پیوند حج با امامت و ولایت

حج با امامت گره خورده و در روایات زیادى هدف نهایى از انجام مراسم حج ملاقات با امام زمان(عج) و عرضه نصرت بر او شمرده شده است و حج بدون ولایت به حج جاهلى(1) و چرخش بر گرد سنگ‌هایى كه «لا تَضُرُّ وَلا تَنْفَعُ»(2) تشبیه شده است.

ذیل آیه شریفه «وَ أَتِمُّوا الْحَجَّ وَالْعُمْرَةَ لله»(‏3) لقاى امام از مصادیق باطنى اتمام حج بیان شده كه حج‏گزار پس از انجام مناسك به زیارت امام(علیه‏السلام) مشرف شود؛ و چون حضرات معصوم (علیهم‏السلام) حیات و مرگشان یكسان است: «یَمُوتُ مَنْ مَاتَ مِنَّا وَ لَیْسَ بِمَیِّتٍ»(4) تفاوتى نیست كه در زمان حیات، وجود شریفشان را از نزدیك زائر باشیم و مراتب ولایت و نصرت خویش را بر آنان عرضه داریم یا در كنار قبور مطهرشان با سلام و درود فرستادن بر روح و جسم شریفشان مراتب مودت و وفادارى بر پیمان ولایت آنان را اذعان كنیم.

امام محمدباقر علیه‏السلام مى‏فرماید: به مردم گفته شده گرد این سنگ‌ها! طواف كنند تا پس از انجام مناسك، نزد ما بیایند و میزان ولایت خویش را به ما اعلام كنند و یارى خود را بر ما اظهار دارند؛ «إِنَّمَا أُمِرَ النَّاسُ أَنْ یَأْتُوا هَذِهِ الاْحْجَارَ فَیَطُوفُوا بِهَا ثُمَّ یَأْتُونَا فَیُخْبِرُونَا بِوَلایَتِهِمْ وَ یَعْرِضُوا عَلَیْنَا نَصْرَهُمْ.»(5)

یحیى بن یسار مى‏گوید: پس از اتمام مراسم حج، افتخار تشرف به محضر مبارك امام صادق (علیه‌السلام) را پیدا كردیم، آن حضرت فرمود: شما حج‏گزارانِ خانه خدا هستید و زائران قبر پیامبر او و شیعه آل محمد؛ بر شما این فضیلت گوارا باد؛ «حَاجُّ بَیْتِ اللهِ وَ زُوَّارُ قَبْرِ نَبِیِّهِ صلى‏الله‏علیه‏و‏آله وَ شِیعَةُ آلِ مُحَمَّدٍ هَنِیئاً لَكُمْ.» (6)

پی‌نوشت‌ها:

1- «هكذا كانوا یطوفون فی الجاهلیة» (بحارالانوار، ج24، ص314، ح9).

2- نهج البلاغه، خطبه 192 .

3- بقره: 196 .

4- نهج البلاغه، خطبه 87 .

5- اصول كافى، ج4، ص549 .

6- همان.

منبع:

عرفان حج، آیة الله جوادی آملی .