومی«استرالیا» مهمان هموطنان خود بود
(و همان زمان از رسانه‌های گروهی خواسته بود او را راحت بگذارند تا وی بتواند دختر كوچكش را در سرزمین مادری‌اش به گردش ببرد) زمان آتش‌سوزی در آمریكا بود. او از طریق ماهواره به این برنامه زنده تلویزیونی وصل شد و با اعلام همدردی با آسیب‌دیدگان حادثه، یك كمك 500هزاردلاری به صلیب سرخ استرالیا كرد. او رو به دوربین تلویزیون گفت:«در كنار مردمی قرار دارم كه از این فاجعه بزرگ آسیب دیده‌اند. وقتی صحنه‌های آتش‌سوزی را از تلویزیون دیدم، وحشت كردم.
قلب من، همسر و فرزند كوچكم با شما می‌طپد و ما در كنار كسانی هستیم كه در جریان این حادثه عزیزان خود را از دست داده‌اند. ما اطمینان داریم كه آنها دوباره زندگی طبیعی خود را از سر می‌گیرند و خانه‌هایشان را از نو می‌سازند. ما همه استرالیایی هستیم و اصلا اهمیتی ندارد كه ما در كدام نقطه از جهان هستیم. همه ما هر كجا كه باشیم، با یكدیگر هستیم و از همدیگر حمایت می‌كنیم. به همین دلیل است كه ما حمایت خود را از هموطنان به صورت رسمی اعلام می‌كنیم.
در همین رابطه است كه هنرمندان سینما و تلویزیون – كه در سطح وسیعی با بازماندگان فاجعه ابراز همدردی و حمایت مادی و معنوی‌شان را اعلام كردند- حالا از دولت مركزی انتظار حمایت‌های مالی و معنوی برای بازسازی مناطق آسیب‌دیده سینمایی را دارند. دولت به دنبال حادثه آتش‌سوزی یك روز عزای عمومی اعلام كرد و گفت: خسارت‌های ناشی از آن را پرداخت خواهد كرد. اما هنوز میزان رقمی كه دولت در این رابطه پرداخت می‌كند مشخص نیست، ضمن اینكه هنوز معلوم هم نیست كه این مبلغ چگونه پرداخت خواهد شد.
راسل‌كرو بازیگر استرالیایی تبار رباینده جایزه اسكار، به دنبال كمك‌های مالی به بازماندگان فاجعه، پیشنهاد تشكیل یك مركز ویژه را برای اهالی آسیب‌دیده داد. بازیگر فیلم‌های «گلادیاتور» و «بدنه دروغ‌ها» گفت:«این كار باید در دو مرحله انجام شود: مرحله اول كه فوریت دارد اسكان موقت آسیب دیدگان در محل‌های مناسب است. در مرحله بعد باید به فكر اسكان دائمی و كامل آنها بود. آنهایی كه در طول این فاجعه جان خود را از دست دادند با مشكل خاصی روبه‌رو نیستند، اما آنها كه زنده مانده‌اند به مراقبت ویژه احتیاج دارند و باید فكری به حال آنها كرد.»
كرو كه از محل اسكان گروهی از بازماندگان دیدن كرده، ضمن قدردانی از نیروهای امدادگر صلیب سرخ، گفته باید توجه بیشتری به آسیب‌دیدگان و بازماندگان شود. اكثر مكان‌های عمومی، ورزشی و فرهنگی هنری در روزهای فاجعه، تحت اشغال نیروهای صلیب سرخ است و پذیرای مردمی شده كه از فاجعه آتش‌سوزی جان سالم به در برده‌اند. گزارش‌های رسمی حكایت از آن می‌كند كه حداقل 2هزار خانه در جریان آتش‌سوزی از بین رفته است و
جمع كثیری از مردم بی‌خانمان شده‌اند.
در اولین اقدام برای كنار آمدن با بحران آتش‌سوزی و بازگشت به روال طبیعی زندگی، جرج میلر خالق مجموعه فیلم «مد مكس» (مكس دیوانه) اعلام كرده قصد كارگردانی قسمت تازه‌ای از این مجموعه فیلم موفق را دارد. قسمت اول فیلم سال 1979 ساخته شد و مل‌گیبسون با حضور در آن تبدیل به یك چهره بسیار مشهور شد و توانست راهی هالیوود شود. موفقیت مالی فیلم باعث تولید قسمت‌های بعدی آن شد. اما از سال 1985 كه آخرین قسمت «مد مكس» روی پرده سینماها رفت، میلر دیگر سراغی از این كاراكتر و ماجراجویی‌های آن نگرفت. او سرگرم تولید و كارگردانی فیلم‌های دیگری شد و كسی از او درباره علت عدم‌ساخت قسمت تازه‌ای از مجموعه فیلم «مد مكس» چیزی نپرسید.
حالا میلر می‌خواهد با ساخت قسمت چهارم «مد مكس» هم این مجموعه فیلم را احیا كند و هم صنعت سینمای كشورش را. احساس او این است كه تولید قسمت جدید فیلم در این شرایط می‌تواند باعث خلق روحیه‌ای مثبت در بین مردم و اهالی صنعت سینمای استرالیا شود.
میلر می‌گوید: «مجموعه فیلم «مد مكس»یك محصول استرالیایی است كه در سطح بین‌المللی هم با موفقیت خیلی خوبی روبه‌رو شد. هیچ فیلم استرالیایی نتوانست چنین موفقیت خوبی را هم در داخل كشور و هم در بین كشورهای خارجی كسب كند. اما وقتی قسمت سوم فیلم به نمایش عمومی درآمد، حس كردم لازم است برای مدتی تولید آن را متوقف كنم. نمی‌خواستم قصه و فضای فیلم تكراری و كلیشه‌ای شود و قسمت‌های جدید به تكرار فیلم‌های قبلی بپردازد. احساس می‌كنم زمان حاضر زمان مناسبی برای تولید قسمت جدیدی از این مجموعه فیلم است. طرح اولیه فیلمنامه را نوشته‌ام. این طرح شرایط دوران معاصر را رعایت كرده و حال‌وهوایی دهه هشتادی نخواهد داشت.
میلر نگفته كه نقش مكس دیوانه را در تست جدید هم مل گیبسون بازی می‌كند یا یك بازیگر جدید. اما تحلیلگران سینمایی عقیده دارند این نقش را در فیلم جدید یك بازیگر جوان بازی خواهد كرد. گیبسون كه اكنون 53 سال سن دارد، به احتمال فراوان دیگر نمی‌تواند در نقش یك پلیس ماجراجو و اكشن كار ظاهر شود.
نكته‌ای كه در ارتباط با مل گیبسون مطرح است این است كه وی در ارتباط با آتش‌سوزی اخیر استرالیا، كاملا سكوت كرد و رسانه‌های گروهی هیچ اظهارنظری را از او در این رابطه پخش و منتشر نكردند. این نكته باعث آزردگی خاطر استرالیایی‌ها شد، ولی می‌توان مسئله را در ارتباط با گوشه‌نشینی سال‌های اخیر این بازیگر- كارگردان ارزیابی و توجیه كرد. به گفته رسانه‌های گروهی و افراد نزدیك به بازیگر، وی طی سال‌های اخیر به شدت منزوی و گوشه‌گیر شده و ارتباط زیادی با دنیای پیرامون خود ندارد. گیبسون حتی هنگام بازی در فیلم‌های جدید خود هم كاملا بی‌سروصدا سر صحنه فیلمبرداری حاضر می‌شود و بلافاصله پس از پایان كار، لوكیشن را ترك و به خانه می‌رود.
اهالی صنعت سینمای استرالیا كه امیدهای خود را در رابطه با فیلم «استرالیا» برباد رفته می‌بینند (این فیلم نتوانست احیاكننده سینمای استرالیا در دو بخش داخلی و بین‌المللی باشد) حالا چشم امید خود را به قسمت جدید «مد مكس» دوخته‌اند.
تولید «مد مكس» جدید با تشدید فعالیت‌های فیلمسازی در سطح كشور همراه شده است. شركت‌ها و استودیوی فیلمسازی در شمال و جنوب كشور به دنبال تولید محصولات جدید هستند. چنین شتابی در كار فیلمسازی در داخل استرالیا طی چند سال اخیر، بی‌سابقه بوده است. گفته می‌شود قرار است در محصولات جدید سینمای استرالیا، چهره‌های سرشناس بین‌المللی سینما هم حضور داشته باشند تا پخش بین‌المللی آنها راحت‌تر و بهتر صورت گیرد. بازار سینما در سال آینده نشان خواهد داد كه صنعت سینمای استرالیا در این رابطه چقدر موفق بوده است.
منبع : همشهری
تنظیم برای تبیان : مسعود رضا عجمی
