سرطان دهان
سیگار و الکل، به‌خصوص با مصرف هم‌زمان، احتمال بروز سرطان دهان را به‌شدت افزایش می‌دهند.
سرطان دهان از جمله سرطان‌های خطرناک است که درصد بالایی از مرگ و میر را به همراه دارد و معمولا در افراد بالای 40 سال دیده می‌شود.
قبلا درصد شیوع این سرطان در مردان بیشتر بود، اما امروزه، با افزایش رفتارهای پرخطر نظیر مصرف سیگار و الکل در بین خانم‌ها، این سرطان تقریبا با شیوع مساوی در بین مردان و زنان دیده می‌شود.
اغلب سرطان‌ها با پیشرفت و نفوذ به غدد لنفاوی، به نواحی دیگر بدن دست‌اندازی می‌کنند و به دلیل نزدیکی دهان به غدد لنفاوی گردن، احتمال انتشار آن در کل بدن زیاد است، اما در کنار تمام این نکات خطرناک، یک نکته بسیار خوب و آرامش‌بخش وجود دارد و آن نکته این است که سرطان دهان از زخم‌ها و لکه‌های سفید یا قرمزی در دهان شروع می‌شود که معمولا بدون درد هستند.
از آنجایی که محیط دهان به خوبی قابل مشاهده است، می‌توانیم مراحل ابتدایی شروع سرطان را در دهان تشخیص دهیم. درمان سرطان دهان در مراحل اولیه، بسیار آسان و کم‌هزینه بوده و با شانس بهبود زیادی همراه است. به عبارتی اگر زود دست به کار شویم، می‌توانیم بر سرطان دهان پیروز گردیم.
نمی‌خواهم سرطان بگیرم
عامل ایجاد سرطان در بدن انسان کاملا شناخته شده نیست، بنابراین نمی‌توانید صد در صد جلوی ایجاد آن را در بدنتان بگیرید، اما با رعایت این نکات، شانس ایجاد سرطان را تا حد زیادی در خود پایین می‌آورید. این قواعد برای تمام سرطان‌ها و مخصوصا سرطان دهان صادق است.
چه‌قدر در روز از میوه و سبزی تازه و غلات سبوس‌دار استفاده می‌کنید؟
مصرف بیش از 5 واحد میوه و سبزی در روز بسیار مفید است. غلات را با سبوس آن مصرف کنید. از گوشت قرمز پرچرب کمتر استفاده کنید.
فعالیت روزانه شما چه قدر است؟
شما باید هفته‌ای 5 بار وهر بار 30 تا 45 دقیقه فعالیت بدنی متوسط تا شدید داشته باشید.
وزن شما چه‌قدر است؟
چاقی و اضافه وزن شما را درمعرض خطر سرطان قرار می‌دهد.
آیا شما درگیر عادات پرخطر هستید؟
مصرف مداوم انواع سیگار و الکل، به خصوص اگر هم‌زمان باشند، شما را به شدت در معرض انواع سرطان‌ها، به خصوص سرطان دهان قرار می‌دهند.
من را بشناس!
سرطان دهان معمولا از زخم‌ها، لکه‌ها و برجستگی‌های بدون علامت و بدون درد آغاز می‌شود. سیگاری‌ها و مصرف کنندگان سایر فرآورده‌های تنباکو از جمله پیپ، قلیان و تنباکوهای جویدنی و مصرف کننده‌هایی مواد مخدر استنشاقی، معمولا در صف اول مبتلایان به سرطان دهان قرار می‌گیرند.
زخم‌هایی که بیش از 14 روز (دو هفته) در دهان باقی بمانند، مشکوک هستند و پیگیری بیشتر این زخم‌ها بسیار ضروری است. سرطان دهان ممکن است در ناحیه حلق یا حنجره نیز ایجاد شود، بنابراین به تغییرات بلع و یا صدای خود دقت کنید و این تغییرات را دست کم نگیرید.
دهان خود را بیازمایید
ماهی یک بار، فقط چند دقیقه برای این کار وقت بگذارید. جلوی آینه بایستید و در یک نور مناسب، دهان خود را معاینه کنید.
برجستگی ها و زخم‌هایی که بیش از دو هفته باقی بمانند، لکه‌های سفید، لکه‌های قرمز و زخم‌های خون‌ریزی دهنده، ممکن است از ضایعات پیش سرطانی باشند که باید برای بررسی بیشتر آن ها، به پزشک مراجعه کنید.
در مقابل آینه ، ناحیه دهان و گردن خود را به این ترتیب معاینه کنید:
لب خود را با دست بگیرید و به بیرون بکشید و داخل لب‌ها را نگاه کنید.
گونه و لب‌های خود را بین دو انگشت لمس کنید تا مطمئن شوید توده‌ی سفتی وجود ندارد.
تمام نواحی لثه خود را به دقت بررسی کنید.
به کمک یک پارچه خشک، نوک زبان خود را نگه داشته و تمام سطوح بیرونی، داخلی و کناری زبان را بررسی کنید.
مشاهده کف دهان را فراموش نکنید.
زبان خود را با دو انگشت معاینه کرده و به دنبال توده‌های سفت بگردید.
گردن و زوایای فک پایین را با دست لمس کرده و معاینه کنید. توده‌های سفت لمس شده قابل تامل‌اند.
اختلال در بلع و تکلم، بی‌حسی زبان و ناحیه‌‌ای از دهان و اشکال در حرکت‌های زبان و فک را پیگیری کنید.
سقف دهان و ناحیه کام نرم (زبان کوچک) را به خوبی بررسی کنید.
فرین میزانیان
هفته نامه سلامت
*مطالب مرتبط:
التهاب و قرمز شدن زبان (گلوسیت)
بخش تغذیه و سلامت تبیان
