تبیان، دستیار زندگی
روز شنبه خبر رونمایی خودرو کاملا ایرانی سایپا را با حضور رییس جهمور محترم شنیدم. در زمان برگزاری این برنامه مدیر عامل محترم سایپا گفته بود که طراحی بدنه و موتور این خودرو کاملا بومی بوده و بر روی هیچ پلاتفورم خودروی دیگری نیست.
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

مینیاتور:

کاملا ایرانی یا خارجی؟!

خودروی ملی گروه سایپا

روز شنبه خبر رونمایی خودرو  کاملا ایرانی سایپا را با حضور رییس جهمور  محترم شنیدم. در زمان برگزاری این برنامه مدیر عامل محترم سایپا گفته بود که طراحی بدنه و موتور این خودرو کاملا بومی بوده و بر روی هیچ پلاتفورم خودروی دیگری نیست. این مساله برای من و تمام ایرانی ها جای خوشحالی و افتخار دارد و امیدوارم این حرکت با تولید خودرویی با کیفیت منجر به رضایت مشتریان داخلی و زمینه توسعه صنعتی کشور گردد و واقعا باید  به مدیران و مهندسان سایپا خدا قوت گفت.

خودروی ملی گروه سایپا

اما یک نکته بسیار عجیب در نام گذاری این خودرو وجود داشت و آن استفاده از یک نام لاتین برای خودرو  کاملا ایرانی است!

خودروی ملی گروه سایپا

انتخاب نام خودرو در جهان از اهمیت فراوانی برخوردار است و ارزش فرهنگی و سمبلیک دارد. لذا انتخاب نام برای خودرویی که ادعای صد درصد ایرانی بودن دارد بسیار حائز اهمیت است.ممکن است که حتی در پاسخ گفته شود انتخاب این نام جهت بازاریابی بین المللی بوده است .اما  اصل ارتباط این کلمه با هنر ایرانی محل چالش است.اگرچه برخی گمان می کنند مینیاتور(Miniature) به معنای نقاشی ایرانی در دوران قدیم است، اما باید توجه داشته باشیم که مینیاتوردر لغت به معنی کوچکتر نشان دادن است. این کلمه در اصل یک لغت خارجی به معنای بسیار کوچک است و  از نیمه ی اول قرن حاضر در زبان فارسی امروز مصطلح گردید که در معنای واقعی، به مینیاتورهای ایرانی یا کشورهای دیگر منحصر نمی شود؛ بلکه هر شیئ هنری ظریف و ریز که به هر سبک و شیوه ای ساخته شده باشد، مینیاتور نامیده می شود. لذا واژه مینیاتور برای مخاطب بین المللی نیز تداعی کننده صرفا هنر ایرانی نیست و هنر چینی ،رومی ،هندی و حتی برخی آثار غربی قرون وسطی را در بر می گیرد.

خودروی ملی گروه سایپا
مینیاتور یک لغت خارجی است و  از نیمه ی اول قرن حاضر در زبان فارسی امروز رایج گردید و استفاده آن به عنوان معادل نگارگری ایرانی یک غلط مصطلح است.
خودروی ملی گروه سایپا

در حال حاضر در ایران به نقاشی های ایرانی، چه قدیم وچه جدید، که از سبک و روش اروپایی پیروی نکرده و دارای خصوصیات نقاشی سنتی باشد، مینیاتور گفته می شود و این موضوع به صورت یک غلط مصطلح پذیرفته شده است و هم اکنون از معادل صحیح نگارگری ایرانی برای این گونه آثار استفاده می شود. در لغت نامه آکسفورد مینیاتور درشکل صفتی، به معنای بسیار کوچتر از معمول و در حالت اسم به معنای چیزی که بسیار از حد معمول کوچکتر است تعریف شده است. این لغت از ریشه لاتینی  minium مشتق شده که به معنای کوچک است.

خودروی ملی گروه سایپا

حال پرسش این جاست که اگر این خودرو با برند ایرانی شکل گرفته آیا نمی بایست مانند محصول ایران خودرو سمند نامی ایرانی بیابد؟لازم به ذکر است که سمند نامی ایرانی و به معنای اسب زرد رنگ می باشد. این نام بارها در ادبیات فارسی سابقه داشته است. مثلا حافظ می گوید:

چه گردها که بر انگیختی ز هستی من          مباد خسته سمندت که خوب میرانی...

یا

 فلك چو جلوه كنان بنگرد سمند تو را          كمینه جایگهش اوج كهكشان گیرد

لذا پیشنهاد می گردد در این گونه تصمیم گیریها که نه تنها ارزش اقتصادی نداشته و مدعی هویت بخشی فرهنگی ملی و میهنی ماست،کارشناسان فرهنگی و هنری نیز دخالت داده شوند .امید این است که با توجه به نکته توسعه صنعتی ایران اسلامی همراه با احترام و توسعه فرهنگ و هنر اسلامی و ملی ما باشد .

سید حسین زرهانی

گروه جامعه و سیاست