آموزش کوهنوردی (1)
طنین آرام ضربان قلب آوای سلامتی است و در این میان می توان با ورزش شادابی و سلامت خود را حفظ کنیم. بدون شک کوهنوردی ورزشی مفرح و بسیار مفید طبیعی است که در سالیان اخیر سخت مورد توجه همگان قرار گرفته و خیل رهروان به کوهستان و طبیعت روز افزون شده است. به همین بهانه آموزش کوهنوردی را در چندین قسمت برای شما عزیزان در نظر گرفته ایم.
آموزش مقدماتی
تعریف کوه: به ارتفاعات بلندتر از 600 متر نسبت به زمینهای اطراف آن کوه می گویند.
مراحل ورزش کوهنوردی
1- کوه پیمایی: پیمودن تپه ها و کوه های خاکی آسان و راه های مال روی کوهستانی برای تمرین و فراگرفتن اصول مقدماتی کوهنوردی.
2- کوهنوردی: نور دیدن کوه ها بی آن که پای بند مسیر یا منطقه ای باشیم با رعایت کلیه اصول، مقررات و قوانین کوهنوردی با استفاده از وسایل فنی.
3- سنگ نوردی: پیمودن عمودی صخره ها و دیواره ها را با استفاده از دست و پا ، با وسایل فنی و بدون وسایل فنی را سنگ نوردی می گویند.
4- یخ و برف نوردی: پیمودن مسیرهای یخی و برفی را با استفاده از ابزار و وسایل مخصوص یخ، برف نوردی می گویند.
5- Dry Tooling: پیمودن مسیرهای عمودی یخی و سنگی را با استفاده از ابزار یخ نوردی (تبر و کرامپون) را Dry Tooling می گویند.
6- غار نوردی: پیمودن غارها و شکافهای عمودی و افقی درون زمین را غار نوردی می گویند.
7- ورزشهای هوایی: فرود از ارتفاعات توسط وسیله مخصوص (کایت ، پاراگلایدر ، چتر و... ) را ورزش هوایی می گویند. هر کدام از موارد فوق دارای درجاتی از آموزشهای کارآموزی تا مربیگری پیشرفته دارد.
اصول اولیه کوهنوردی
استفاده از کوهستان و طبیعت زیبایش و لذت بردن از آن نیاز به رعایت اصول و مقرراتی دارد که رعایت هر یک از آنها در تندرستی و سلامتی کوهنورد بسیار موثر است:
1- هرگز تنها به کوه نروید.
2- از مسیرهای عمومی و علامت گذاری شده حرکت نمایید.
3- به خانواده، دوستان، قرارگاهها، و پناهگاهها مسیر کوه پیمایی خود را اطلاع دهید و پس از بازگشت نیز به تمامی کسانی که اطلاع داده اید خبر بازگشت خود را اعلام نمایید.
4- صعود خود را صبح زود آغاز کنید. همیشه طوری برنامه ریزی کنید که وقت اضافی برای استراحت، بازگشت و حوادث پیش بینی نشده داشته باشید.
5- وضعیت هوا را به طور دائم در نظر داشته باشید.
6- برنامه و زمان بندی دقیقی برای کوه پیمایی تنظیم نمایید.
7- همیشه یک سوت و یک چراغ قوه به همراه داشته باشید.
8- قبل از آغاز برنامه اطمینان حاصل نمایید که کلیه امکانات لازم برای کوه پیمایی را به همراه دارید.
9- هرگز از ساک و کیف به جای کوله پشتی استفاده نکنید.
10- قدم ها را با مکث بردارید و در شیبهای تند روی هر پا اندکی استراحت نمایید.
11- کفش و لباس مناسب فصل را بپوشید و همیشه لباس اضافی نیز به همراه داشته باشید.
12- اگر برنامه شب مانی دارید قبل از تاریک شدن هوا اقدام به برپایی چادر و کمپ نمایید.
13- همیشه یک کیف کمکهای اولیه همراه خود داشته باشید.
14- یک کیسه کوچک زباله در کوله پشتی خود داشته باشید و فراموش نکنید که کوه همیشه باید تمیز باشد تا قابل استفاده مجدد برای شما و دیگران باشد.
15- طول و سختی مسیر صعود براساس توانایی ضعیف ترین فرد گروه انتخاب شود.
16- افراد گروه در یک برنامه کوه پیمایی باید از آمادگی جسمانی و روانی مناسب برخوردار باشند.
17- افراد گروه نباید اختلاف سنی زیادی با هم داشته باشند و تا اندازه ای یکدل و هم سلیقه و هم اخلاق باشند.
18- هر گروه حداقل باید یک مربی درجه (3) کوه پیمایی به همراه خود داشته باشد.
19- در مسیرهای برفی، از سرخوردن بدون کنترل خودداری نمایید.
20- اگر مشکلی پیش آمد و یک نفر مصدوم در گروه به همراه دارید قبل از اتلاف وقت به طرف پایین حرکت نمایید.
21- کروکی ، نقشه و قطب نما یا G.P.S همراه داشته باشید.
22- اندازه قدمها و گامها به اندازه عرض شانه ها برداشته شود.
23- با یک قدم دم و با قدم دیگر بازدم را انجام دهید و تنفس را از راه بینی انجام دهید و در شیبهای تند با هر قدم یک دم و یک بازدم انجام دهید.
24- هیچ وقت بدون اجازه سرپرست از تیم جدا نشوید.
25- در سربالایی ها و شیبهای تند به صورت زیگزاک حرکت نمایید تا شیب مسیر شکسته شود.
26- در سربالایی و سرازیریها با تمام کف پا راه بروید.
27- از حرکت با بغل پاها در سرازیری ها خودداری کنید.
28- در صعود، همیشه سنگینی خود را به جلو و در فرود سنگینی خود را به عقب متمایل نمایید.
29- قبل از حرکت ابتداء تمرینات ورزشی و حرکات کششی را حتماً انجام دهید.
30- در ابتدا حرکت هر نیم ساعت 10 دقیقه استراحت و سپس زمان حرکت زیادتر و زمان استراحت کمتر می گردد (به ازای هر یک ساعت حرکت 10 دقیقه استراحت نمایید)
31- در هنگام استراحت و حرکت، خوردن آب و تنقلات و شیرینی جات را فراموش نکنید.
32- بعد از توقف ، کوله پشتی و پشت خود را به طرف آفتاب قرار دهید و بلافاصله لباس گرمکن و بادگیر خود را بپوشید.
33- در هنگام حرکت از پوشیدن لباس اضافی خودداری نمایید و هنگام توقف آنها را بپوشید.
34- پاها را روی زمین نکشید بلکه اندکی از زمین بلند کنید و دستها را آزاد نگهدارید.
35- هر 125 قدم حدود 100 متر می باشد و مسافت پیموده شده را می توان به این صورت محاسبه نمایید.
36- در صخره نوردی همیشه 3 نقطه از بدن باید درگیر سنگ باشد.
37- آهسته و منظم حرکت کنید.
38- برای شروع کوه پیمایی سعی کنید تابستان و اوایل پاییز را انتخاب کنید.
39- از ریزش و جا به جا کردن سنگ خودداری نمایید.
40- اگر گُم شدید در فرود آمدن از کوه عجله نکنید، با مشورت بهترین راه را پیدا کنید.
41- مسیر صعود را با سنگ چین علامت گذاری نمایید تا در زمان برگشت دچار اشتباه و گُم کردن راه نشوید.
42-زمان فرود اغلب ? صعود می باشد، با این محاسبه زمان و توان خود را تقسیم بندی نمایید.
منبع: کتاب آموزش کوه پیمایی و کوهنوردی از مقدماتی تا پیشرفته