موضوعیت داشتن «مكان» هیچ‌گاه دغدغه‌ی سینمای ایران نبوده است

بهشتی در نشست خبری دومین همایش سینما و معماری:

دومین همایش سینما و معماری با رویكرد «زندگی شهری» از بیست‌وپنجم تا بیست‌ونهم آبان‌ماه سال جاری برگزار می‌شود.

سید محمد بهشتی رییس هیات‌علمی این همایش طی نشستی خبری‌ ساعاتی قبل در فرهنگستان هنر، برنامه‌های دومین دوره‌ی این همایش را تشریح كرد.

او با اشاره به همایش سال گذشته تصریح كرد: در گفت‌وگوهایی كه در سال گذشته میان معماران و فیلم‌سازان مطرح شد، پرداختن به این بحث به عنوان یكی از ضروریات مورد توجه قرار گرفت. چراكه به نظر می‌رسد بررسی نسبت میان مكان و انسان یكی از مهم‌ترین مسایلی است كه شاید بسیاری از مشكلات معماری و سینما از آن نشات می‌گیرد.

بهشتی توجه به این موضوع را بحث جدیدی ندانست اما مطرح كرد كه؛ «چگونگی پرداختن به این موضوع بحث اصلی همایش است.»

او سپس به غفلت از رابطه انسان و مكان اشاره كرد و بی‌توجهی به این مسئله را از مشكلات مهم حوزه معماری و سینما برشمرد و گفت: به همین دلیل موضوع این همایش راهی است كه می‌تواند در هر دو زمینه سینما و معماری جنبه‌های كاربردی داشته باشد.

رییس هیئت علمی همایش سینما و معماری از استقبال بیشتر افراد نسبت به دوره‌ی گذشته خبر داد و گفت: متأسفانه در سال گذشته سینماگران در مقایسه با دانشجویان و متخصصان معماری استقبال كم‌تری از این همایش به عمل آوردند، اما امیدواریم امسال این قشر حضور پررنگ‌تری در این همایش داشته باشد.

او ادامه داد: این موضوع با این دو همایش خاتمه پیدا نمی‌كند و باید این موضوع به شكل دوره‌ای مورد توجه قرار گیرد و در این راه انتشار مقالات در محافل علمی می‌تواند كارساز واقع شود. طرح این همایش در دوره اول نیز باعث شد كه در دانشكده‌های معماری به سینما توجه بیشتری شود و حتا برخی از دانشگاه‌ها این مسئله را به عنوان سرفصل معرفی كنند.

بهشتی در پاسخ به سوالی علت برپایی این همایش را وجود مشكلاتی دانست كه در هر دو زمینه معماری سینما وجود دارد.

او ادامه داد: متأسفانه در سینما خیلی با فضاهای شهری مواجه نیستیم و معمولا در فیلم‌های ما مكان خیلی مطرح نمی‌شود. درحالی‌كه توجه به مكان در نهایت باعث می‌شود كه فرد ارتباط بهتری با فیلم برقرار كند.

متأسفانه در سینما و معماری كمی گرفتاری داریم و یكی از دلایل برگزاری این همایش نیز ریشه در همین گرفتاری‌ها دارد و امید داریم كه روزی طرح این مباحث در فیلم‌ها و معماری ما نیز دیده شود.

بهشتی در بخش دیگری از این نشست این سوال را مطرح كرد: چرا در ساخت فیلم‌ها فكر می‌كنیم كه اجازه داریم به راحتی در منظر شهر دخل و تصرف كنیم؟ این روندی است كه در چهل سال اخیر همواره با شدت و ضعف دنبال شده و یكی از دلایلی كه به خود اجازه می‌دهیم این‌گونه برخوردار كنیم آن است كه مكان از نظر ما فاقد موضوعیت است و اگر موضوعیت داشت، هیچ‌گاه به خود اجازه نمی‌دادیم كه انگشت خود را درون چشم شهر فرو بریم.

بهشتی ادامه داد: این موضوع در دهه‌های اخیر، هیچ‌گاه دغدغه سینمای ما نبوده و حال آن‌كه اگر این بحث مطرح شود، هر دو حوزه شاهد نتایج تازه‌ای خواهند بود.

به گزارش ایسنا، ایرج كلانتری نماینده انجمن صنفی معماران شهرساز نیز در این نشست مطرح كرد: با توجه به اهمیت موضوع این سمینار، از سال 84 طی چند نشست با همكاری نهادهایی چون خانه هنرمندان و خانه سینما، به بحث و نقد درباره «فضای شهری» پرداختیم و پس از آن نیز طی چند نشست به بحث برروی «نقد منظر شهری» پرداختیم. در این نشست‌ها فیلم‌های بسیار جالبی به نمایش درآمد و نكات خوبی حاصل شد و جذابیت این موضوع برای جامعه معماری به قدری است كه گاه شاهدیم برخی معماران شغل اصلی خود را رها می‌كند و به سینما می‌پردازند.

سپس شهرام جعفری‌نژاد دبیر هیأت علمی این همایش، رویكرد خاص همایش دوم سینما و معماری را، موضوع «زندگی شهری» اعلام كرد.

او همچنین به افزایش تعداد مقاله‌های ارسال‌شده به دفتر این همایش اشاره كرد و افزود: تعداد مقاله‌های ارسال شده به حدی بود كه ناچار شدیم دو روز از روزهای اصلی این همایش یعنی روز 28 و 29 آبان‌ماه را به ارایه آن‌ها اختصاص دهیم. همچنین در پی تشكیل دبیرخانه دایمی هستیم و معتقدیم این دو صنف با تعامل درست با یكدیگر می‌توانند محصولاتی به مراتب بهتر را خلق كنند.

جعفری نژاد در ادامه مدت زمان این همایش را 6 روز اعلام كرد و توضیح داد: در اولین روز از این همایش، توری ویژه با هنرمندان سینماگر خواهیم داشت تا با همراهی این افراد به بازدید از چند ناحیه قدیمی و تاریخی تهران بپردازیم.

روزهای شنبه ویكشنبه نیز به نمایش چند فیلم مستند اختصاص داده شده و این همایش با رویكرد «مستند» و به مدیریت شادمهر راستین ادامه پیدا می‌كند.

دبیر هیأت علمی این همایش ادامه داد: در روزهای سه‌شنبه و چهارشنبه 12 مقاله از میان 50 مقاله‌ی ارسال شده و 10 مقاله‌ای كه به سفارش برگزاركنندگان همایش نوشته شده، ارایه خواهند شد. البته این مقالات به همراه 10 مقاله دیگر از میان مقاله‌های ارسالی، در قالب كتابی منتشر خواهند شد.

او همچنین از اعطای جوایز به مقالات برتر خبر داد و گفت: در كنار برنامه‌های گفته شده، قصد داریم برخی از آثار برگزیده طراحان صحنه و گزیده‌ای از نقشه‌های معماری را نیز در كنار این همایش به نمایش بگذاریم.

محمدعلی حسین‌نژاد نیز به عنوان نماینده جامعه سینمایی در هیأت علمی شورای برگزاركننده در بخش دیگری از این نشست گفت: انتظار می‌رود حضور اهالی سینما در دومین همایش گسترده‌تر و فعال‌تر باشد.درهمین راستا از صنوف مختلف از جمله كارگردانان، فیلم‌برداران، طراحان صحنه و ... دعوت به عمل آمده و انتظار می‌رود حضور صنف‌های سینمایی در سال جاری فعال‌تر از سال گذشته باشد.

او با تأكید بر اثرگذاری و محبوبیت سینما در عین حال مطرح كرد: متأسفانه در كشور بحث‌های آكادمیك در حوزه سینما كم‌تر صورت می‌گیرد. درحالی‌كه در كشورهای دیگر این‌گونه بحث‌ها به شكل گسترده‌تری مطرح می‌شوند و سینماگران با بهره گرفتن از كمك‌هایی در زمینه‌های مختلف از جمله جامعه‌شناسانه و روان‌شناسانه در پی برقراری ارتباطی بهتر با مخاطب خود هستند.

حسین‌نژاد در پاسخ به سوالی نیز عنوان كرد: دست‌اندركاران سینما دارای سطوح مختلفی هستند و در میان آن‌ها، افرادی كه از سطح سواد و دانش و تجربه بالاتری برخوردارند، قطعا به مسایل پژوهشی نیز توجه دارند، سطح دیگری از فیلم‌سازان نیز هستند كه به این موضوع سطحی‌تر نگاه می‌كنند و در نهایت برخی از آن‌ها نیز هیچ توجهی به این موضوع ندارند.

او ادامه داد: متأسفانه به علت فقری كه در سینما وجود دارد، افراد كم‌تر موفق می‌شوند به این موضوعات بپردازند و به همین دلیل فیلم‌هایی كه كار را ساده‌تر می‌گیرند شانس و موقعیت بیشتری برای تولید دارند.

شادمهر راستین مدیر بخش مستند این همایش نیز در این نشست به صحبت درباره برنامه‌های مستند این همایش پرداخت و بعد از معرفی فیلم‌های این بخش گفت: متأسفانه نگاه سینما به معماری در مقایسه با توجه معماری به سینما در حد پایین‌تری قرار دارد و گویی سینماگران خود را از پرداختن به این موضوع بی‌نیاز می‌دانند. برخی از آن‌ها دلیلی نمی‌بینند كه شخصیت شهر و خیابان‌ها و مكان‌های مختلف را رعایت كنند و شیوه‌های تولید برای آن‌ها اهمیت بیشتری دارد.

او ادامه داد: در سال‌های پیش از انقلاب فیلم‌های داستانی پرداخت بیشتری به شهر داشتند، اما طی چند دهه اخیر بیشتر سینمای مستند است كه به شهر توجه دارد، به نظر می‌رسد در فیلم‌های داستانی به نوعی تهران و شهریت آن حذف شده و به تصویركشیدن محیطی كه در آن زندگی می‌كنیم، برای فیلم‌سازان بی‌اهمیت شده است. حال اگر این همایش بتواند این مسئله را در ذهن مخاطب ایجاد كند كه به نشان‌دادن موقعیت شهری شخصیت‌های خود بیندیشد، نقش بسیار موثری را ایفا كرده است.

دومین همایش «سینما و معماری» از 25 تا 29 ابان ماه در فرهنگستان هنر برگزار خواهد شد.

منبع : ایسنا