سرطان پوست
سرطان پوست رایجترین نوع سرطان در بین جمیتهای سفید پوستان در سرتاسر جهان است.
پوست از دو لایهی اپیدرم یا بافت پوششی و درم که نوعی بافت پیوندی است تشکیل شده است:
3 نوع اصلی از سرطان پوست وجود دارد که با اشکال متفاوتی ظاهر میشوند. این 3 نوع عبارتند از:
1. سرطان کارسینوئیدی سلولهای پایهای (basal cell)، که لایههای سطحیتر پوست مبتلا به سرطان میشوند. سلولهای سرطانی در این نوع سرطان پوست، اغلب غیرمهاجم اند و متاستاز انجام نمیدهند، بنابراین خطر پخش سرطان در سرتاسر بدن وجود ندارد. همچنین رشد تومور در این نوع سرطان آهسته است.
2. در نوع دوم سرطان، نوع دیگری از سلولها به نام سلولهای فلسی (squamous cell) درگیرند. ظاهراً در این نوع از سرطان پوست نیز، سلولها مهاجم نیستند.
3. ملانوما نوع سوم سرطان پوست است که سلولهای ملانوسیت سرطانی میشوند. سلولهای ملانوسیت سلولهای تولید کنندهی ملانین (رنگدانهی ایجاد کنندهی رنگ پوست) اند. ملانوما خطرناکترین و کشندهترین نوع سرطان پوست است و تقریباً 75 درصد مرگهای ناشی از سرطان پوست را تشکیل میدهد.
ملانوما نوع بدخیم سرطان پوست است و اگر به موقع درمان نشود، سلولهای سرطانی میتوانند در سرتاسر بدن پخش شده و انواع دیگر سرطان از جمله سرطان ریه، کبد و... را ایجاد کنند.
ملانوما معمولاً با تغییر در اندازه و رنگ خالها یا ظهور خالهای جدید در بدن، نمود مییابد و زمانیکه فرد با چنین تغییراتی مواجه میشود باید سریعاً مورد آزمایش قرار گیرد.
پزشکان برای آنکه دریابند، آیا فرد مبتلا به سرطان پوست است یا نه، و اگر هست نوع آن چیست، تمام یا بخشی از تودهی مشکوک را برداشت میکنند و روی نمونه، آزمایشات بافت برداری و مشاهدهی میکروسکوپی انجام میدهند و اگر نوع سرطان را ملانوما تشخیص دهند، آزمایشات و اسکنهای بیشتری انجام میدهند تا از میزان گسترش سرطان مطلع شوند. همچنین با عکسبرداری توسط اشعه X و اسکن بدن ، کبد، مغز و ریهها را نیز مورد بررسی قرار میدهند.
روشهای درمانی سرطان پوست
1. سادهترین و رایجترین نوع درمان برداشت بافت سرطانی با انجام یک بیحسی موضعی است.
2. روش دیگری که برای تومورهای کوچک مورد استفاده قرارمیگیرد جراحی کرایوcryosurgery (استفاده از دمای پایین برای کشتن سلولها در بافت) است که در آن از نیتروژن مایع برای منجمد کردن تومور استفاده میکنند.
3. لیزر درمانی ـ با این روش سلولهای سرطانی سوزانده میشوند.
4. پرتو درمانی ـ به ویژه در مورد سرطان کارسینوئید سلولهای پایهای از درمان فتودینامیکی استفاده میکنند و با استفاده از کرمهای مخصوص در محل تومور سلولهای را نسبت به فتونها آسیب پذیر میکنند.
5. شیمی درمانی ـ به ویژه در مورد ملانومای گسترش یافته استفاده میشود.
تهیه کننده:سمانه سادات عنایتی