مراقبت از دندان کودک مدرسه ای
یکی از نگرانی‌های والدین، به خصوص آنها که کودک کلاس اولی یا پیش‌دبستانی دارند، وضعیت سلامت دهان فرزندانشان در مدرسه به خصوص از نظر پوسیدگی دندانی است.
رعایت موارد زیر کمک زیادی به پیشگیری از ایجاد پوسیدگی دندان در کودکان، در سال تحصیلی می‌کند:
1- پس از صرف صبحانه و پیش از رفتن به مدرسه بهتر است، مسواک زده شود (با خمیر دندان حاوی فلوراید). اگر چه در آن موقعیت، همه عجله دارند اما این کار پنج دقیقه بیشتر زمان نمی‌برد!
2- اگر بچه‌ها از منزل خوراکی می‌برند (که بهتر است این طور باشد چرا که به این ترتیب کنترل بیشتری روی غذای کودک وجود دارد) این خوراکی بهتر است حاوی مواد غذایی طبیعی و فاقد قندهای پوسیدگی‌زا باشد.
شیرینی، شکلات، کیک و بیسکویت، ضمن اینکه ممکن است برای سلامت عمومی کودک خوب نباشند و موجب چاقی شوند، ایجاد پوسیدگی دندان هم می‌کنند. به خصوص اینکه بعضی از انواع شکلات و همین‌طور شیرینی‌هایی مانند گز و سوهان، چسبندگی زیادی دارند و پس از مصرف تا مدتی در داخل دهان می‌مانند و موجب اسیدی ماندن محیط دهان و تداوم روند پوسیدگی دندان می‌شوند.
یک جایگزین خوب برای شیرینی جات، مثلا ساندویچ نان و پنیر به همراه خیار یا گردو است. البته باید توجه داشت که بدن کودک به هر حال به قند و کربوهیدرات نیاز دارد، اما می‌توان تا حد امکان قندهای غیرپوسیدگی‌زا مانند قند موجود در میوه، خرما و کشمش را جایگزین قندهای پوسیدگی‌زا کرد.
همچنین آبمیوه‌های آماده، به جز انواع کاملا طبیعی و بدون شکر افزوده، به طور معمول حاوی شکر هستند و ایجاد پوسیدگی می‌کنند.
3- به کودک باید توصیه کنیم که از بوفه مدرسه یا مغازه‌های بیرون، خوراکی‌های سالم (مانند خشکبار، در صورتی که نمک زیاد نداشته باشد) تهیه کند. می‌توان لیستی از خوراکی‌های سالم و غیرسالم در اختیار او قرار داد.
البته بهتر این است که مدرسه نظارت کافی بر بوفه داشته باشد تا مواد غذایی که عرضه می‌شود، سالم و بهداشتی باشد (وزارت بهداشت و وزارت آموزش و پرورش طرح‌هایی در این زمینه دارند).
4- اینکه انتظار داشته باشیم کودک هیچگونه مواد پوسیدگی‌زا در طول روز مصرف نکند غیرواقع‌بینانه است؛ بنابراین باید به کودک توصیه کنیم که پس از خوردن هر خوراکی، اگر امکان مسواک زدن در مدرسه هست، مسواک بزند، و در غیر این صورت حداقل با آب خالی دهان خود را بشوید. در این مورد هم بهتر است مدارس امکانات مسواک زدن کودکان را فراهم کنند.
دکتر محمدرضا خامی- متخصص دهان و دندان‌پزشکی اجتماعی
عضو هیات علمی دانشکده دندان‌پزشکی دانشگاه تهران
*مطالب مرتبط:
آیا شکلات موجب پوسیدگی دندان می شود؟
نقش تغذیه در سلامت دهان و دندان
