آدم زنده نان خالی می‌خواهد
آدم زنده، نان خالی می‌خواهد، مرده نان و حلوا
- توضیح:
در مراسم عزاداری، با نان و حلوا و خرما از سوگواران پذیرایی می‌شود. خیرات کردن نان و حلوا به نیت اینکه ثواب آن به مرده برسد، یکی از مراسم و سنت‌های معمول بین مسلمانان ایران است.
- کاربرد:
1- این مثل در تایید و تاکید احترام به مرده‌ها و سنت نذر و خیرات برای آنان بیان می‌شود. حتی هنگامی که لازم باشد اقوام و خانواده مرده خودشان هم سختی بکشند، بهتر است برای شادی روح کسی که فوت شده، در راه خدا خیرات کنند.
2- گاهی برای این که بگویند زندگی خرج دارد و آدم چه زنده باشد و چه مرده، نیاز مالی دارد، می‌گویند: «آدم زنده، نان خالی می‌خواهد، مرده نان و حلوا.»
3- گاهی برای اینکه بگویند زندگی کردن بهتر از مردن است و به آدم ناامید امید بدهند این مثل را می‌گویند.
آدم زنده، وکیل و وصی نمی‌خواهد
- توضیح:
معمولا افرادی که مرگ خود را نزدیک می‌بینند، برای اینکه کارهای زندگی - به خصوص اقتصادی- آنها پس از مرگ‌شان دچار رکود و فراموشی نشود، یک نفر را به عنوان وصی انتخاب می‌کنند و وصیت می‌کنند که پس از مرگ، او به کارها رسیدگی کند.
- کاربرد:
1- وقتی در اختلاف و دعوایی، کسی میانه را بگیرد و به جای بی‌طرفی و رفع اختلاف، از یک طرف دعوا حمایت کند، طرف مقابل با گفتن این ضرب‌المثل، او را از دخالت باز می‌دارد.
2- وقتی یک نفر در دعوای میان دو طرف دخالت کند و با ظاهری فریبکارانه به نفع یکی حرف بزند، در حالی که قصدش از بین بردن حقّ او باشد، به او گفته می‌شود که: «آدم زنده، وکیل و وصی نمی‌خواهد.» لازم نیست تو از من دفاع کنی.
اقتباس از: فوت کوزه گری
مصطفی رحمان دوست
****************************
مطالب مرتبط
