تبیان، دستیار زندگی
. ببینندگان این دستگاه جادویی کوچک و بزرگ بدون هیچ زحمتی، تنها با فشار دادن یک دکمه، در تارهای تصویری آن اسیر می‌شوند تا بدان حد که گذشت زمان را احساس نمی‌کنند
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

آموزش بدون مرز، در خانه

کودک و تلویزیون (1)

کودک

در بیست و دوم ژانویه 1926 مهندسی اسکاتلندی به نام «جان برد» دستگاهی اختراع کرد که تصاویر افراد و اشیاء در حال حرکت را در فاصله معین انتصال می‌داد. او دستگاه اختراعی خود را تلویزیون نام نهاد و آرزوکرد روزی به سان رادیو گسترش یاید.

جان برد هرگز گمان نمی‌کرد که دستگاه اختراعی‌اش به حدی برسد که در اکثر خانواده‌ها یافت شده، در بهترین محل منازل جای خوش کرده و تماشا کنندگانش ساعت‌ها به آن چشم دوخته و بسیاری نیز برنامه‌های زندگی خود را با آن تنظیم می‌کنند. ببینندگان این دستگاه جادویی ، کوچک و بزرگ بدون هیچ زحمتی، تنها با فشار دادن یک دکمه، در تارهای تصویری آن اسیر می‌شوند تا بدان حد که گذشت زمان را احساس نمی‌کنند و آرام آرام پیام‌هایی در زندگی آنها راه باز می‌کند و جای خوش کرده و نگاه بیننده همان می‌شود که پیام دهندگان می‌خواهند، یک پذیرایی همانند ساز.

طبیعتاً کودکان نیز از این مساله مبرا نیستند یک دانش‌آموز مدرسه ابتدایی 980 ساعت در کلاس است در حالیکه 1340 ساعت بیننده تلویزیون، و به همین نسبت در سایر رده‌های سنی بالا و پایین این آمار و ارقام به چشم می‌خورد. والدین نیز در این امر یاری دهنده هستند و بعضی از آنها به جای صحبت با فرزندان خود و یا جایگزین کردن برنامه‌ای به جای تلویزیون برای آنها، ترجیح می‌دهند از تلویزیون به عنوان ساکت کننده استفاده کنند. این دیدن‌ها، عادت به دیدن برنامه‌های تلویزیونی را افزایش می‌‌دهد در حالیکه شاید بسیاری از آنها ندانند که گذراندن ساعات طولانی نگاه کردن تلویزیون منجر به اختلالات رفتاری و شناختی در کودکان می‌شود و آنها را با مشکلاتی چون اضطراب افسردگی، بدخوابی، اختلال در تمرکز، رفتارهای تهاجمی و کمبود مهارت‌های ارتباطی، درگیر می‌کند. هر چقدر این عادت زودتر کاهش یابد ، از مشکلات رفتاری کودکان بیشتر کاسته می‌شود.

کودک

علاوه بر این ناهنجاری‌های رفتاری مشکلات جسمانی چون درد چشم، صرع، حساسیت به نور، کم تحرکی چاقی، مشکلات ستون فقرات و... از جمله مواردی است که با استفاده زیاد از تلویزیون به وجود می‌آید.

کودکان‌ بسان دیگر بیننده‌‌ها، همه گونه اطلاعات را از تلویزیون دریافت می‌کنند. از تبلیغات کالا گرفته تا آداب و رسوم‌ها.

با همه این مسائل، نمی‌توان باین مطلب اشاره نکرد که تلویزیون این امکان را به وجود آورده که ارائه دهنده اطلاعات بسیاری است. کودکان‌ بسان دیگر بیننده‌‌ها، همه گونه اطلاعات را از تلویزیون دریافت می‌کنند. از تبلیغات کالا گرفته تا آداب و رسوم‌ها.

از زندگی حیوانات تا سفر به اعماق دریاها یا اوج آسمان‌ها، از فن و فن‌آوری تا جنگ و خونریزی و بالاخره دیدن آنچه که در زندگی واقعی می‌بیند یا امکان دیدنش برای او وجود ندارد.

از 3 سالگی به بعد نهادهای تلویزیونی مثل نهادهای واقعی زندگی‌اش او را متاثر کرده و به یادگیری و تقلید می‌پردازد و چنانچه مدت دیدن‌ها اضافه شود ، آرام آرام تلویزیون برای آنها منبع الهام می‌شود.

در این راستا گاه کودکان در تهاجم این اطلاعات با مسائل و ارزش‌هایی روبه رو می‌شوند که با زندگی او هم‌خوانی ندارد و در او نوعی از خود بیگانگی ایجاد می‌کند و یا فراتر از درک و فهم اوست که او را سردرگم کرده و به دنبال ایده‌آل‌هایی می‌گردد. هر چه سن کودک کمتر باشد هدف قابل نفوذتر برای تلویزیون است. کودک یک پذیرنده همانند ساز است. از 3 سالگی به بعد نهادهای تلویزیونی مثل نهادهای واقعی زندگی‌اش او را متاثر کرده و به یادگیری و تقلید می‌پردازد و چنانچه مدت دیدن‌ها اضافه شود ، آرام آرام تلویزیون برای آنها منبع الهام می‌شود. از طرف دیگر کودک فاقد شبکه استدلالی و اندیشه منسجم و تجارب محدودی است، از این رو بدون هیچ پناه حفاظتی در برابر تلویزیون قرار می‌گیرد و به علت یکسانی دنیای تخیلی و واقعیت، او آنها را در زندگی واقعی‌اش پیاده می‌کند.

تبیان

فرشته مجیب - عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبایی

مقالات مرتبط :

جذاب تر از تلویزیون باشیم !

اینترنت و كودكان

مشاوره
مشاوره
در رابطه با این محتوا تجربیات خود را در پرسان به اشتراک بگذارید.