وب 1، وب 2، وب 3 !
مدت ها است که بحث پر سرو صدایی در مورد عبارتی به نام «وب ۲.۰» آغاز شده. کافی است که در گوگل این عبارت را جستجو کنید تا هزاران مطلب و تعریف از «وب ۲.۰» پیدا کنید. با وجود تمام این‌ها هنوز این عبارت برای بسیاری از کاربران نامفهوم است.
موضوع اصلاً آن طور که فکر می‌کنید پیچیده و عجیب و غریب نیست. بنابراین اگر می‌خواهید تصویر ساده‌ای از وب و نسخه‌های مختلف آن داشته باشید این مطلب برای شماست.
وب ۱.۰
از سال ۱۹۸۹ که وب توسط آقای «برنرزلی» ابداع شد جنبشی به وجود آمد که بیایید همه چیز را از روی کاغذ به اطلاعات الکترونیکی تبدیل کنیم. افراد و شرکت‌ها تلاش می‌کردند محتوای کاغذی خود را به محتوای دیجیتالی تبدیل کنند. جنبش پر سرعت دیجیتالی شدن اطلاعات سبب شد که کاربران امکان دسترسی به انبوهی از اطلاعات را داشته باشند.
نتیجه این حرکت میلیون‌ها صفحه حاوی اطلاعات مختلف است که امروز در دسترس ماست و خیلی‌ها برای تعریف آن از این جمله استفاده می‌کنند: «چیزی که در اینترنت نیست، وجود ندارد.»
هر چند باید توجه کنید که این حرکتی نیست که تمام شده باشد. دیجیتالی شدن اطلاعات همچنان با سرعت زیادی ادامه دارد و احتمالاً تا سال های زیادی نیز ادامه خواهد داشت.
وب ۲.۰
به تدریج کاربران با انبوهی از اطلاعات رو به رو شدند که خود یک مشکل محسوب می‌شد. باید راه حلی پیدا می‌کردند. از این جا بود که کم کم «نرم افزارهای مبتنی بر وب» به کمک کاربران آمدند.
هر روز انبوهی از مطالب و اخبار در وب سایت‌ها و وبلاگ‌های مختلف به زبان فارسی منتشر می‌شود. تصورش را بکنید که شما به عنوان یک کاربر چگونه می‌توانید از تمام اخبار مهم و مطالب جالب مطلع شوید؟
برخی از سایت‌های فارسی هم بر اساس تفکر «وب ۲.۰» ساخته شده است. صدها کاربر سایت هنگام وب گردی هر مطلب جالبی که پیدا می‌کنند را در این سایت قرار می‌دهند و کاربران دیگر به آن ها رای می‌دهند. مطالبی که رای بیشتری بگیرند در رتبه بالاتری قرار می گیرد. نتیجه کار این است که هر روز می‌توان از مطالب پرطرفدار وب فارسی مطلع شد بدون این که مجبور باشید خودتان را در انبوهی از اطلاعات غرق کنید.
«نرم افزارهای مبتنی بر وب» محیط وب را از صفحات ساده تبدیل به دنیایی چند بعدی کرده‌اند که امکان ارتباطات فردی و کارهای گروهی را فراهم کرده است. شبکه‌های اجتماعی به سرعت به وجود آمدند و با استقبال گسترده کاربران رو به رو شدند.
نرم افزاری که بر روی اینترنت قرار دارد. یکی از بهترین تعاریف «وب ۲.۰» این است که وب تبدیل به بستری شده که می‌توان همه جور نرم افزاری را بر پایه آن ساخت تا کاربران فارغ از نیاز به نصب آن بر روی کامپیوتر شخصی خود بتوانند از هر جایی به آن‌ها دسترسی داشته باشند.
وب ۳.۰
نسخه سوم وب تازه در حال متولد شدن است. با این که هنوز نمی توانیم در مورد این کودک زیاد حرف بزنیم اما می‌توان گفت که قرار است که فرزند جدید وب بچه باهوشی باشد. در «وب ۳.۰» بحث اصلی در مورد هوشمند شدن وب است. پیش بینی می‌شود که در آینده نزدیک کامپیوتر ها، محتوای وب را می‌فهمند و آن را درک می کنند.
اگر در متنی کلمه «تبیان» آمده باشد نرم افزاری که در حال خواندن این متن است می‌داند که سایت تبیان چیست و چه مطالبی در آن نوشته می‌شود. اگر در متنی نوشته شد «اول فروردین» نرم افزار متن را به نوروز ربط می‌دهد.
این درک اطلاعات توسط نرم افزارهای مبتنی بر وب سبب می‌شود که جستجو و حرکت در اطلاعات بسیار سریع تر و بهینه تر از قبل بشود. نرم افزار ها قادر به شناسایی افراد، مکان ها، رویداد ها و ارتباط آن ها با یکدیگر خواهند بود. ارتباط متقابل اطلاعات با یکدیگر و قابلیت دسترسی به اطلاعات با هر نوع دستگاه ارتباطی از دیگر مشخصه‌های وب نسخه سوم خواهد بود.
نوشته علی اصغر هنرمند
