یك من عسل 3

اندر آداب معاشرت و فواید اخلاق نیك و مضرات بدخلقی

تا می‌تونی شوخی كن حتی توی اتوبوس!!

شوخی یكی از نشانه‌ها و روشهای خوش اخلاقی است. اما باید دانست كه حد و مرزی دارد كه اگر از آن بگذرد نه تنها خوش اخلاقی نبوده بلكه یكی از بدترین و خطرناكترین خصلتها خواهد بود. شوخی خوب آن است كه موجب شادی دیگران شود اما نه به هر قیمتی. آیا شما حاضرید به خاطر این كه من بخندم  و خوشحال شوم سرتان را بكوبید به دیوار؟ اگر حاضر نیستید، پس مواظب شوخیهایتان باشید. و با كوبیدن دیگران مرا نخندانید كه بالاخره دامنتان را خواهد گرفت.

چقدر بد است كه ماها برای خنداندن دیگران، یكی دیگر را می‌رنجانیم یا مسخره‌اش می‌كنیم و ... و چه ارزان خودمان را می‌فروشیم.

پیامبر مهرمان -كه درود و خدا برو و خاندانش باد- فرمود: اِنّی لَاَمْزَحُ وَ لا اَقُولُ اِلاّ حَقّاً ¹ «من شوخی می‌كنم، ولی جز سخن حق نمی‌گویم».

امام صادق علیه‏السلام نیز شوخی زیاد را با رعایت آدابش با همسفران، و پوشاندان رازها [و نقاط ضعفی که از دوستانش در سفر دیده است] را پس از جدایی از آنان، از آداب سفر برشمرده است.

چنانكه پیداست وظیفه‌ی انسان هم شوخی كردن است و هم عیب پوشی. نه اینكه با عیوب دیگران شوخی كرد.

یونس شیبانی می‌گوید: حضرت صادق علیه السلام از من پرسید: مزاح تو با یكدیگر چگونه است؟ عرض كردم: بسیار اندك! حضرت فرمود: «این گونه نباش، چرا كـه مـزاح كردن از حسن خلق است و تو می‌توانی به وسیله آن دیگران را شادمان كنی. پیامبر خدا نیز با افراد شوخی می‌كرد و منظورش ‍ شاد كردن آنان بود». ²

معمر بن خلاد هم گفته: از حضرت رضا علیه السلام پرسیدم: گاهی در میان جمع، سخنی به میان می‌آید كه همه شوخی می‌كنند. و می‌خندند.‌ ایرادی ندارد؟ حضرت فرمود: مانعی نیست، اگر نباشد، ـ و من یقین كردم منظور آن حضرت آن است كه فحش و ناسزایی در میان نباشد ـ سپس فرمود: مردی از اعراب بادیه‌نشین نزد رسول خدا می‌آمد و برای آن حضرت هدیه می‌آورد و همان‌جا می‌گفت: پول هدیه‌ی مرا مرحمت كن! و رسول خدا از این سخن می‌خندید. و هرگاه غمگین می‌شد می‌فرمود: اعرابی چه می‌كند؟ كاش نزد ما می‌آمد [و با سخنانش ما را می‌خنداند]. ³

دوستان من، بیایید ما هم مثل یونس حرف امام رضا گوش كنیم و این رفتار پسندیده را به تمام زندگیمان تسری دهیم. در خانه، محل كار و تحصیل، توی اتوبوس، با مغازه‌دار و ... .

و بیایید خوب به این نكته فكر كنیم كه چه كسی از خانواده‌مان لایق تر كه ما خندیدن را نثار آنان كنیم ؟

من از همین الان شروع می‌كنم و اولین مهمان من شما هستید، بفرمایید:

1- بحارالانوار ، ج 16 ، ص 298 .

2- اصول كافى ، ج 2، ص 663.

3- سنن نبی، علامه طباطبایی