تبیان، دستیار زندگی
بحث موضوع مسابقه ما خودروی الکتریکی زمانی مطرح شد (آبان 85)که نه بحث کارت سوخت مطرح بود و نه سهمیه بندی بنزین. بعد که مسابقه به فازهای آخر رسید، سهمیه بندی مطرح شد و این موضوع را پررنگ‌تر کرد که طراحی خودروی الکتریکی هم جا دارد
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

گفتگو با دبیر مسابقه ملی طراحی ماشین

ثبت نام در دور دوم مسابقه ملی طراحی ماشین به پایان رسیده، با توجه به موفقیت این مسابقه در دور اول، گفتگویی داشتیم با دبیر مسابقه؛ آقای دکتر علی آرام. ایشان دانشجوی دکترای مکانیک دانشگاه صنعتی شریف هستند و در دور اول هم دبیر این مسابقات بودند.

دور اول مسابقه ملی طراحی ماشین

-لطفا توضیحی کلی در مورد مسابقه بفرمایید.

- مسابقه ملی طراحی ماشین توسط پژوهشکده شهید رضایی دانشگاه صنعتی شریف برای دانشجویان سراسر کشور طراحی شده و  هدف ما دانشجویان مقطع کارشناسی هستند. البته طراحی ماشین به معنای طراحی دستگاه است، نه طراحی یک خودرو، تصادفا این 2 دوره موضوع مسابقه خودرو بود. یعنی ماشینی که باید طراحی می‌کردند خودرو بود.

- هدف از برگزاری چنین مسابقه‌ای چه بوده؟

- مسابقه از این جهت که می‌ تواند باعث ایجاد شور و نشاط در دانشگاه شود خوب است، اما مسابقات در دانشگاه‌های ما سمت و سوی تفنن داشته یا حداقل اگر تفننی نبوده کاربردی در صنعت نداشته است، مثلاً در ده سالی که رباتیک جدی شده، تا به حال تعداد زیادی ربات ساخته شده و چند میلیارد خرج ادوات رباتیک شده  اما می‌‌شود گفت هیچ تجربه‌‌ای به صنعت ما اضافه نشده است. تفننی بودن مسابقات برای ما و هدفدار بون این مسابقات برای کشورهای برگزار کننده باعث می‌شود که آنها سود بکنند و ما چیزی بدست نیاوریم.

ما خواستیم مسابقه‌‌ای طراحی کنیم که موضوع آن جدی باشد و به غیر از شور و نشاطش اولاً خروجی‌اش به‌درد صنعت بخورد و درس‌هایی را که در دانشگاه یاد می‌گیرند دوره بکنند. عملاً هم بحث ساخت در آن گنجانده شده که کار مشکل‌تری است و جذابیتش برای کسانی که می‌‌خواهند چالش فکری داشته باشند بیشتر است. همچنین نقص دانشگاه‌های ما که دانشجویان از ساخت دور شده ‌اند را این مسابقه قدری جبران کند.

ممکن است یک صنعتی در کشور، مشکل (ریز یا درشت) داشته باشد و همین مشکل، موضوع مسابقه بشود و نیروهای زبده که از مسابقه شناخته می‌شوند، جذب آن صنعت بشوند و بتوانند بعد از چند سال آن صنعت را پیشرفت بدهند. درمسابقه خودروسازی این امید را داشتیم خود خودروسازان هم گفتند که مسابقه خوبی بوده و این قابلیت را دارد.

دکتر علی آرام

- چرا خودروی الکتریکی؟

- موضوع مسابقه  "خودروی الکتریکی" زمانی مطرح شد (آبان 85)که نه بحث کارت سوخت مطرح بود و نه سهمیه بندی بنزین. بعد که مسابقه به فازهای آخر رسید، سهمیه بندی مطرح شد و این موضوع را پررنگ‌تر کرد که طراحی خودروی الکتریکی هم جا دارد. درحال حاضر پیشرفت باطری به صورتی است که هر 2 تا 3 سال، 30% در ساخت باطری جهش داریم و اگر چند سال دیگر ادامه پیدا کند، خودروی هیبرید* دیگر نیازی به سرمایه‌ گذاری ندارد و ما کاملاً می‌توانیم روی خودروی الکتریکی کار بکنیم. خودروی الکتریکی یک خودروی پاک است و آماده کردن جامعه برای خودروهای آینده، موردی بود که ما در نظر داشتیم.

بهتر است که اگر قرار است روی طرحی سرمایه‌ گذاری کنیم به 10 سال آینده توجه کنیم. کسانی که الان در تولید خوردوری هیبرید هستند 10 سال پیش کار را آغاز کردند . در 10 سال آینده خیلی‌ها معتقدند که خودروی الکتریکی بازار را در اختیار خواهد داشت و خودروی هیبرید در مرحله گذر است.

- از زمانی که ایده مسابقه طرح شد،  تا زمان فراخوان چقدر طول ‌کشید؟

- ایده را حدود اوایل آبان 85 شروع به بررسی کردیم، در تاریخ 18 آبان 85 با دکتر سهراب پور(ریاست دانشگاه صنعتی شریف) جلسه داشتیم و این ایده از بین چند ایده تصویب شد تا حدود اواسط بهمن 85 تدوین قوانین طول کشید. از اول اسفند 85 ثبت نام شروع شد. فاز طراحی اجزا 4 ماه، فاز ساخت  6 ماه و یک بازه استراحت داشتیم. اول بهمن 86 خودروها را تحویل دادند در نهایت فروردین 87 تست‌ها را انجام دادیم.

- مشکلات و چالش‌ های پیش روی شما چه بوده؟

- مهم‌‌ترین مشکل، بخصوص در دوره اول، عدم اعتماد مسئولان نسبت به نتایج این مسابقات بود. در دوره اول تلقی خیلی‌ها این بود که ما می‌خواهیم یک سمینار برگزار کنیم و تا وقتی که نتایج استخراج نشده بود نمی‌توانستیم به خیلی‌ها بقبولانیم که این کار متفاوتی است، در حال حاضر وضعیت بهتر شده و با پوشش رسانه‌ای که داشتیم مسابقه شناخته‌تر شد و این مساله که در ارتباط بین صنعت و دانشگاه کار نویی انجام گرفته است.

شاید بشود گفت بزرگ‌‌ترین چالش برای برگزاری چنین مسابقه‌‌ای، چالش‌‌های دفعه اول است. در واقع چالش بی‌اعتمادی صنایع.

شاید این فضای بی‌اعتمادی به این دلیل بوجود آمده که صنایع قبلاً چند بارکمک کردند و نتیجه ندیدند. برخی حمایت‌ها هم در زمان و شیوه مناسب به ما نرسید. ما در مرحله‌ای بودیم که کسی مسابقه را جدی نمی‌گرفت اما بعد که نتایج را دیدند، وضعیت خیلی بهتر شد. بطور مثال حمایت‌های صدا و سیما حمایت مالی نبود اما برای مسابقه کمک بزرگی بود.

- سطح مسابقه در مقایسه با مسابقات خارج از کشور چطور بود؟

همه مسابقات خارج از کشور در یک سطح نیستند. بطور مثال کمپانی‌های خیلی بزرگ چند ده میلیون خرج می‌کنند تا در مسابقه‌‌ای برنده شود، برخی‌ها هم در سطح چند هزار دلار خرج می‌‌کنند. من فکر می‌کنم برای دور اول خیلی خوب بود، ما انتظار کاردستی داشتیم و محصولات بچه‌ها، نزدیک به پروتایپ صنعتی بود، به نظر من خیلی فوق العاده بود و تخمین خودم این است که دور دوم خیلی بهتر هم خواهد شد.

پوستر مسابقه

- سطح شرکت کنند‌گان چطور بود؟

خودوری الکتریکی در کلاس‌های کوچک حدود  5 تا 8 کیلو‌وات ساعت بر کیلوگرم مصرف دارند، اما شرکت کنندگان خودروهایی ساخته بودند که در حد 2 کیلووات ساعت بر کیلوگرم مصرف داشت. یعنی مصرفشان خیلی کمتر از خودروهای مشابه بود.

یک دلیلی که باعث می‌شد برخی از شرکت‌کنندگان به عنوان نخبه محسوب بشوند این بود که شبانه روزی کار می‌کردند و تلاش فوق العاده‌‌ای داشتند و ایده و ابتکارهای بسیار جالبی داشتند.

- توصیه‌‌ای برای شرکت کنندگان دور دوم دارید؟

- قبلاً هم گفتم که دوست دارم همه تیم‌‌ها برنده باشند، جایزه‌‌ای که ما به برنده‌‌ها می‌‌دهیم خیلی کمتر است از تلاشی است که تیم‌‌ها می‌کنند. اما بیش از یک حدی هم  توانایی نداریم که جایزه بهتری بدهیم. به نظر من جایزه‌‌ای که تیم‌ها می‌گیرند، مطالب بسیار زیادی است که می‌ توانند در مسابقه یاد بگیرند. مواردی که در یکسال یاد می‌‌گیرند اگر بخواهند در صنعت یاد بگیرند شاید 5-6 سال طول بکشد. اما در کارگاه یکساله از 0 طراحی تا 100 ساخت را طی می‌کنند، اگر اینطور نگاه کنیم همه برنده هستند.

تیم‌ها سعی کنند کار گروهی را خوب برای خودشان تعریف کنند. همه قدم‌های پیچیده را در اولین تجربه ساختشان امتحان نکنند. برنامه ریزی دقیق داشته باشند. اگر در موردی نیاز به مشورت دارند از اساتید خودشان و از اعضای کمیته علمی می‌‌توانند کمک بگیرند.

- در مورد سوابق تحصیلی و موفقیت‌های خودتان چیزی نگفتید؟

دانشجوی دکترای مکانیک دانشگاه صنعتی شریف هستم. المپیاد دانش‌آموزی کامپیوتر مدال نقره گرفتم و در المپیاد دانشجویی مکانیک سال 1381 نفر دوم شدم. در مسابقات دوچرخه سواری دانشجویان، یک طلا و یک نقره و 3 مدال برنز دارم

- با تشکر از شما

برای اطلاعات بیشتر می‌توانید به وب سایت مسابقه به آدرس IMDC.Ir مراجعه نمایید.

* به هر خودرویی که از 2 سیستم انتقال قدرت استفاده کند، خودروی هیبریدی می‌گویند. (بطور مثال برق و بنزین)

تبیان

هاجر ناظمی