ذرت پخته مغذی تر است
زمانی كه برای اولین بار "كریستف كلمب" از سفرش ذرت را به عنوان سوغاتی برای اروپایی ها برد، هیچكس فكر نمی كرد كه ارزش غذایی این دانه های طلایی طوری باشد كه تاثیر زیادی بر تامین غذای جهان بگذارد.
ذرت تا پیش از سال 1492 میلادی در قاره آسیا، اروپا و آفریقا به عنوان یک گیاه زراعی شناخته شده نبود، اما از قرنها قبل به وسیله مردم سرخ پوست آمریکا کشت می شد و با آن غذاهای گوناگونی تهیه می شد.
پس از طی سالیان دراز، بذر ذرت از طریق کشور پرتغال به آفریقا و جنوب اروپا تا هندوستان و چین برده شد.
این روزها سالانه بیش از صد میلیون هکتار از اراضی زراعی دنیا به کشت ذرت اختصاص پیدا می کند و پس از گندم بزرگ ترین سطح کشت را اشغال می کند، در حالی که تولید محصول آن پس از گندم و برنج قرار دارد.
اهمیت محصول و بالا بودن سطح زیر کشت این گیاه به علت قدرت تطابق آن با شرایط گوناگون اقلیمی، آن را به یكی از عمده ترین محصولات كشاورزی تبدیل كرده است كه در بیشتر مناطق آب و هوایی می توان آن را پرورش داد.
این گیاه به علت ارزش غذایی خاصی که دارد مورد توجه کشورهای مکزیک، پرو، کشورهای آمریکای مرکزی و اغلب کشورهای آمریکای جنوبی قرار دارد. طبق شواهد مختلف و متعدد چنین به نظر می رسد که کشت ذرت قرنها پیش، به وسیله بومیان این مناطق نیز رواج داشته و آن ها در اصلاح آن سهم زیادی داشته اند و حتی ارقامی از آن تهیه کرده اند. شاید به همین دلیل تنقلات جدیدی كه این روزها در شهر تهیه و در اختیار مشتریان قرار می گیرد، ذرت مكزیكی نام گرفته است.
بر خلاف سایر مواد غذایی كه فرآیند پختن موجب كاهش مواد مغذی آن ها می شود، پختن ذرت موجب افزایش خاصیت آنتی اكسیدانی می شود و هر چه مدت زمان پخت بیشتر باشد، این خاصیت بیشتر می شود.
ارزش تغذیه ای
از نظر تغذیه ای ذرت در گروه غلات قرار دارد. البته اگر بخواهید از آن در جدول جانشینی مواد غذایی استفاده كنید، برای محاسبه انرژی روزانه باید آن را مانند سیبزمینی و نخودفرنگی، سبزی نشاسته ای به حساب بیاورید.
رنگ زرد ذرت مربوط به موادی به نام زئین و زیازانتین است. ذرت دارای ویتامین های گروه B و C و اسیدهای چرب ضروری است. همچنین حاوی آنزیم ها و فیبر غیر محلول برای محافظت از روده است.
ذرت مقدار زیادی اسید فرولیك دارد كه خاصیت آنتی اكسیدانی دارد. پختن ذرت موجب افزایش مقدار اسیدفرولیك و خاصیت آنتی اكسیدانی آن می شود، زیرا در ذرت خام، اسید فرولیك به فیبرهای غیرمحلول متصل شده است و عمل پختن موجب شكستن این اتصال و آزادسازی اسید فرولیك می شود. بنابراین بر خلاف سایر مواد غذایی كه فرآیند پختن موجب كاهش مواد مغذی آن ها می شود، پختن ذرت موجب افزایش خاصیت آنتی اكسیدانی آن می شود و هر چه مدت زمان پخت بیشتر باشد، این خاصیت بیشتر می شود.
روغن ذرت دارای مقدار زیادی ویتامین E است كه دارای خاصیت آنتی اكسیدانی قوی است و سلولها را از اكسیداسیون حفظ می كند.
همان طور كه در جدول زیر مشاهده می کنید، كاكل ذرت دارای مقدر زیادی پتاسیم است و به علت وجود این ماده معدنی است كه كاكل ذرت ادرارآور است.
از فرآوردههای دیگر ذرت می توان از "شربت فروكتوز" به دست آمده از ذرت نام برد كه البته این فرآوری در صنعت غذا انجام می شود و در همین صنعت مورد استفاده قرار می گیرد. این ماده از سال 1983 در فهرست سازمان غذا و داروی آمریكا قرار گرفت و با نام صنعتی (HFCS) بهعنوان پدیدهای در صنعت شیرین کنندهها به ثبت رسید.
به طور كلی سه نوع HFCS وجود دارد: 42، 55 و 90 درصد که هر كدام مصارف متفاوتی دارند:
HFCS 42 در صنایع كیك و شیرینی و غذاهای كنسروی استفاده می شود.
HFCS 55 در نوشیدنیهای غیرالكلی و انرژی زا و دسرهای یخی به کار برده می شود.
HFCS 90 در مواردی استفاده می شود كه مقدار كمی شیرین كننده برای رسیدن به شیرینی معمول لازم باشد كه آن را با نام "محلول فوق شیرین" نیز می شناسند.
مواد مغذی موجود در 100 گرم ذرت خام :
انرژی | 350 کالری |
آب | 13 گرم |
9 گرم | |
چربی | 4 گرم |
مواد نشاسته ای | 72 گرم |
22 میلی گرم | |
1 میلی گرم | |
پتاسیم | 285 میلی گرم |
265 میلی گرم | |
2 میلی گرم | |
490 واحد | |
0/4 میلی گرم | |
0/12 میلی گرم | |
2/2 میلی گرم | |
آرسنیک | 30 میلی گرم |
سهیلا عابدین پور
هفته نامه سلامت