تبیان، دستیار زندگی
انتخاب مادربرد ، یكی از تصمیمات مهم در زمان تهیه و یا ارتقاء یك كامپیوتر است .انتخاب فوق ، علاوه بر تاثیر مستقیم بر عملكرد فعلی سیستم ، بیانگر انعطاف سیستم در زمان ارتقاء نیز می باشد . قابلیت های فعلی یك كامپیوتر و پتانسیل ه...
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

نحوه انتخاب یك مادربرد

انتخاب مادربرد ، یكی از تصمیمات مهم در زمان تهیه و یا ارتقاء یك كامپیوتر است .انتخاب فوق ، علاوه بر تاثیر مستقیم بر عملكرد فعلی سیستم ، بیانگر انعطاف سیستم در زمان ارتقاء نیز می باشد . قابلیت های فعلی یك كامپیوتر و پتانسیل های ارتقاء آن در آینده ، جملگی به نوع مادربرد انتخابی بستگی خواهد داشت . امروزه بر روی مادربردها ، پورت های پیشرفته ای نظیر(Fireware(IEEE 1394و یاUSB 2.0 و حتی كارت های ( تراشه ) صدای شش كاناله و كنترل هایRAID وجود داشته كه می توان از آنان در زمان ارتقاء سیستم  و بدون نیاز به نصب امكانات جانبی دیگر ، استفاده بعمل آورد.
درزمان انتخاب یك مادربرد همواره سوالات متعددی در ذهن تهیه كننده ( خریدار ) مطرح می گردد: مادربردها چگونه با یكدیگر مقایسه می گردند؟ پارامترها ی سنجش و وزن هر كدام چیست؟ ( پردازنده ها ، نوع تراشه ها ، نحوه ارتباط با دستگاههای ذخیره سازی ). معیار انتخاب یك مادربرد چیست ؟Chip set های یك مادربرد بیانگر چه واقعیت هائی می باشند ؟ امكانات یك مادربرد چه تاثیراتی را در حیات فعلی و آتی سیستم بدنبال خواهد داشت؟میزان كارایی و كیفیت یك سیستم تا چه میزان وابسته به پتانسیل های مادربرد می باشد ؟ موارد فوق ، نمونه سوالاتی است كه  در زمان انتخاب یك مادربرد در ذهن تهیه كنندگان  مطرح می گردد. در این مقاله قصد داریم به برخی از پرسش های متداول در زمینه انتخاب یك مادربرد پاسخ داده و از این رهگذر با ضوابط و معیارهای انتخاب صحیح یك مادربرد بیشتر آشنا شویم

جایگاه مادربرد


مادربرد ، پردازنده و حافظه سه عنصرحیاتی در كامپیوتر بوده كه در زمان انتخاب مادربرد، سرنوشت پردازنده و حافظه نیز بنوعی رقم خواهد خورد.انتخاب مناسب یك مادربرد از جمله تصمیمات مهمی است كه دامنه آن گریبانگیر تجهیزات سخت افزاری دیگر نیز خواهد شد. انتخاب یك مادربرد قدیمی و از رده خارج ( ولو اینكه در حال حاضر پاسخگوی نیازها و خواسته ها باشد ) می تواند زمینه بروز مسائل متعددی در ارتباط با ارتقاء و افزایش توان عملیاتی كامپیوتر در آینده  را بدنبال داشته باشد . فراموش نكنیم ما كامپیوتر را نه بخاطر خود بلكه بخاطر اجرای برنامه ها ( در حال حاضر و آینده )  تهیه می نمائیم

ویژگی ها ی مهم


از مهمترین ویژگی های مرتبط با مادربرد، می توان به موارد زیر اشاره نمود :

Chip Set

مادربرد ، عملیاتی حیاتی و مهم نظیر روتینگ داده از هارد دیسك به حافظه و پردازنده را انجام و این اطمینان را بوجود می آورد كه تمامی دستگاههای جانبی و كارت های الحاقی ، قادر به گفتگو ( ارتباط ) با پردازنده می باشند . تولید كنندگان مادربردها ، با افزدون چیپ ست های متفاوت بر روی مادر برد تولیدی خود نظیر كنترلر RAID و پورت های Fireware ، قابلیت ها ی مادربرد تولیدی خود نسبت به سایر محصولات مشابه را نشان می دهند .
چیپ ست های موجود بر روی یك مادربرد ، باعث اعمال محدودیت در رابطه با انتخاب نوع پردازنده ، حافظه  و سایر تجهیزات جانبی دیگر نظیر كارت گرافیك ، كارت صدا و پورت های USB 2.0 می گردد. ( برخی از امكانات فوق نظیر كارت صدا ، می تواند بعنوان پتانسیل های ذاتی همراه مادربرد ارائه گردد).  اغلب مادر بردهائی كه از یك نوع مشابه Chip set  استفاده می نمایند ، ویژگی های متعارفی  را به اشتراك گذاشته ( به ارث رسیده از Chip set) و كارآئی آنان در اكثرموارد مشابه می باشد. آگاهی از نوع پردازنده ، حافظه ، سرعت كنترل كننده IDE ، كارت گرافیك و صدا ، می تواند كمك  مناسبی در خصوص انتخاب  مادربرد را ارائه نماید (خصوصا" در مواردیكه از Chip set مشابه استفاده می گردد ) .

پردازنده

:تولید كنندگان مادربرد در برخی حالات  ، فهرست مادربردهای تولیدی خود را بر اساس نوع سوكتی كه مادربرد حمایت می نماید ، ارائه می نمایند. مثلا" سوكت 478 برای P4 و سوكت A برای Athlon . در اكثر كاربردهای تجاری ، كاربران تفاوت مشهودی را در ارتباط با سرعت بین دو  پردازنده Athlon و P4 مشاهده نمی نمایند در حالیكه ممكن است تفاوت قیمت آنان مشهود باشد.بهرحال نوع و سرعت پردازنده ای كه می تواند همراه یك مادر برد استفاده شود ، یكی از نكات مهم در رابطه با انتخاب مادربرد است .

حافظه

: امروزه اكثر مادربردها از حافظه های SDRam DDR )Double Date Rate) استفاده می نمایند . البته هنوز مادر بردهائی نیز وجود دارد كه از RDRAM یا Rambus استفاده می نمایند. ( تعداد این نوع از مادربردها اندك است ).حافظه های DDR دارای سرعت های مختلفی بوده و پیشنهاد می شود كه سریعترین نوعی را كه مادربرد حمایت می نماید ، انتخاب گردد . تولید كنندگان مادربرد ،حافظه های DDR را بر اساس  سرعت Clock و یا پهنای باند تقسیم می نمایند . سرعت این نوع از حافظه ها ( DDR ) به ترتیب  از كندترین  به سریعترین نوع ،  بصورت زیر می باشد :

DDR200 ( aka PC1600)  , DDR266 ( PC2100) , DDR333(PC2700) , DDR400(PC3200)

بردهایی كه از RDRAM استفاده می نمایند  دارای Chip set   اینتل 850 یا 850E می باشند. این نوع  از حافظه ها ( RDRAM ) می بایست بمنظور افزایش كارآئی ، بصورت زوج بر روی مادربرد استفاده شده و اسلات های  خالی توسط  CRIMM تكمیل ( پر) گردند.حافظه ها ی RDRAM، قادر به تامین پهنای باند بالای مورد نیاز برنامه هائی با حجم عملیات سنگین  در ارتباط با حافظه، می باشند.( برنامه های ویرایش فیلم های ویدیوئی و یا بازیهای سه بعدی گرافیكی) . قیمت حافظه های RDRAM نسبت به حافظه های DDR دو برابر است .حافظه های RDRAM در حال حاضر با دو سرعت متفاوت ارائه می گردند :  PC800 و PC1066 .  در صورت انتخاب  پردازنده ای از نوع  P4  كه بر روی BUS با سرعت 533 مگاهرتز اجراء می گردد، سرعت بیشتر پردازنده معیار اصلی انتخاب قرار گیرد . در زمان انتخاب حافظه ، می بایست تعداد سوكت های DIMM و RIMM موجود بر روی مادربرد بهمراه حداكثر حافظه قابل نصب بر روی آن دقیقا" بررسی گردد.

صدا و گرافیك

:اكثر مادربردهای موجود دارای كارت صدا بوده و بندرت می توان مادربردی را یافت كه فاقد این قابلیت باشد. آخرین مدل مادر بردها دارای چیپ  ست دیجیتالی صدای 6 كاناله بوده  كه برای   بازی ها و فایل های  MP3 مناسب تر می باشد. در صورتیكه قصد نصب یك كارت صدا بر روی مادر برد بمنظور افزایش كیفیت صدا وجود داشته باشد ، می توان با استفاده از Jumper و یا BIOS سیستم ، كارت صدای موجود بر روی مادربرد ( OnBoard ) را غیر فعال و از كارت صدای مورد نظر خود استفاده نمود .در صورتیكه بخواهیم از بازی های كامپیوتری استفاده نمائیم كه دارای گرافیك سه بعدی می باشند ، می بایست كارت گرافیك موجود بر روی مادربرد را غیرفعال و یك كارت گرافیك متناسب با نوع نیاز را بر روی مادر برد نصب نمود.در این رابطه لازم است به این نكته دقت شود كه مادربرد انتخابی  دارای اسلات  AGP باشد .امروزه  اكثر كارت های گرافیكی موجود از اسلات AGP بمنظور ارتباط با كامپیوتر استفاده می نمایند.

نحوه ارتباط با دستگاههای ذخیره سازی

: اكثر مادربردها، با استفاده از یك كنترلر IDE از درایوهای ATA/100 یا ATA/133 پشتیبانی می نمایند. بر اساس مطالعات انجام شده، تفاوت بین  دو استاندارد فوق ، بسیار ناچیز بوده و این امر نمی تواند تاثیر چندانی در رابطه با انتخاب یك مادربرد را داشته باشد.انتخاب مادربردهایی كه توانایی پشتیبانی از RAID را دارند بسیار حائز اهمیت است . با استفاده از كنترلر فوق ، می توان  بر روی یك كامپیوتر از دو هارددیسك بطور همزمان استفاده نمود. بدین ترتیب ، اطلاعات بر روی دو هارددیسك ذخیره و در صورت خرابی یك هارد دیسك ،می توان از هارددیسك دیگر استفاده نمود. (تهیه یك كنترلر RAID بتنهائی مقرون بصرفه نبوده و لازم است درزمان انتخاب ، مادربردی برگزیده شود كه از RAID حمایت می نماید).

ارتباطات ( اتصالات )

: اكثر مادربردها  دارای پورت هایی نظیر :  اترنت،‌USB2.0 و FireWire می باشند .برخی از مادربردهای جدید ، دارای امكاناتی بمنظور خواندن  Flash Memory می باشند. اخیرا"‌ مادر بردهایی به نام Legacy  free مطرح شده اند كه  نیازی به پورت های جداگانه نداشته و تمامی پورت ها بطور مختصر در یك پورت تعبیه شده اند.

تشریح مشخصات


در اكثر موارد تهیه یك مادربردجدیدهمراه با خرید پردازنده و حافظه اصلی نیز می باشد.  بدین دلیل لازم است بررسی لازم در خصوص تاثیر این قطعات بر كارآئی مادربرد نیز مورد بررسی و توجه قرار گیرد .فراموش نكنیم كه همواره پردازنده های جدید و با سرعت بالا دارای قیمت بمراتب بالاتری نسبت به نمونه های قبل از خود بوده و در صورتیكه ضرورتی به استفاده از پردازنده های جدید ، سریع و در عین حال گران وجود ندارد ، می توان با توجه به نوع نیاز خود از پردازنده های دیگر( با سرعت كمتر نسبت به آخرین مدل های موجود )  كه با مادربرد انتخابی نیز مطابقت می نمایند، استفاده نمود.
یكی از اجزاء مهم هر مادربرد ،Chip set می باشد كه اطلاعات متنوعی را در ارتباط با توانائی مادربرد مشخص می نماید . نوع پردازنده و  حافظه ای كه مادربرد می تواند حمایت نماید ، برخاسته  از نوعChip set یك مادربرد است . در برخی حالات نوعChip set موجود بر روی یك مادربرد ، بیانگر نوع پورت های صدا، ویدئو و كارت شبكه نیز می باشد ( عناصر فوق بصورتonboard بر روی مادربرد تعبیه می شوند ) . در زمان انتخاب یك مادربرد لازم است به این نكته دقت شود كه تفاوت بسیار بالائی  بین مادربردها از لحاظ قیمت وجود نداشته و می توان با در نظر گرفتن تمامی جوانب مادربردی را انتخاب نمود كه دارای امكانات جانبی نظیر كارت شبكه و كنترلرRAID باشد. ( تفاوت قیمت بین این نوع از مادربردها با مادربردهائی كه فاقد امكانات فوق ، می باشند زیاد نمی باشد) .
پارامترهای زیر را می توان در زمان انتخاب یك مادربرد در نظر گرفت :

حمایت از پردازنده :


حداقل : قادر به حمایت از پردازنده های رایج نمی باشد  .
پیشنهادی : قادر به حمایت از پردازنده های AMD و یا اینتل باشد  .
حداكثر :  قادر به حمایت از پردازنده های AMD و یا اینتل باشد.
توانائی مادربرد انتخابی در رابطه با حمایت از پردازنده های موجود ، یكی از تصمیمات مهم در زمینه  انتخاب یك مادربرد است ( حمایت ازپردازنده های خانواده AMD و یا اینتل )  .

نوع حافظه :


حداقل : DDR 200/266
پیشنهادی : DDR266/333  یا PC800/1066 Rambus
حداكثر  : DDR333/400 یاPC1066Rambus
نوع و سرعت حافظه ای كه بهمراه  یك مادربرد نصب می گردد ، تاثیر مستقیمی بر كارآئی و در عین حال قیمت یك كامپیوتر دارد. حافظه های Rambus ، قابل استفاده بر روی تعداد اندكی از مادربردها بوده و قیمت آنان بمراتب بیشتر از حافظه های SDRAM می باشد .

اتصالات جانبی :


حداقل :  USB 1.1
پیشنهادی :   USB 2.0 در صورت امكان FireWire
حداكثر :  USB 2.0 و FireWire
در صورتیكه تصمیم به تهیه تجهیزات جانبی نظیر چاپگر، دوربین های دیجیتال و درایوهای خارجی CD-RW وجود داشته باشد ( درآینده ) ، پیشنهاد می گردد مادربردی تهیه گردد كه دارای پورت های USB2.0 و Firewire باشد .

عناصر مجتمع و پیوسته :


حداقل :  كارت صدا
پیشنهادی : كارت صدای دیجیتالی، كارت شبكه و در صورت امكان پشتیبانی ازویدئو
حداكثر :  كارت صدای دیجیتالی و كارت شبكه
اكثر مادربردها دارای امكانات از قبل تعبیه شده ای در رابطه با كارت صدا می باشند ( Onboard ) . در مادربردهای پیشرفته تر امكانات لازم در خصوص كارت های صدای 6 كاناله دیجیتال و كارت شبكه نیز پیش بینی شده است .برخی از مادربردها دارای تراشه های لازم بمنظور حمایت از گرافیك بوده كه كه باعث كاهش هزینه ها خصوصا" در رابطه با كاربرانی می گردد كه نوع استفاده آنان از كامپیوتر ، ضرورت  وجود  كارت های گرافیك قدرتمند را كم رنگ می نماید .

نحوه ارتباط با دستگاههای ذخیره سازی :


حداقل : ATA /100
پیشنهادی :  ATA/133 در صورت امكان RAID
حداكثر :  ATA/133. RAID در صورت امكان Serial ATA
سرعت اینترفیس هارد دیسك و سایر دستگاههای IDE استفاده شده را مشخص می نماید.استاندارد جدید Serial ATA در مادربردهای جدید استفاده می شود(افزایش سرعت اینترفیس ).برخی از مادربردها امكان استفاده از RAID را فراهم می نمایند. در چنین مواردی می توان از  دو هارددیسك در یك سیستم استفاده بعمل آورد. بدین ترتیب كارآئی سیستم افزایش و در مواردیكه  یكی از هارددیسك ها با مشكل مواجه شود ، امكان استفاده از هارد دیسك دوم وجود خواهد داشت .

نكاتی دررابطه با تهیه مادربرد

بررسی Chip sets

. تولید كنندگان متعددی اقدام به تولید Chip set می نمایند .شركت هائی مانند Intel، Via،‌SIS، و NVida اكثر چیپ های موجود در بازار را تولید نموده و می توان تمامی آنان را به دو گروه عمده تقسیم نمود: چیپ هائی كه از  پردازنده های اینتل حمایت می نمایند و چیپ هائی كه از پردازنده های AMD پشتیبانی می نمایند.Chip sets  ،  مشخص كننده نوع حافظه ،‌ سرعت پردازنده و نوع تجهیزات جانبی نظیر صدا و ویدئو می باشد كه مادربرد قادر به حمایت از آنان می باشد.

عدم تهیه سریعترین پردازنده

:تهیه سریعترین پردازنده موجود، مستلزم پرداخت هزینه بالائی خواهد بود . سرعت آخرین پردازنده با یك و یا دو مدل پائین تر، تفاوت محسوسی نخواهد داشت .

تهیه سریعترین حافظه ای كه ماربرد قادر به حمایت از آن می باشد

. تفاوت مشهودی در ارتباط با كارآئی سیستم و در مواردیكه از حافظه های با سرعت پائین تر استفاده می شود ، وجود نخواهد داشت ولی در صورتیكه تصمیم به افزایش  حافظه در آینده گرفته شود ، پیدا نمودن حافظه ای با همان ظرفیت بسیار راحت تر خواهد بود( با توجه به این واقعیت كه ممكن است در زمان افزایش حافظه ، پیدا نمودن حافظه های قدیمی مشكلات خاص خود را دارا باشد ).

توجه به بروز برخی از مشكلات مرتبط با كارت های گرافیك همراه مادربرد

. چیپ ست هائی كه امكانات گرافیك را بهمراه مادربرد ارائه می نمایند ( Onboard )  ، بخشی از حافظه سیستم را جهت ذخیره  اطلاعات گرافیكی ، استفاده نموده كه همین موضوع می تواند كاهش كارآئی سیستم را بدنبال داشته باشد. پیشنهاد می گردد در صورت تهیه مادربردی با قابلیت فوق ، چیپ گرافیكی آنرا غیر فعال  و از یك كارت گرافیكی ارزان قیمت استفاده گردد. درصورتیكه در آینده قصد استفاده از گرافیك بالا وجود داشته باشد ، می توان مادربردی را انتخاب كه دارای ایننترفیس  AGP باشد.

تهیه مادربردی با مشخصات بیش از نیاز فعلی

. در زمان انتخاب یك مادربرد سعی گردد ، مادربردی انتخاب گردد كه امكان حمایت از  RAID ،‌ كارت شبكه ،پورت USB2 و FireWire  را دارا باشد. استفاده از چنین مادربردهائی از لحاظ اقتصادی نیز مقرون بصرفه بوده و در صورت نیاز به استفاده از قابلیت های فوق ، می توان از پتانسیل های مادربرداستفاده نمود( بدون هزینه مجدد)

.




برگرفته از سایت www.data-srco.ir