هیچ کس منو دوست نداره!(1)

بررسی علل و ریشه های حسادت در کودکان

حسادت بین برادرها روایت دیرینه و غم انگیزی دارد. تخستین قبل نفسی که در تاریخ بشر به ثبت رسید، قتل هابیل به دست برادرش قابیل بود. انگیزه این قتل چشم و هم چشمی بود. یعقوب برای آنکه به دست برادرش عیسو (فرزند اسحاق) کشته نشود، خانه را ترک کرد و در سرزمینی بیگاه پنهان شد و پسران یعقوب به قدری نسبت به برادرشان یوسف حسادت می ورزیدند که او را به جای این که به عنوان برده به یک کاروان در حال عبور بفروشند، در چاهی پر از مار انداختند.

در هر سه مورد ابراز علاقه والدین، تنها به یکی از فرزندان حسادت را دامن زد. حسادت مخلوطی از دوست داشتن و تمایل به تصاحب شخص یا شیء مورد علاقه می باشد. عکس العمل شخص حسود به دلیل جریحه دار شدن من اوست؛ زیرا او می ترسد شخص یا شیء مورد علاقه اش را از دست بدهد.

علائم حسادت در کودکان

وقتی کودکان حسادتشان را سرکوب می کنند، حسادت تغییر شکل می دهد و به صورت نشانه ها و بدرفتاری ها بیان می شود. حسادت در بعضی کودکان به جای این که با واژه ها بیان شوند، با سرفه و جوش های پوستی نشان داده می شوند. برخی دیگر از کودکان بسترشان را خیس می کنند و بدینسان آنچه را باید به زبان بگویند، بصورت دیگری بیان می کنند، بعضی کودکان خرابکار می شوند. آنها بجای بیان نفرتشان بشقاب ها را می شکنند. برخی دیگر ناخن هایشان را می خورند یا موهایشان را می کشند تا به اینسان تمایلشان را برای گاز گرفتن و آزاردادن برادرها و خواهرهایشان پوشیده نگه دارند. تمامی این کودکان نیاز دارند احساساتشان به جای نشانه ها با واژه ها بیان کنند. والدین، نقش کلیدی دارند که کودکان با آن می توانند قفل احساساتشان را بگشایند.

ریشه های حسادت

در زندگی یک کودک کم سن و سال، ورود بچه دوم، بحران درجه یک به حساب می آید. بهترین روش در اعلام این رویداد خجسته به کودک خردسال، این است که از توضیحات طولانی و توقعات ساختگی بپرهیزیم.

یکی دیگر از مواردی که باعث حسادت کودکان شده و باید از آن دوری کرد، مساله غذا و مواد خوراکی است. اگر همیشه غذای دلخواه یکی از فرزندانتان پخته شود و نسبت به علاقه مندی فرزندان دیگر بی اعتنایی به عمل آید، در اینجا نیز شاید ناخواسته حسادت کودکان تحریک شود. اگر قرار باشد بچه ها نوع غذا را انتخاب کنند، شاید بهتر است هربار یکی از آنها غذای دلخواهش را پیشنهاد کند تا حسادتی به وجود نیاید.

علل عمده حسادت به طور خلاصه عبارتند از احساس خطر و ترس ازاین که مبادا موقعیت فرد از او سلب شود و دیگران از او جلوتر بیفتند، میل شدید به برتری طلبی، حمایت بی مورد و توجه افراطی، احساس ناامنی، تبعیض، تولد نوزاد در خانواده، مقایسه کودکان با یکدیگر، احساس حقارت، تحسین بیش از حد یکی از کودکان در حضور دیگران، ترس از مردود شدن، محرومیت واضطراب، استفاده از شیوه های نادرست تربیتی در خانه و مدرسه و داشتن نقایص جسمی.

تفاوت های فردی در حسادت

تحقیقات نشان می دهد کودک بزرگتر در خانواده بیش از کودکان دیگر حسادت را تجربه می کند؛ زیرا از سهیم شدن دیگران در عشق و محبت والدین نفرت دارد. در خانواده های کم جمعیت 2 تا 3 نفری حسادت بیشتر از خانواده های پرجمعیت یا خانواده های تک فرزند تجربه می شود.

کودکان در میزان و شدت حسادتی که تجربه می کنند، با یکدیگر متفاوتند. علاوه براین، هر کودکی روش خاص خود را در ابراز حسادت دارد، که براثر تمرین و خطا رضایت بیشتری را عاید او کرده است. روانشناسان معتقدند در حسادت تفاوت جنسی و جسمی وجود دارد. از هر سه کودک حسود، دو نفر آنان دخترند و حسادت در کودکان تقریبا از نوزده ماهگی آغاز می شود و دو نقطه اوج حسادت در کودکان یکی در سه سالگی است که خیلی شدید است و دیگری درست پیش از بلوغ یعنی حدود یازده سالگی است. حسادت در دختران بیشتر از پسران و در کودکان اول خانواده بیشتر شایع است.

این مطلب ادامه دارد...