معرفی ویندوز 2000 و 2003

ماكروسافت و سیستم عامل ویندوز دارای یك تاریخچه طولانی می باشند . ویندوز در ابتدا  بعنوان یك محیط گرافیكی عملیاتی ارائه گردید . مهمترین ویژگی ویندوز در آن دوران ،  ارائه پتانسیل ها ی لازم بهمراه  انعطاف مناسب در مقایسه با سیستم عاملMS-DOS ، بود . ویندوز ، بسرعت رشد و درادامه نسخه های متفاوتی از آن در اختیار كاربران قرار گرفت . ماكروسافت ، اولین نسخه مبتنی بر سرویس دهنده ویندوز را در سال 1990 و با نامWindows NT 3.1 ؛ ارائه نمود.  بتدریج و طی سالیان بعد ( تقریبا" هر دو سال یك نسخه ) ، نسخه های متفاوتی از ویندوز عرضه گردید . در حال حاضر ما شاهد نسخه های متفاوت سرویس دهنده2000 ویندوز و نسخه های بعد از آنان یعنی خانواده سرویس دهندهWindows .NET ، می باشیم .
  در طی سالیان گذشته ، ماكروسافت نسخه های متفاوتی از سیستم های عامل سرویس دهنده را بمنظور تامین نیاز های كاربران طراحی و ارائه نموده است . اولین نسخه جدید در این رابطه به  معرفی نسخهWindows NT Server 4.0 ( نسخهEnterprise ) بر می گردد . بدعت ماكروسافت در ارائه  ویرایش های متفاوت برای محیط های خاص ادامه یافت و وهمانگونه  كه می دانید  در ویندوز 2000 ، ما شاهد ارائه سه نسخه متفاوت ( نسخه سرویس دهنده )  و درWindows .NET Server 2003 ، ما شاهد ارائه چهار نسخه  متفاوت در این زمینه می باشیم . شناخت پتانسیل های هر نسخه بهمراه تفاوت موجود بین هریك از آنان ،  در زمان طراحی و بكارگیری هر محیطی كه از سرویس دهندگانNET Enterprise. ، استفاده می كند ، بسیار حائز اهمیت خواهد بود.  سرویس دهندگانNET Enterprise . ، كه تعداد آنان به ده می رسد ، مسئول ارائه سرویس های اساسی در محیط های مبتنی بر ویندوز می باشند . هر یك از نسخه های ویندوز 2000 وNET Server . ، مجموعه ای از تكنولوژی های اساسی را ارائه داده كه سرویس دهندگانNET Enterprise ، با آنان مرتبط خواهند شد ( از خدمات آنان بنوعی استفاده  و خود مظهر یك سرویس و خدمات جدید برای كاربران خواهند بود) . در این راستا لازم است كه در ابتدا با ماهیت و توانائی های هر یك از نسخه های ویندوز كه بنوعی زیربناء اولیه را برای سرویس دهندگانNET Enterprise . ، ارائه می دهند آشنا و در مرحله بعد با سرویس ها و تكنولوژی های اساسی ارائه شده توسط سسیتم عامل ویندوز ( نسخه های  سرویس دهنده2000 ,2003 ) نیز آشنا و در نهایت نحوه استفاده و ارتباط سرویس دهندگانNET Enterprise. با پتانسیل های ارائه شده توسط ویندوز را مورد مطالعه و بررسی قرار دهیم . در اولین بخش از مقالات فوق ، به بررسی توانائی و تفاوت بین هر یك از نسخه های ویندوز ( خانواده سرویس دهندگان 2000 و خانوادهNET Server 2003. ) ، خواهیم پرداخت .

خانواده

Windows 2000 Server

سرویس دهندگانNET Enterprise . ، بر خلاف نام خود كه ممكن است این تصور را ایجاد نمایند كه صرفا" نیازمند استفاده ازWindows .NET Server 2003 می باشند ، می توانند بر روی  خانواده بزرگWindows 2000 Server اجراء گردند. لازم به یادآوری است كه  برخی از سرویس دهندگانNET Enterprise . ، نظیرExchange Server 2000 ، بر روی نسخه هایWindows .NET Server 2003 ، اجراء نخواهند شد.  برخی از سرویس دهندگان موجودNET Enterprise . ، همچنان بر روی نسخه ویندوزNT server 4.0  اجراء می گردند ، این نوع سرویس دهندگان دارای ویرایش های خاصی می باشند كه امكان استفاده ازActive Directory را برای آنان فراهم می نماید . تعداد نرم افزارها و محصولاتی كه می توان آنها را بر رویWindows NT اجراء نمود ، بتدریج به سمت صفر میل خواهد كرد. در این مقاله فرض می شود كه شما حداقل از نسخهWindows 2000 Server ، استفاده می نمائید. ویندوز2000 دارای  سه نسخه متفاوت سرویس دهنده است . تعداد نسخه های فوق  را می توان از لحاظ فنی به چهار نسخه نیز تعمیم داد .( در صورتیكه سیستم عامل سرویس گیرندهWindows 2000 Professional را نیز در نظر بگیریم ) . هر نسخه بمنظور اهدافی خاص طراحی و دارای  مجموعه ای ازپتانسیل ها و قابلیت های مختص بخود است .  سه نسخه متفاوت سرویس دهنده2000، بشرح زیر می باشند :

نسخه استاندارد سرویس دهنده 2000 ،  " Windows 2000 Server " ، نامیده می شود. نسخه فوق ، نسخه پایه سیستم عامل بوده و شامل تمامی قابلیت ها و پتانسیل های لازم و مورد نیاز سرویس دهندگان NET Enterprise . ، است . هر كامپیوتر مبتنی بر سیستم عامل Windows 2000 Server  دارای ویژگی هائی نظیر : یك كنترل كننده Domain مربوط به Active Directory و سرویس های ارتباطی شبكه است . نسخه فوق ، دارای محدودیت های مختص بخود است . حمایت از حداكثر چهار پردازنده و چهار گیگا بایت حافطه اصلی (RAM) ، نمونه هائی از محدودیت های نسخه فوق ، می باشد . زمانیكه برنامه ها اجراء می گردند به آنها یك فضاء ثابت حافظه  و بمیزان دو گیگا بایت نسبت داده می شود . در صورتیكه كامپیوتر دارای حافظه  فیزیكی كمتری باشد ، سیستم عامل از فضائی بر روی دیسك كه Swap file و یا page file نامیده می شود برای ایجاد حافظه مجازی، استفاده می نماید .

نسخه دوم ،  Windows 2000 Advanced Server است. این نسخه، شامل تمامی ویژگی ها و پتانسیل های نسخه Windows 2000 Server  بعلاوه امكانات اضافه دیگری است .  نسخه فوق ،  نیز دارای محدودیت های خاص خود است . حمایت از حداكثر هشت پردازنده و هشت گیگابایت حافظه ، نمونه هائی در این زمینه می باشند . این نسخه ، تغییراتی را درارتباط با  مدل حافظه استفاده شده توسط برنامه ها، ایجاد نموده است . در این راستا سه گیگابایت ارائه و صرفا" از یك گیگا بایت برای سیستم عامل ، استفاده  می شود . بدین ترتیب ، برنامه های بزرگی نظیر SQL Serevr ، از مزایای حافظه RAM بخوبی بهره مند خواهند شد . نسخه فوق ، همچنین دارای امكاناتی نظیر : كلاسترینگ (Clustering )  و Network Load Balancing Service  ،  است . با اینكه اكثر سرویس دهندگان NET Enterprise . ، بصورت نسخه Enterprise Edition در دسترس می باشند ، ولی این بدین مفهوم نیست كه آنان نیازمند استفاده از نسخه Advanced Server می باشند . مثلا" Exchange Sever Enterprise Edition ، قادر به اجراء بر روی Windows 2000 Server است ( در چنین حالتی ، نمی توان از امكان  كلاسترینگ Exchange استفاده گردد ، مگر اینكه آن را بر روی نسخه Advanced Server نصب نمود ) .

نسخه جامع و بسیار بزرگ ویندوز 2000 ، Windows 2000 Datacenter Server نامیده می شود. این نسخه حداكثر شصت و چهار گیگابایت حافظه اصلی (RAM) و سی و دو پردازنده را حمایت می نماید.  نسخه فوق دارای تمامی قابلیت های  كلاسترینگ نسخه Advanced Server و سایر پتانسیل های استاندارد می باشد. از نسخه فوق ،در محیط هائی با قابلیت های محاسباتی و عملیاتی بسیار بالا، استفاده می گردد .  علاوه بر آمار شگفت انگیز نسخه فوق در رابطه با میزان حافظه و تعداد پردازنده ، ماكروسافت ادعا نموده است كه زمان مفید ( Uptime ) سیستم عامل فوق ، 99.999 % است . در صورتیكه قصد تهیه این نسخه ویندوز را داشته باشید ( بصورت قانونی ! ) و بدنبال قیمت آن می باشید ، هرگز در این راه  موفق نخواهید شد. چون شما نمی توانید نسخه ای از آن را خریداری نمائید . ماكروسافت،  صرفا" نسخه فوق را به تولید كنندگان سخت افزار سرویس دهنده ( معمولا" OEM نامیده شده و اقتباس شده از Original Equipment Manufactures  است)  عرضه می نماید . شركت های تولید كننده ، پیكربند های خاصی را در رابطه با سخت افزار سرویس دهنده انجام و بمنظور سازگاری با DataCenter Server  آن را بررسی ، تست و در ادامه سرویس دهندگان فوق ، به شركت های متقاضی  بهمراه سیستم عامل  Datacenter Server فروخته می گردد .
سیستم و نحوه  پشتیبانی Datacenter ، نسبت به سایر نسخه های ویندوز نیز متفاوت است . ماكروسافت حمایت فنی مستقیمی در رابطه با نسخه فوق را ارائه نمی دهد. در مقابل ، OEM ، كانال ارتباطی و پشتیبانی لازم را  با مشتریان مربوطه ، برقرار خوادهد كرد. یكی از نكات  مهم پشتیبانی Datacenter ،  عدم مجاز بودن اعمال تغییرات  و اصلاح پیكربندی سخت افزار سرویس دهنده ،  بدون كسب مجوز لازم از OEM  است .

خانواده Windows .NET Server 2003

Windows .NET Server 2003 ، آخرین نسخه های تولید شده در رابطه با محصولات ویندوز شركت ماكروسافت ، بوده و نسخه بعدی خانوادهWindows 2000 ، می باشند. تمام نسخه هایWindows .NET Server 2003 ، شامل گزینه های رابط كاربرWindows XP و یاthemes نمی باشند . این بدین علت است كهthemes نیازمند منابع اضافه ای است و برای یك سرویس دهنده مناسب بنظر نمی رسد ، منابع را صرف انجام چنین عملیاتی آنهم در رابطه با بخش رابط كاربر بر روی سرویس دهنده نماید . بنابراین زمانیكه سیستم را با استفاده از ویندوز2003 ، برای اولین مرتبه راه اندازی می نمائید ، از اینترفیس آن تعجب نكنید .( اینترفیس ویندوز 2000 را  در مقابل اینترفیس جدیدXP مشاهده ، خواهید كرد) .  خانوادهWindows .NET Sever  2003 دارای چهار نسخه متفاوت است :

Windows .NET Server 2003 ,Web Edition ، یك نسخه مناسب ، سریع و ارزان ! برای پلات فرم مبتنی بر سرویس دهنده وب است .

Windows .NET Server 2003 ,Standard  Edition ، كه معادل Windows 2000 Server است .

Windows .NET Server 2003 ,Enterprise Edition . كه معادل Windows 2000 Advanced Sever است .

Windows .NET Server 2003 ,Datacenter  Edition . كه معادل Windows 2000 Datacenter Server است .

ماكروسافت ، نامWindows .NET Server 2003 را دو مرتبه قبل از عرضه آن تغییر داده است . (Windows 2002 بهWindows .NET Server و سپس بهWindows .NET Server 2003  ) .  در ادامه ما همچنان از اسامی كوتاه  نظیرWindows .NET Standard Server نسبت به نام رسمیWindows .NET Server 2003Standard Edition ، استفاده خواهیم كرد.

با معرفیWindows .NET Web Server 2003 ، ماكروسافت قانون ( بدعت )  مربوط به انتخاب یك نسخه  بمنظور یك كار خاص را تغییر داده است .Windows .NET Standard Sever ، همچنان اولین گزینه برای اكثر برنامه ها است .Enterprise Server ، امكانات مناسبی  را در رابطه با  حافظه و  كلاسترینگ ، اضافه نموده است .نسخهDatacenter همچنان در اختیارOEM گذاشته می شود(همانطور كه دررابطه با ویندوز 2000 عمل می گردید) .Windows .NET Web Server ، یك ایده جدید بوده و هدف آن رقابت در جهت ارائه یك سرویس دهنده وب با قیمت مناسب!  با سایر تولیدكنندگانی است كه محصولات  خود را نظیر  سیستم عامل و یا سرویس دهنده وب،  بصورت رایگان در اختیار كاربران قرار می دهند ( لینوكس وApache نمونه هائی در این زمینه می باشند) . قطعا" رقابت با تولیدكنندگانی كه محصول خود را بصورت رایگان در اختیار قرار می دهند ، كار بیسار مشكلی ! بوده و می بایست برای آن تدابیر خاصی اندیشیده گردد . مثلا"  قیمت1,199 دلار برای هر نسخه از سرویس دهندهWindows 2000 Server ( شامل ده مجوز دستیابی كاربران ) ، یك قیمت رقابتی نمی باشد .Windows .NET Web Server ،  بدنبال پركردن این خلاء رقابتی است . نسخه فوق در عین حالیكه برخی از ویژگی های ویندوز را ندارد ولی تمامی ویژگی ها و امكانات لازم و مورد نیاز یك سرویس دهنده وب را بخوبی  و با قیمت پائین ! ارائه می نماید.
با اینكه تعدادی از سرویس دهندگانNET Enterprise . ، بصورتEnterprise Edition  در دسترس می باشند ولی این بدان مفهوم نیست كه آنان بهEnterprise Server نیاز خواهند داشت . مثلا"SQL Server 2000 Enterprise Edition ، می تواند بر رویWindows .NET Standard Server ، نصب و اجراء گردد . در این راستا امكان استفاده ازSQL Server Clustering ، وجود نخواهد داشت ، مگر اینكه  نسخهWindows .NET Enterprise Server ، نصب گردد .
Windows .NET Server ، نسخه های شصت و چهار بیتی خود را بمنظور حمایت از پردازنده جدیدItanium، شركت اینتل نیز ارائه نموده است . صرفا" نسخه هایEnterprise وDatacenter بصورت 64 بیتی ، ارائه شده اند . كامپیوترهایItanium كه بر روی آنهاWindows .NET Enterprise Server اجراء می گردد ، قادر به حمایت از شصت و چهار گیگابایت حافظه اصلی می باشند . بر روی كامپیوترهای فوق در صورتیكه نسخهDatacenter نصب شده باشد ، امكان استفاده از حداكثر 128 گیگابایت حافطه وجود خواهد داشت .
  جدول زیر تفاوت های موجود بین هر یك از نسخه هایWindows .NET Server را نسان می دهد .

Datacenter Server	Enterprise Server	Server	Web   Server	ویژگی
4  - way	2-way	خیر	خیر	كلاسترینگ
بلی	بلی	بلی	محدود	حمایت ازVPN
بلی	بلی	بلی	خیر	سرویس Internet Authentication
بلی	بلی	بلی	خیر	Network bridging
Doamin member or Domain Controller	Doamin member or Domain Controller	Doamin member or Domain Controller	فقط   Domain member	حمایت از Active Directory
خیر	بلی	خیر	خیر	حمایت از Metadirectory Service
بلی	بلی	بلی	خیر	حمایت از SharePoint team Service
بلی	بلی	بلی	خیر	Removable & Remote Storage
بلی	بلی	بلی	خیر	Fax Services
بلی	بلی	بلی	خیر	Remote Installation Service
بلی	بلی	خیر	خیر	نسخه 64 بیتی برای كامپیوترهای Itanium
بلی	بلی	خیر	خیر	Hot -Add memory capacity
بلی	بلی	خیر	خیر	Internet Connection Firewall
بلی	بلی	بلی	محدود	حمایت از Public Key Infrastructure (PKI)
بلی	بلی	بلی	خیر، فقط Remote admin	Terminal Service (Application Server mode)
64   گیگا بایت ------ كامپیوترهایItanium حداكثر 128 گیگا بایت	32 گیگا بایت ------ كامپیوترهایItanium حداكثر 64   گیگا بایت	4 گیگا بایت	2 گیگا بایت	حداكثر حافظه اصلی
حداقل : 8 حداكثر : 32	حداقل : 1 حداكثر : 8	حداقل : 1 حداكثر : 2	حداقل : 1 حداكثر : 2	تعداد پردازنده

برگرفته از http://www.data-srco.ir