گام جدید گوگل؛ کتابخانه یکپارچه جهانی
سرانجام گوگل پس از دو سال کشمکش با انجمن نویسندگان و ناشران آمریکا (AAP) توانست توافق آنها را برای سرویس جستجوی کتاب (Book Search) خود کسب کند. بر مبنای این تفاهم‌نامه، گوگل در کل مبلغ 125 میلیون دلار را به این دو گروه پرداخت خواهد کرد.
با توافق صورت گرفته، با همکاری مجموعه‌ای از کتابخانه‌های آمریکا دسترسی آنلاین به میلیون‌ها کتاب دارای حق چاپ (Copyright) و دیگر مطالب نوشتاری این کشور مقدور خواهد بود. مذاکرات صورت گرفته، دعاوی قانونی انجمن نویسندگان و پنج ناشر بزرگ آمریکا که AAP را تشکیل می‌دهند را رفع خواهد کرد.
سرگی برین یکی از موسسان گوگل و رئیس بخش فناوری این شرکت می‌گوید: «ماموریت گوگل ساماندهی و منظم کردن اطلاعات موجود در جهان است، به‌نحوی که در تمام نقاط دنیا قابل دسترسی و استفاده باشد. امروز، به‌همراه نویسندگان، ناشران و کتابخانه‌ها می‌توانیم گام بسیار بزرگی را در راستای رسیدن به این هدف برداریم. در حالی‌که این توافق‌نامه برای همه طرفین به‌واقع سودمند است، اما استفاده‌کنندگان اصلی این ماجرا خوانندگان و جستجوگران کتاب هستند. دانش عظیمی که در کتاب‌های سرتاسر جهان نهفته است، هم‌اکنون با آنها تنها یک کلیک فاصله دارد.»
به‌عقیده گوگل، این توافق‌نامه برای خوانندگان، محققان، نویسندگان و ناشران سودمند است زیرا بستری از میلیون‌ها کتاب دیجیتال و قابل جستجو در وب را تشکیل می‌دهد. در همین حال، توافق‌نامه مذکور حقوق و تمایل دارندگان حق چاپ را نیز در نظر گرفته و به آنها امکان می‌دهد تا چگونگی دسترسی آنلاین به مالکیت معنوی خود را کنترل کنند.
شاید مهم‌ترین نکته این توافق‌نامه از نظر نویسندگان و ناشران، راهی است که این تفاهم‌نامه برای دریافت غرامت دسترسی آنلاین به کارهای آنها پیشنهاد داده است. روی بلانت رئیس انجمن نویسندگان آمریکا می‌گوید: «نوشتن یک کتاب کاری دشوار است و دشوارتر از آن دریافت دستمزد آن است. من به‌عنوان یک خواننده و محقق خوشحال خواهم شد که کتابخانه محلی خود را ترک کرده و از منابع بزرگترین کتابخانه‌های دنیا استفاده کنم. اما به‌عنوان یک نویسنده، از دریافت حق‌الزحمه هنگامی‌که مردم از کارهای ما استفاده می‌کنند، استقبال خواهم کرد. این توافق صورت گرفته بسیار موجه و خوب به‌نظر می‌رسد.»
در صورت تصویب در دادگاه، طبق این توافق‌نامه دسترسی به کتاب‌هایی که دیگر منتشر نمی‌شوند بیشتر خواهد شد، همچنین راه‌های جدیدی را نیز برای خرید کتاب‌های دارای حق چاپ، عضویت سازمانی میلیون‌ها کتاب آنلاین و دسترسی مجانی به کتابخانه‌های آمریکا ارائه خواهد کرد.
پرداخت‌های گوگل که در چند نوبت انجام خواهد گرفت، برای تاسیس موسسه ثبت حقوق کتاب (Book Rights Registry) استفاده خواهد شد و از آن طریق دعاوی کنونی نویسندگان و ناشران حل شده و هزینه‌های قانونی این دعاوی پوشش داده خواهد شد. دارندگان حق چاپ در آمریکا خواهند توانست کارهای خود را در این موسسه ثبت کرده و از طریق عضویت‌های سازمانی، فروش کتاب، درآمد تبلیغات و سایر روش‌های درآمدی ممکن غرامت دریافت کرده و در صورتی‌که کارهایشان به فرمت دیجیتال تبدیل شده‌اند، این مبلغ را نقدا دریافت کنند.
ریچارد سارنوف رئیس هیات مدیره انجمن ناشران آمریکا می‌گوید: «این توافق تاریخی یک برد برای همه است. از نگاه ما، این پیمان چهارچوبی جدید را برای استفاده از منابع دارای حق چاپ در دنیایی که به‌سرعت دیجیتالی می‌شود، به‌وجود می‌آورد. این پیمان به خوانندگان کمک می‌کند تا به گنجینه کتاب‌های نایاب دسترسی داشته و برای جامعه ناشران نیز از طریق ایجاد فضای تجارتی، بسیار سودمند خواهد بود.»
منبع: جام جم آنلاین
