تبیان، دستیار زندگی
زمانى كه خط بریل ابداع شد، بسیارى از مردم باور نمى كردند كه این نقاط برجسته بتوانند ارتباط افراد نابینا را با دنیاى اطرافشان برقرار كنند. پس از ابداع این خط نابینایان توانایى خواندن و نوشتن پیدا كردند. این كمك مى كرد تا آنها...
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :


صفحه كلید به جاى مانیتور


زمانى كه خط بریل ابداع شد، بسیارى از مردم باور نمى كردند كه این نقاط برجسته بتوانند ارتباط افراد نابینا را با دنیاى اطرافشان برقرار كنند.
پس از ابداع این خط نابینایان توانایى خواندن و نوشتن پیدا كردند. این كمك مى كرد تا آنها بتوانند همپاى مردم عادى به تحصیل دانش بپردازند و از امكان ارتباط مكتوب با جامعه برخوردار شوند.اما وقتى استفاده از كامپیوتر ها، عمومیت یافت و قلمرو این ابزار تكنولوژیك شكسته شد كمتر كسى مى توانست تصور كند كه روزى افراد محروم از بینایى نیز بتوانند پشت ماشین پردازش اطلاعات بنشینند و برخى از امور روزمره خود را با استفاده از كامپیوتر ها انجام دهند.با این وجود این رویا هم تحقق یافت و ابداع صفحه كلید ها و نرم افزار هاى خاص كاربران نابینا، این امكان را فراهم كرده تا جایى كه امروز شاهد برگزارى كلاس هاى تخصصى برنامه نویسى نرم افزار براى نابینایان هستیم.آموزش برنامه نویسى براى نابینایان اتفاق بى سابقه اى در جهان نیست اما در كشور ما تاكنون سابقه نداشته است.اخیراً انجمن حمایت از نابینایان و ناشنوایان در اقدامى كه مى توان از آن به عنوان یك «حركت نو» نام برد دوره هاى آموزش رایگان را براى اعضاى خود برگزار مى كند كه در آنها با استفاده از روش ها و ابزار هاى خاصى به نابینایان آموزش زبان هاى برنامه نویسى داده مى شود. كارى كه براى دانشجویان معمولى یا به عبارت بهتر دانشجویان بینا هم چندان ساده نیست.نابینایان عضو این انجمن باید پیش از شركت در این دوره آموزشى، كاربرى تخصصى نرم افزار هاى مجموعه آفیس (office)، اپراتورى سیستم عامل و نحوه استفاده از اینترنت را فرا گرفته باشند.
پریسا اعتبارى عضو هیات مدیره انجمن حمایت از نابینایان و ناشنوایان از جمله نابینایانى است كه توانایى استفاده از كامپیوتر هاى معمولى را دارد. او هر روز به سراغ صندوق پست الكترونیكى خود مى رود و مدتى هم به وبگردى مى پردازد. البته بدون استفاده صفحه كلید خاص نابینایان.او مى گوید: «براى استفاده از كامپیوتر، صرفاً از یك برنامه نرم افزارى سخنگو با نام «jass» كمك مى گیرم.»
نرم افزار «jass» تمام پیام ها و اطلاعات مربوط به پنجره ها و ابزار ها را براى كاربر خود مى خواند و فقط كمى تسلط به زبان انگلیسى مورد نیاز است تا ارتباط صوتى كاربر با سیستم برقرار شود.این همان نرم افزارى است كه در كلاس آموزش تخصصى زبان هاى برنامه نویسى این مركز هم مورد استفاده قرار مى گیرد.
حمیدرضا زارع، مدرس این كلاس تخصصى، شاید اولین مدرس كامپیوتر است كه دانشجویان او از مانیتور استفاده نمى كنند.وى به تجربه بسیار جالبى كه با پذیرفتن این كلاس پشت سر گذاشته اشاره مى كند و مى گوید: «هیچ وقت تصور نمى كردم كه روزى بتوانم براى افراد نابینا، زبان برنامه نویسى تدریس كنم. اما وقتى پیشنهاد آن مطرح شد اصلاً تردید نكردم.»
او در ادامه مى افزاید: «نكته بسیار جالب توجهى كه در این كلاس وجود دارد این است كه احساس مى كنم سطح گیرایى این دانشجویان نسبت به افراد عادى بسیار بالاست. آنها اصلاً هیچ خروجى از عملكرد خود در سیستم را نمى بینند. در حالى كه این كار براى برنامه نویس ها بسیار حیاتى است. با این وجود به سادگى با موضوع ارتباط برقرار كردند.»
روش آموزش نابینایان بدون تردید نمى تواند همان روشى باشد كه براى دانشجویان دیگر به كار گرفته مى شود. فقدان ارتباط تصویرى با برنامه نرم افزارى كه در حال نوشتن آن هستند یك عنصر اساسى را از این كلاس حذف كرده است. در عین حال استفاده از ابزار نرم افزارى «jass» تا حد بسیار زیادى این خلأ را پر كرده است.مدرس این كلاس درباره روش تدریس خود مى گوید: «دانشجویان من در این كلاس نمى توانند حروف و نوشته هاى روى صفحه كلید را ببینند. در نتیجه با نشانه گذارى هاى خاص و همین طور استفاده از كلید هاى میانبر (shortkey) این امكان فراهم شد تا آنها بتوانند مانند افراد عادى از صفحه كلید كامپیوتر استفاده كنند.»وى اضافه مى كند: «آنها پس از انجام هر كارى در محیط برنامه، خروجى كار را به جاى اینكه بر روى صفحه نمایش مانیتور تماشا كنند، این اطلاعات را به صورت صوتى از اسپیكر هاى دستگاه دریافت مى كنند.»
در واقع مى توان گفت: «در این كلاس استثنایى برنامه نویسى اسپیكر ها و هدفون ها جاى مانیتور ها را گرفته اند و براى كاربر سیستم نیز همان نقش را ایفا مى كنند.»این دوره آموزشى كه نزدیك به یك ماه و نیم قبل كلید خورده، شش دانشجوى نابینا دارد كه به زبان انگلیسى تسلط دارند و در حال گذراندن دوره مبانى زبان هاى برنامه نویسى هستند.
پریسا اعتبارى عضو هیات مدیره انجمن مى گوید: «دانشجویان پس از این دوره، در كلاس هاى تخصصى برنامه نویسى با زبان هاى C، جاوا اسكریپت و زبان هاى برنامه نویسى وب شركت خواهند كرد.»
انجمن حمایت از نابینایان و ناشنوایان ظاهراً نخستین انجمنى است كه حمایت از دو گروه مختلف نابینا و ناشنوا را در برنامه خود قرار داده است و به همین دلیل دوره هاى آموزشى مشابه براى ناشنوایان نیز برگزار مى شود.خانم اعتبارى مى گوید: «دوره هاى آموزشى رایگان مركز دقیقاً با هدف فراهم كردن شرایط یكسان براى تمام نابینایان و ناشنوایان جامعه براى ارتقاى سطح دانش و آگاهى آنها برگزار مى شوند.»
اعضاى این انجمن تاكنون در كلاس هاى مختلف آن كه شامل آموزش زبان انگلیسى، كامپیوتر و دوره هاى هنرى است شركت كرده اند.



برگرفته از سایت روزنامه شرق