رهبر معظم انقلاب اسلامی برنامه پنجم توسعه را اعلام فرمودند
از سوی رهبر معظم انقلاب اسلامی؛
سیاست های کلی برنامه پنجم توسعه در چارچوب سند چشم انداز بیست ساله ابلاغ شد
حضرت آيت الله خامنه اي رهبر معظم انقلاب اسلامي در نامه اي به دکتر احمدي نژاد، رئيس جمهور، سياستهاي کلي برنامه پنجم توسعه را ابلاغ کردند. اين سياستهاي کلي در چارچوب سند چشم انداز بيست ساله و با رويکرد مبنايي پيشرفت و عدالت، ابلاغ شده است. سياستهاي کلي برنامه پنجم توسعه داراي 45 بند و شامل سرفصلهاي: امور فرهنگي - امور علمي و فناوري - امور اجتماعي - امور اقتصادي و امور سياسي، دفاعي و امنيتي است. به گزارش پايگاه اطلاع رساني دفتر مقام معظم رهبري ، متن ابلاغيه مقام معظم رهبري به رئيس جمهور که همزمان براي رئيس مجلس، رئيس قوه قضاييه و رئيس مجمع تشخيص مصلحت نظام ارسال شده به اين شرح است: بسم الله الرحمن الرحيم جناب آقاي دکتر احمدي نژاد رياست محترم جمهوري اسلامي ايران با سلام و تحيت پيش روي بودن دومين پنجسال از سند چشم انداز دوره ي بيست ساله کشور و ابلاغ بعضي از سياستهاي کلي اصولي مانند سياستهاي کلي اصلي 44 از يکطرف و بعضي تحولات جهاني از طرف ديگر اقتضاء مي کند که هرچه زودتر قانون برنامه ي پنجساله پنجم کشور با جهت گيري دستيابي به اهداف مرحله اي متناسب با سند چشم انداز بيست ساله تهيه گردد. اينک سياستهاي کلي برنامه پنجم که بايد مبناي تهيه و تدوين قانون برنامه ي پنجساله پنجم توسعه ي جمهوري اسلامي ايران باشد، ابلاغ مي گردد. انتظار مي رود اين سياستها که با رويکرد مبنايي پيشرفت و عدالت تنظيم شده، بتواند در جاي جاي کليه فعاليتهاي کشور چه در بُعد تقنين و چه در بُعد اجرا ظاهر گردد. بي گمان اهتمام و دقت نظر جنابعالي و هيئت محترم دولت و مجلس محترم شوراي اسلامي و ساير دستگاههاي رئيسي نظام مي تواند در اين باره نقش تعيين کننده ايفا کند. انتظار دارم در دوره ي پنجساله آينده اقدامات اساسي براي تدوين الگوي توسعه ايراني ـ اسلامي که رشد و بالندگي انسانها بر مدار حق و عدالت و دستيابي به جامعه اي متکي بر ارزشهاي اسلامي و انقلابي و تحقق شاخصهاي عدالت اجتماعي و اقتصادي در گرو آنست، توسط قواي سه گانه ي کشور صورت گيرد. مشارکت جدي انديشه وران حوزه و دانشگاه در تبيين مقوله ي عدالت و اقتضائات آن نقشي تعيين کننده در اين امر دارد. لازم مي دانم از مجمع محترم تشخيص مصلحت نظام و هيأت محترم دولت و دبيرخانه مجمع و نيز کارشناسان فعال و همکار با اين مجموعه ها که در تنظيم پيشنهادهاي مربوط به سياستهاي کلي برنامه ي پنجم نقش آفريني کرده اند، صميمانه سپاسگزاري نمايم. نسخه ي حاوي مجموعه ي سياستها همزمان براي مجلس شوراي اسلامي و مجمع تشخيص مصلحت ارسال مي شود. سيدعلي خامنه اي **سياستهاى کلى برنامه پنجم توسعه اقتصادى، اجتماعى و فرهنگى جمهورى اسلامى ايران ـ امور فرهنگى 1ـ تکميل و اجراى طرح مهندسى فرهنگى کشور و تهيه پيوست فرهنگى براى طرحهاى مهم. 2ـ زنده و نمايان نگه داشتن انديشه دينى و سياسى حضرت امام خمينى(ره) و برجسته کردن نقش آن به عنوان يک معيار اساسى در تمام سياست گذارىها و برنامه ريزىها. 3ـ تقويت قانونگرايى، انضباط اجتماعى، وجدان کارى، خودباورى، روحيه کار جمعى، ابتکار، درستکارى، قناعت، پرهيز از اسراف و اهتمام به ارتقاء کيفيت در توليد. 4ـ مقابله با جريانات انحرافى در حوزه دين و زدودن خرافات و موهومات. 5ـ استفاده بهينه از فناورىهاى اطلاعاتى و ارتباطى براى تحقق اهداف فرهنگى نظام. 6ـ ايجاد درک مشترک از چشم انداز بيست ساله و تقويت باور و عزم ملى براى تحقق آن. ـ امور علمى و فناورى 7ـ تحول در نظام آموزش عالى و پژوهش در موارد زير: 1ـ 7ـ افزايش بودجه تحقيق و پژوهش به 3 درصد توليد ناخالص داخلى تا پايان برنامه پنجم و افزايش ورود دانش آموختگان دوره کارشناسى به دورههاى تحصيلات تکميلى به 20 درصد. 2ـ 7ـ دستيابى به جايگاه دوم علمى و فناورى در منطقه و تثبيت آن در برنامه پنجم. 3ـ 7ـ ارتباط مؤثر بين دانشگاهها و مراکز پژوهشى با صنعت و بخشهاى مربوط جامعه. 4ـ 7ـ توانمندسازى بخش غيردولتى براى مشارکت در توليد علم و فناورى. 5ـ 7ـ دستيابى به فناورىهاى پيشرفته مورد نياز. 8ـ تحول در نظام آموزش و پرورش با هدف ارتقاء کيفى آن بر اساس نيازها و اولويتهاى کشور در سه حوزه دانش، مهارت و تربيت و نيز افزايش سلامت روحى و جسمى دانشآموزان. 9ـ تحول و ارتقاء علوم انسانى با: تقويت جايگاه و منزلت اين علوم، جذب افراد مستعد و با انگيزه، اصلاح و بازنگرى در متون و برنامهها و روشهاى آموزشى، ارتقاء کمى و کيفى مراکز و فعاليتهاى پژوهشى و ترويج نظريهپردازى، نقد و آزادانديشى. 10ـ گسترش حمايتهاى هدفمند مادى و معنوى از نخبگان و نوآوران علمى و فناورى از طريق: ارتقاء منزلت اجتماعى، ارتقاء سطح علمى و مهارتى، رفع دغدغه خطرپذيرى مالى در مراحل پژوهشى و آزمايشى نوآورىها، کمک به تجارى سازى دستاوردهاى آنان. 11ـ تکميل و اجراى نقشه جامع علمى کشور. ـ امور اجتماعى 12ـ تقويت نهاد خانواده و جايگاه زن در آن و در صحنههاى اجتماعى و استيفاى حقوق شرعى و قانونى بانوان در همه عرصهها و توجه ويژه به نقش سازنده آنان. 13ـ تقويت هويت ملى جوانان متناسب با آرمانهاى انقلاب اسلامى، فراهم کردن محيط رشد فکرى و علمى و تلاش در جهت رفع دغدغههاى شغلى، ازدواج، مسکن و آسيبهاى اجتماعى آنان، توجه به مقتضيات دوره جوانى و نيازها و تواناييهاى آنان. 14ـ اصلاح نظام ادارى و قضايى در جهت: افزايش تحرک و کارآيى، بهبود خدمت رسانى به مردم، تأمين کرامت و معيشت کارکنان، به کارگيرى مديران و قضات لايق و امين و تأمين شغلى آنان، حذف يا ادغام مديريتهاى موازى، تأکيد بر تمرکز زدايى در حوزههاى ادارى و اجرايى، پيشگيرى از فساد ادارى و مبارزه با آن و تنظيم قوانين مورد نياز. 15ـ هويت بخشى به سيماى شهر و روستا، باز آفرينى و روزآمد سازى معمارى ايرانى - اسلامى، رعايت معيارهاى پيشرفته براى ايمنى بناها و استحکام ساخت و سازها. 16ـ تقويت و کارآمد کردن نظام بازرسى و نظارت، اصلاح قوانين و مقررات در جهت رفع تداخل ميان وظايف نهادهاى نظارتى و بازرسى. 17ـ اولويت دادن به ايثارگران انقلاب اسلامى در عرضه منابع مالى و فرصتها و امکانات و مسؤوليتهاى دولتى در صحنههاى مختلف فرهنگى و اقتصادى. 18ـ اهتمام به توسعه ورزش و حمايت از گسترش فعاليتهاى گردشگرى با تأکيد بر سفرهاى زيارتى. 19ـ تأکيد بر رويکرد انسان سالم و سلامت همه جانبه با توجه به: 1ـ 19ـ يکپارچگى در سياستگذارى، برنامه ريزى، ارزشيابى، نظارت و تخصيص منابع عمومى. 2ـ 19ـ ارتقاء شاخصهاى سلامت هوا، امنيت غذا، محيط و بهداشت جسمى و روحى. 3ـ 19ـ کاهش مخاطرات و آلودگىهاى تهديد کننده سلامت. 4ـ 19ـ اصلاح الگوى تغذيه جامعه با بهبود ترکيب و سلامت مواد غذايى. 5ـ 19ـ توسعه کمى و کيفى بيمههاى سلامت و کاهش سهم مردم از هزينههاى سلامت به 30% تا پايان برنامه پنجم. 20ـ ارتقاء امنيت اجتماعى: 1ـ 20ـ مبارزه همه جانبه با مواد مخدر و روانگردان و اهتمام به اجراى سياستهاى کلى مبارزه با مواد مخدر. 2ـ 20ـ سامان بخشى مناطق حاشيهنشين و پيشگيرىوکنترل ناهنجارىهاى عمومى ناشى از آن. 3ـ 20ـ استفاده از ابزارهاى فرهنگى، آموزشى و رسانهها براى پيشگيرى و مقابله با ناهنجارىهاى فرهنگى و اجتماعى. ـ امور اقتصادى الف) رشد مناسب اقتصادى با تأکيد بر: 21ـ تحقق رشد مستمر و پرشتاب اقتصادى به ميزان حداقل 8% نرخ رشد ساليانه توليد ناخالص داخلى با: 1ـ 21ـ توسعه سرمايه گذارى از طريق کاهش شکاف پس انداز - سرمايه گذارى با حفظ نسبت پسانداز به توليد ناخالص داخلى حداقل در سطح 40 درصد و جذب منابع و سرمايههاى خارجى. 2ـ 21ـ ارتقاء سهم بهرهورى در رشد اقتصادى به يک سوم در پايان برنامه. 3ـ 21ـ بهبود فضاى کسب و کار کشور با تأکيد بر ثبات محيط اقتصاد کلان، فراهم آوردن زيرساختهاى ارتباطى، اطلاعاتى، حقوقى، علمى و فناورى مورد نياز، کاهش خطرپذيرىهاى کلان اقتصادى، ارائه مستمر آمار و اطلاعات به صورت شفاف و منظم به جامعه. 4ـ 21ـ تقويت و توسعه نظام استاندارد ملى. 22ـ تغيير نگاه به نفت و گاز و درآمدهاى حاصل از آن، از منبع تأمين بودجه عمومى به «منابع و سرمايههاى زاينده اقتصادى» و ايجاد صندوق توسعه ملى با تصويب اساسنامه آن در مجلس شوراى اسلامى در سال اول برنامه پنجم و برنامه ريزى براى استفاده از مزيت نسبى نفت و گاز در زنجيره صنعتى و خدماتى و پايين دستى وابسته بدان با رعايت: 1ـ 22ـ واريز سالانه حداقل 20 درصد از منابع حاصل از صادرات نفت و گاز و فرآوردههاى نفتى به صندوق توسعه ملى. 2ـ 22ـ ارائه تسهيلات از منابع صندوق توسعه ملى به بخشهاى خصوصى، تعاونى و عمومى غيردولتى با هدف توليد و توسعه سرمايه گذارى در داخل و خارج کشور با در نظر گرفتن شرايط رقابتى و بازدهى مناسب اقتصادى. 3ـ 22ـ قطع وابستگى هزينههاى جارى دولت به درآمدهاى نفت و گاز تا پايان برنامه. 23ـ اصلاح ساختار نظام بانکى با اجراى کامل و روزآمد قانون بانکدارى بدون ربا و نهادينه کردن نظامهاى قرضالحسنه، تأمين اعتبارات خرد و اعتبارات لازم براى سرمايه گذارىهاى بزرگ. 24ـ ارتقاء کمى و کيفى بازارهاى مالى(سرمايه، پول و بيمه) با تأکيد بر کارايى، شفافيت و سلامت. 25ـ تحقق سياستهاى کلى اصل44 قانون اساسى والزامات مربوط به هر يک از بندها با تأکيدبر: 1ـ25ـ حمايت از شکلگيرى بازارهاى رقابتى. 2ـ25ـ ايجاد ساختارهاى مناسب براى ايفاى وظايف حاکميتى(سياست گذارى، هدايت و نظارت). 3ـ25ـ تنظيم سياستهاى تشويقى در جهت تبديل فعاليتهاى غيرمتشکل (نهاد خانوار) به فعاليتهاى واحدهاى حقوقى. 4ـ25ـ ايجاد بازار رقابتى براى ارائه خدمات بيمه درمانى. 26ـ توجه به ارزش اقتصادى، امنيتى، سياسى و زيست محيطى آب با تسريع در استحصال، عرضه، نگهدارى و مصرف آن و مهار آبهايى که از کشور خارج مىشود با اولويت استفاده از منابع آبهاى مشترک. 27ـ سرمايه گذارى در استحصال و استخراج گاز و نفت و معادن مشترک با کشورهاى همسايه با رعايت سياستهاى کلى اصل 44 قانون اساسى. 28ـ حفظ ذخاير راهبردى ارزى به مقدارى که اطمينان از تأمين نيازهاى اساسى کشور در مدت معين (براساس مصوبه شوراى عالى امنيت ملى) حاصل گردد. 29ـ تأکيد بر راهبرد توسعه صادرات به ويژه در بخش خدمات با فناورى بالا به نحوى که کسرى تراز بازرگانى بدون نفت کاهش يافته و توازن در تجارت خدمات ايجاد گردد. 30ـ گسترش همه جانبه همکارى با کشورهاى منطقه جنوب غربى آسيا در تجارت، سرمايهگذارى و فناورى. 31ـ ارتقاء و هماهنگى ميان اهداف توسعهاى: آموزش، بهداشت و اشتغال به طورى که در پايان برنامه پنجم، شاخص توسعه انسانى به سطح کشورهاى با توسعه انسانى بالا برسد. 32ـ تبديل نظام بودجه ريزى کشور به بودجه ريزى عملياتى. 33ـ برقرارى ارتباط کمى و کيفى ميان برنامه پنجساله و بودجههاى ساليانه با سند چشمانداز با رعايت شفافيت و قابليت نظارت. ب) گسترش عدالت اجتماعى با: 34ـ تنظيم همه فعاليتهاى مربوط به رشد و توسعه اقتصادى بر پايه عدالت اجتماعى و کاهش فاصله ميان درآمدهاى طبقات و رفع محروميت از قشرهاى کم درآمد با تأکيد بر موارد زير: 1ـ 34ـ جبران نابرابرىهاى غيرموجه درآمدى از طريق سياستهاى مالياتى، اعطاى يارانههاى هدفمند و ساز و کارهاى بيمهاى. 2ـ 34ـ تکميل بانک اطلاعات مربوط به اقشار دو دهک پايين درآمدى و به هنگام کردن مداوم آن. 3ـ 34ـ هدفمند کردن يارانههاى آشکار و اجراى تدريجى هدفمند کردن يارانههاى غيرآشکار. 4ـ 34ـ تأمين برخوردارى آحاد جامعه از اطلاعات اقتصادى. 35ـ اقدامات لازم براى جبران عقب ماندگىهاى حاصل از دورانهاى تاريخى گذشته با تأکيد بر: 1ـ 35ـ ارتقاء سطح درآمد و زندگى روستاييان و کشاورزان با تهيه طرحهاى توسعه روستايى، گسترش کشاورزى صنعتى، صنايع روستايى و خدمات نوين و اصلاح نظام قيمتگذارى محصولات کشاورزى. 2ـ 35ـگسترش فعاليتهاى اقتصادى در مناطق مرزى و سواحل جنوبى و جزاير با استفاده از ظرفيتهاى بازرگانى خارجى کشور. 3ـ 35ـکاهش فاصله دو دهک بالا و پايين درآمدى جامعه به طورى که ضريب جينى به حداکثر 35/0 در پايان برنامه برسد. 4ـ 35ـ انجام اقدامات ضرورى براى رساندن نرخ بيکارى در کشور به 7 درصد. 5ـ 35ـ تأمين بيمه فراگير و کارآمد و گسترش کمى و کيفى نظام تأمين اجتماعى و خدمات بيمه درمانى. 6ـ 35ـ توسعه نظامهاى پيشگيرى از آسيبهاى فردى و اجتماعى. 7ـ 35ـ حمايت از اقشار محروم و زنان سرپرست خانوار. 8ـ 35ـ توسعه بخش تعاون با هدف توانمندسازى اقشار متوسط و کمدرآمد جامعه به نحوى که تا پايان برنامه پنجم سهم تعاون به 25 درصد برسد. ـ امور سياسى، دفاعى و امنيتى 36ـ تقويت حضور و مشارکت مردم در عرصههاى سياسى، اجتماعى، اقتصادى و فرهنگى. 37ـ جهت دهى جريانات سياسى به پايبندى به ارزشهاى اسلامى - انقلابى، دفاع از منافعملى، دشمنستيزى، قانون پذيرى و اصول اخلاقى. 38ـ حمايت از آزادىهاى مشروع و صيانت از حقوق اساسى ملت. 39ـ اعتلاى شأن، موقعيت، اقتدار و نقش جمهورى اسلامى ايران در منطقه و نظام بينالملل بهمنظور تحکيم امنيت ملى و پيشبرد منافع ملى با تأکيد بر: 1ـ 39ـ تقويت همکارىهاى دوجانبه، منطقهاى و بينالمللى با اولويت کشورهاى همسايه. 2ـ 39ـ تقويت روابط سازنده با کشورهاى غيرمتخاصم. 3ـ 39ـ بهرهگيرى از روابط براى افزايش توان ملى. 4ـ 39ـ مقابله با افزون خواهى و اقدام متجاوزانه در روابط خارجى. 5ـ 39ـ تلاش براى رهايى منطقه از حضور نظامى بيگانگان. 6ـ 39ـ حمايت از مسلمانان و ملتهاى مظلوم و مستضعف بويژه ملت فلسطين. 7ـ 39ـ تلاش براى همگرايى بيشتر ميان کشورهاى اسلامى. 8ـ 39ـ تلاش براى اصلاح ساختار سازمان ملل. 9ـ 39ـ سازماندهى تلاش مشترک براى ايجاد مناسبات و نظامات جديد اقتصادى، سياسى و فرهنگى منطقهاى و جهانى با هدف تأمين عدالت، صلح و امنيت جهانى. 40ـ حضور فعال و هدفمند در سازمانهاى بينالمللى و منطقهاى و تلاش براى ايجاد تحول در رويههاى موجود بر اساس ارزشهاى اسلامى. 41ـ ارتقاء نقش مديريتى ايران در توزيع و ترانزيت انرژى، افزايش فرصتهاى صادراتى، جذب سرمايه و فناورىهاى پيشرفته و کمک به استقرار نظام پولى، بانکى و بيمهاى مستقل با کمک کشورهاى منطقهاى و اسلامى و دوست با هدف کاهش وابستگى به سيستم پولى نظام سلطه. 42ـ تقويت تعامل فرهنگى، حقوقى، سياسى و اقتصادى با جهان بويژه حوزه تمدن اسلامى - ايرانى. 43ـ تقويت هويت اسلامى و ايرانى ايرانيان خارج از کشور، کمک به ترويج خط و زبان فارسى در ميان آنان، حمايت از حقوق آنان و تسهيل مشارکت آنان در توسعه ملى. 44ـ تحکيم و ارتقاء امنيت پايدار، فراگير و تضمين کننده اهداف و منافع ملى با تأکيد بر: 1ـ 44ـ تقويت نقش مردم و اطلاعات مردمى در پيشگيرى از تحرکات ضد امنيتى. 2ـ 44ـ تقويت و تعامل مؤثر دستگاههاى اطلاعاتى، انتظامى و قضايى و هماهنگى بين آنها براى تأمين اشراف اطلاعاتى و مقابله با هر نوع اخلال در امنيت عمومى، اقتصادى و اجتماعى و مقابله با تهديدهاى نرم. 3ـ 44ـ ايجاد سامانه يکپارچه نرمافزارى اطلاعاتى، ارتقاء سطح حفاظت از اطلاعات رايانهاى، توسعه علوم و فناورىهاى مرتبط با حفظ امنيت سامانههاى اطلاعاتى و ارتباطى به منظور صيانت از فضاى تبادل اطلاعات، تقويت فنى براى مقابله با تخلفات در فضاهاى رايانهاى و صيانت از حريم فردى و عمومى. 4ـ 44ـ تقويت زير ساختهاى انسجام و همبستگى ملى براى پيشگيرى و مقابله با عوامل بروز گسستهاى هويتى، اجتماعى، فرهنگى و اعتقادى. 45ـ ارتقاء توانمندىهاى دفاعى و قدرت بازدارندگى به منظور دفاع از حاکميت، تماميت ارضى، منافع و امنيت ملى و مقابله مؤثر با تهديدهاى خارجى و ايجاد توازن منطقهاى با تأکيد بر: 1ـ 45ـ کسب دانش و فناورىهاى نو و نرمافزارهاى پيشرفته دفاعى و نوسازى و بازسازى صنايع دفاعى، افزايش ضريب خودکفايى با توسعه تحقيقات و بهرهمندى از همه ظرفيتهاى صنعتى کشور. 2ـ 45ـ اهتمام به حضور نيروهاى مردمى در امنيت و دفاع از کشور و انقلاب با تقويت کمى و کيفى بسيج مستضعفان. 3ـ 45ـ گسترش پدافند غيرعامل. 4ـ 45ـ امنيت پايدار مناطق مرزى و کنترل مؤثر مرزها.