قدر تمند می شوی اگر..
آیین زندگی(3)
برای مطالعه ی قسمت قبل اینجا کلیک کنید.
سومین قسمت از وصایای امام علی (ع) به فرزندشان امام حسن (ع) :
- و قوّه بالیقین،- و (دلت را) با یقین قوتش ببخش.
اشارت:
و فرمود: به یقین برس تا قدرتمند شوی. 2
و پیدا است که طبیعی‌ترین محصول یقین، مخالفت با هوی و هوس و بریدن از تعلقات دنیا است. چنانکه می‌فرماید:
کجایند اهل یقین؟ آنان که لباس‌های هوس از تن در آوردند و پیوندشان را از علائق دنیا بریدند. 3
- و نوّره بالحکمة،
- و با حکمت، چراغانی‌اش کن.
اشارت:
و فرمود: حکمت، اسباب رشد و تعالی آدمی است. 4
و فرمود: حکمت، نگاهبان آدمی است. 5
و فرمود: این دل‌ها نیز همچون بدن‌ها، خسته می‌شوند ، با حکمت‌های نغز به دادشان برسید. 7
- و ذلله بذکر الموت.
- و با یاد مرگ- هوای طغیان و عصیان از او بستان و – خوارش گردان.
اشارت:
و به دل بفهمان که: «مرگ نابودکننده لذت‌های شماست و دور کننده مطالبات شماست و متفرق کننده جماعات شماست.»8
و قرّره بالفناء.
- و از او اقرار و اعتراف بگیر به میرندگی و نابودی.
اشارت:
از دل بپرس که:
« کجایند آنها که در دنیا به همه خواسته‌های خود رسیدند؟!» 9
« کجایند پادشاهان و خسروان؟!» 10
« کجایند آنها که مردم در مقابل‌شان کرنش می‌کردند؟! 11
« کجایند آنها که تا اقصی نقاط دنیا را به تملک خود در آوردند؟!» 12
- و بصّره فجائع الدّنیا،
- و دیده‌اش را بر فجایع دنیا باز کن.
اشارت:
و بپرس که: « کجایند آنها که خوشنام‌تر بودند و خوش‌رفتارتر و عادل‌تر و مقتدرتر؟!» 13
« کجایند آنها که کارهای شان را برای خدا خالص کردند. و دل‌هایشان را برای استقرار یاد خدا پاکیزه ساختند؟!» 14
- و حذّره صولة الدّهر و فحش تقلّب اللّیالی و الأیّام،
- و او را از حمله و غلبه روزگار و زشتی گردش شب‌ها و روزهای کج مدار برحذر دار.
اشارت:
و بپرس: «کجایند زورگویان و گردن‌کشان و فرزندانشان!؟» 15
« کجایند آنها که لشگرها می‌آراستند و شهرها می‌ساختند؟!» 16
« کجایند آنها که پشت و پیشانی دشمنان شان را به خاک می‌مالیدند!؟» 17
- و اعرض علیه اخبار الماضین،
- و اخبار و احوال گذشتگان را برایش ترسیم کن.
اشارت:
و بگو که: «کجایند آنها که از ممالک خویش حراست کردند و به ساختن راه‌ها و جاده‌ها پرداختند و به داد مظلومان رسیدند و به سفره داری و مهمان‌‌پذیری شهره شدند؟!» 18
همه غفت انسان در دنیا از این نقطه نشأت می‌گیرد که زندگی موقّت دنیا را اصل می‌شمارد و خود را در این جهان، جاودان می‌انگارد. در حالی که اگر مدام به یاد بیاورد که در گذشت گذشتگان و مرگ مردگان و فقدان پیشینیان خود بهترین گواه است بر کوتاه بودن حیات این جهان، به یقین دل به این زندگانی موقّت نمی‌بندد و تمام تلاش و همّتش را معطوف جهان باقی می‌کند.
پی‌نوشت‌ها:
1- من ایقن بما یبقی، زهد فیما یفنی. غررالحکم- ج 5- ص 292
2- کن موقتاً تکن قویاً. غررالحکم- ج 4- ص 600
3- ثبات الدّین بقرة الیقین. غررالحکم- ج 3- ص 350
4- أین المرقنون الذین خلعوا سراییل الهوی و قطعوا عنهم علائق الدنیا.
غررالحکم- ج 2- ص 364
5- الحکمة ترشد غررالحکم- ج 1- ص 11
6- الحکمة عصمة. غررالحکم- ج 1- ص 12
7- خذ الحکمة انیّ کانت. فانّ الحکمة تکون فی صدر المنافق. فتلجلج فی صدره حتی تخرج فتشکن الی صواحبها فی صدر المومن.
نهج‌البلاغه- کلمات قصار- شماره 76
8- انّ هذه القلوب تمل کما، تمل الابدان، فابتغوا لها طرائف الحکم.
نهج‌البلاغه - کلمات قصار- شماره 89
9- انّ الموت لهادم لذّانکم و مباعد طلباتکم و مفرّق جماعاتکم.
غررالحکم- ج 2- صفحه 586
10- این الذین بلغوا من الدّنیا اقاصی الهمم. غررالحکم- ج 2- ص 361
11- این الملوک و الاکاسره. غررالحکم- ج 2- ص 360
12- این الذین دانت لهم الامم. غررالحکم- ج 2- ص 361
13- این الذین ملکوا من الدنیا اقاصیها. غررالحکم- ج 2- ص 361
14- این الذّین کانوا أحسن آثاراً و أعدل افعالاً و أکبر ملکاً. غررالحکم- ج 2- ص 358
15- این الذّین اخلصوا اعمالهم لللّه و طهروا قلوبهم بمواضع ذکرالله.
غررالحکم- ج2- ص 363
16- این الجبابرة و أبناء الجبابرة. غررالحکم- جلد 2- صفحه 351
17- ابن الذّین عسکروا العساکر مدّنوا المدائن. غررالحکم- جلد 2- صفحه 358
18- این الذّین استذلّوا الاعداء و ملکوا نواصی‌ها. غررالحکم- جلد 2- صفحه 361
کتاب آئین زندگی - ترجمه سید مهدی شجاعی
مقالات مرتبط :
