راه های درمان هپاتیت C
در مطالب قبل، درباره عوامل ایجاد کننده ، علایم و راه های تشخیص هپاتیت C مطالبی را برای شما بیان کردیم. حال راه های درمان آن را می گوییم.
راه های درمان هپاتیت C کدام است؟
درمان هپاتیت C با روش های مختلفی انجام می گیرد، ولی اساس و قسمت مشترک همه درمان ها، آمپولی است به نام اینترفرون. اینترفرون دارویی است که سیستم ایمنی بدن را تقویت می کند و باعث می شود تا فرد در از بین بردن ویروس ها قوی تر عمل کند.
البته دو نوع آمپول اینترفرون وجود دارد:
یک نوع اینترفرون استاندارد داریم که درمان قطعی هپاتیت C است که هفته ای سه بار به همراه قرص های مربوطه استفاده می شود. ولی این آمپول در کنار محاسن خود، عوارض زیادی برای بیمار دارد. همچنین اثر بخشی آن نسبت به داروی جدیدتر کمتر است.
نوع جدید اینترفرون را می توان هفته ای یک بار استفاده کرد و عوارض کمتری هم دارد. اثر بخشی آن 1/5تا 2 برابر انواع قبلی است.
هر دو نوع این آمپول ها به همراه قرص استفاده می شوند که بیمار بر حسب وزن خود، روزی 4 یا 5 یا 6 عدد از آن ها را استفاده می کند. عیب بزرگ این داروها این است که فوق العاده گرانند و چون دوره درمان هپاتیت C طولانی است (بین 1 تا 6 سال بر حسب نوع درگیری و ویروس) ، هزینه زیادی بر بیمار تحمیل می شود، بنابراین اکثر بیماران نمی توانند به علت هزینه بالا از این دارو استفاده کنند.
البته جدیدا یک شرکت ایرانی این آمپول را به صورت آزمایشی تولید می کند، ولی فعلا به بازار عرضه نشده است. اگر این آمپول به بازار عرضه شود با توجه به قیمت کم آن، انتظار می رود بیشتر مورد استفاده قرار گیرد. به خصوص اگر ترتیبی اتخاذ شود که هزینه آن با دفترچه ی بیمه قابل پرداخت باشد، درمان بسیاری از بیماران موثرتر و آسان تر خواهد شد.
آیا بعد از درمان، امکان عود مجدد بیماری وجود دارد؟
آزمایشی وجود دارد که معمولا شش ماه بعد از پایان درمان برای بیمار انجام می شود و اگر این آزمایش نشان داد که ویروس هپاتیت در خون وجود ندارد، یعنی بدن از ویروس پاک شده است و با احتمال 99 درصد، دیگر آن بیماری هرگز برنمی گردد. ولی متاسفانه داروهایی که هم اکنون موجود می باشند، حتی بهترین دارویی که ذکر شد، بیشتر از 60 درصد کارآیی ندارند و حدود 30 الی 40 درصد مواقع قادر نیستیم، ویروس را از بدن پاک کنیم.
البته فراموش نکنید مصرف دارو حتی اگر نتواند ویروس را از بدن پاک کند، ولی در جلوگیری از پیشرفت این بیماری بسیار موثر است.
می توانیم بگوییم که با بهترین شرایط و بهترین دارو، 60 الی 80 درصد ویروس ها کاملا از بین می روند، البته این آمار به نوع ویروس نیز بستگی دارد؛ مثلا در نوعی از ویروس ها، این داروها تا 80 درصد و در گروهی دیگر تا 90 درصد می توانند موثر واقع شوند. ولی متاسفانه در از بین بردن نوع دیگری از این ویروس ها که شایع نیز می باشند، تنها 50 الی 60 درصد کارآیی دارند.
عدم درمان به موقع این بیماری چه عواقبی دارد؟
اگر بیماری پیشرفت کند و به مرحله ی سیروز کبدی برسد، دیگر قابل درمان نخواهد بود، به خصوص اگر بیمار به مرحله ای برسد که خون استفراغ کند که در این مرحله درمان دارویی موثر واقع نمی شود و باید حتما پیوند کبد انجام گیرد.
آیا راهی برای پیشگیری از این بیماری وجود دارد؟
اگر کسی هپاتیت C دارد، اگر دچار خونریزی شد باید مواظب باشد که خونش جایی نریزد و اگر قسمتی از بدنش زخم شد، باید آن قسمت را خوب بپوشاند.
حتما از تیغ اختصاصی یا یک بار مصرف استفاده کند و شانه و مسواک و ناخن گیر اختصاصی داشته باشد، چون موقع گرفتن ناخن یا مسواک زدن، امکان دارد ناخن گیر یا مسواک به خون آغشته شود.
این ها مواردی است که بیماران مبتلا به هپاتیت C باید آنها را رعایت کنند.
بقیه افراد جامعه هم باید مسایل بهداشتی را رعایت کنند و از حجامت غیربهداشتی که ممکن است از سوزن مشترک استفاده شود، پرهیز کنند و اگر کار پزشکی انجام می دهند مانند جراحی یا دندان پزشکی، به آن پزشک اعتماد داشته باشند چون اکنون همه دندان پزشکان و پزشکان و جراحان دستگاه های مخصوص دارند و امکان انتقال هپاتیت C از این راه بسیار نادر است.
متاسفانه برای پیشگیری از هپاتیت C واکسنی وجود ندارد.
در مطلب بعدی، توصیه های لازم را برای مبتلایان به این بیماری بیان خواهیم کرد.
ادامه دارد...
دکتر شاهین مرآت- فوق تخصص بیماری های گوارش و کبد
رییس واحد تحقیقات هپاتیت C مرکز تحقیقات گوارش و کبد دانشگاه تهران
دانشیار دانشگاه علوم پزشکی تهران
*مطالب مرتبط:
