چه كسانی باید مكمل غذایی مصرف كنند؟

یك مطالعه كشوری در سال 86 نشان داد كه بیش از 40 درصد از داروهای قاچاق، مربوط به مكمل‌ های غذایی است كه به لحاظ پزشكی، مصرف و یا عدم‌ مصرف آنها ضرورتی ندارد.

علت اصلی تولید مكمل‌ها نیاز انسان‌هاست و بخش زیادی از مكمل ‌های غذایی و دارویی با هدف كمك به ارتقای سلامت افراد تهیه می ‌شود و از این نظر تولید این محصولات، خود ارزش بالایی دارد.

‌مكمل‌های غذایی خصوصا در مناطق محروم كه سوء‌ تغذیه رواج دارد و هنگام وقوع بحران‌های طبیعی مثل زلزله و سیل كه ممكن است مردم منطقه‌ای را برای مدتی در معرض خطر كمبودهای تغذیه ‌ای قرار دهد، بسیار حیاتی و ارزشمند است.

علاوه بر این، مكمل‌ها اگر درست مصرف شوند، می ‌توانند تا حد زیادی به توانمندی بهتر افراد در سال ‌های بعدی زندگی كمك كنند؛ برای مثال در بسیاری از كشورها، مصرف مكمل كلسیم همراه با ویتامین D به ‌صورت همگانی توصیه می ‌شود.

نباید فراموش كنیم كه تغذیه ی مناسب اصل اول است، ولی اگر به دلایلی تغذیه نتواند نیازهای ما را تامین كند، مصرف مكمل‌ها ضروری است.

مصرف مكمل‌هایی غذایی اغلب برای سنین بالای 60 سال در نظر گرفته می‌ شود كه بدن افراد با كمبود هایی مواجه است. ولی هیچ ضرورتی در مورد مصرف مكمل‌های غذایی برای جوانان وجود ندارد، اما علاقمندی مردم به مصرف این مكمل‌ها، موجب رونق بازار این قبیل محصولات در داخل كشور شده است.

مكمل وقتی به كمك فرد می ‌آید كه مواد غذایی نتواند كامل‌ كننده نیازهای سلولی انسان به ویتامین ‌ها یا املاح باشد. در حقیقت پزشكان، مكمل‌ های دارویی یا غذایی را با توجه به جنبه ‌های مختلف فرد، شامل وضعیت سلامت، رشد، ‌سن و عوامل دیگر تجویز می‌ كنند. به‌ دلیل این كه مواد موجود در مكمل ‌ها، اغلب از ویتامین‌ها و املاحی هستند كه معمولا در غذا وجود دارند.

مكمل‌های دارویی، بخشی از مواد غذایی فشرده‌ هستند كه تغذیه روزانه ما را كامل می ‌كنند.

این مواد كه به ‌صورت قرص، دراژه، كپسول یا پودر در اختیار مصرف‌ كننده قرار می ‌گیرند که ما را به یاد داروهای شیمیایی می‌ اندازند، ولی نقش دارویی ندارند و برای درمان بیماری یا تسكین درد استفاده نمی‌ شوند.

محققان بعد از سال ‌ها پژوهش به این نتیجه رسیده‌اند كه مكمل‌های غذایی در سال‌های اخیر بیشتر مصرف می ‌شوند. بنا بر آمار، یك‌ سوم از مردم، مصرف‌ كننده این مواد هستند.

خانم ‌های میانسال بیشتر از این مواد استفاده می‌ کنند.

آنچه جالب است، لیست این مواد و كاربرد آنهاست:

مکمل ویتامین C در سرما‌خوردگی كمك می‌ كند.

مکمل A-C-E تقویت‌ كننده سیستم ایمنی بدن، قلب و دستگاه گردش خون است.

كلسیم ضد‌پوكی استخوان است.

سِلن (سلنیوم )بر ضد‌ سرطان عمل می‌ كند.

آلرژن برای اندام‌ سازی‌ و محافظت پوست استفاده می ‌شود.

دلایل زیادی برای استفاده از این مواد وجود دارد. این مواد می ‌توانند قابلیت یادگیری و كارآیی فرد را افزایش داده و خستگی و سستی بدن را كاهش دهند. همچنین می ‌توانند از بدن در مقابل بیماری ‌های مختلف محافظت كنند و به خاطر کامل ‌كردن تغذیه روزانه، انسان را دیرتر به مرحله افسردگی و پیری می‌ رسانند.

اگر تغذیه مناسب و مقوی باشد، تمام مواد لازم از جمله ویتامین‌ها و مواد معدنی به بدن می ‌رسند و نیازی به مصرف مكمل ‌های غذایی نیست.

این نكته روشن است كسانی كه تغذیه غلط دارند، نمی‌ توانند با استفاده از این مواد، بدن خود را سالم نگه ‌دارند؛ برعكس اگر تغذیه مناسب و مقوی باشد، تمام مواد لازم از جمله ویتامین‌ها و مواد معدنی به بدن می ‌رسند و نیازی به مصرف مكمل ‌های غذایی نیست.

از طرف دیگر در بعضی از بیماری ‌ها می ‌توان از این مواد استفاده كرد. در این مورد می‌ توانیم بیماری‌ هایی مثل دیابت، پوکی استخوان، بیماری‌ های دستگاه گوارشی و سرطان را نام ببریم.

همراه داروهای شیمیایی كه عوارض جانبی ناگواری مثل حالت تهوع، استفراغ و بی ‌اشتهایی دارند، نمی‌ توان از هر مکمل تغذیه ای استفاده كرد، در این مورد باید با متخصصین تغذیه مشورت كرد.

در بعضی از مراحل زندگی و در شرایط ویژه، مواد غذایی لازم نمی ‌توانند به ‌طور كامل به بدن برسند؛ خانم‌های باردار و شیرده و اشخاص مسن در این گروه قرار دارند.

ویتامین‌ها، مواد معدنی و سایر مواد تغذیه‌ ای در فرم قرص یا دراژه می‌ توانند در این مراحل تكمیل ‌كننده تغذیه روزانه باشند.

نتیجه اینكه یك تغذیه ی کامل و متنوع، تمام نیازهای بدن را برطرف خواهد كرد.

كسانی كه به مقدار كافی میوه، سبزی، نان و غلات سبوس‌دار، شیر و لبنیات كم‌ چربی مصرف می‌ كنند مشكلی از نظر تغذیه نخواهند داشت.

یك غذای مقوی به همراه ادویه و سبزیجات كافی بیشتر از مصرف قرص‌ و پودر برای بدن سودمند خواهد بود.

همشهری