آموزش گام به گام تنیس(9)
چگونگی استفاده از ضربه سرویس برای کسب امتیاز
تمام ضربات تنیس به استثنای یکی از ضربات شامل این است که حریف چگونه، کی و کجا به توپ ضربه میزند؟ در هر صورت ضربه سرویس از همه مهمتر است. یک ضربه سرویس (نه لزوماً یک سرویس محکم) به این معناست که شما میتوانید امتیازگیری خود را به سرعت آغاز کنید. یک سرویس ضعیف و یا ناهماهنگ به معنای تصاحب امتیاز توسط حریف شماست. اگر سرویس خوبی زدید انتظار تشویق داشته باشید اما اگر سرویس شما ضعیف بود تنها شما مقصر هستید. وظیفه شما زدن یک سرویس خوب است و این عمل کاملاً تحت کنترل شماست.
در اینجا موضوع مهم در بیان hold و break serve نشان داده شده است. اگر یک ضربه سرویس آزاد برای کسب یک امتیاز در اختیار دارید (برای برد بازی که شما زننده سرویس آن هستید) انتظار یک hold serve را دارید. اگر سرویس را بگیرید و آن را از دست دهید مگر اینکه بازی به تای بریکر کشیده شود. در تمام بازی سرویس را در اختیار بگیرید و اگر سرویس حریف خود را نیز تصاحب کنید شما برنده بازی هستید.
برای هر 2 گروه مبتدی و متوسط روش سرویسزنی آسان است، برای نگهداری آن هر کاری را که میتوانید انجام دهید. برای اینکه برنده بازی باشید حداقل 60 درصد از سرویسهای اول ست را تصاحب کنید. اگر حریف شما بک هندهای ضعیفی دارد به سمت بکهند او سرویس بزنید. برای جلوگیری از حمله حریف به عمق زمین او سرویس بزنید. برای باز نگه داشتن زمین جهت ضربه بعدی خود سرویس را در فاصله عرضی بیشتری بزنید.
برای مبتدیان نگهداری سرویس دشوارتر است چرا که زمان کافی برای تبدیل سرویس خود به یک ابزار آزاردهنده ندارند. موضوع مهم برای مبتدیان در آموزش سرویس تمرین روی تکنیک ، قدرت و هماهنگی است.
اما در سطوح متوسط و پیشرفته تنیس ضربه سرویس مانند شلیک یک گلوله به سمت هدف است. در ادامه توضیحات و تمرینات مربوط به مبتدیان برای پرورش سرویس قدرتی و برای بازیکنان متوسط و حرفهای اجرای سرویس یک سوئینگ کامل که قابل استفاده در تمام بازیهاست آورده شده است. ممکن است بازیکنان متوسط و پیشرفته نیز از سرویس قدرتی استفاده کنند.
جریان عادی سرویس
تمام سرویس زنندگان زبده قبل از هر سرویسی مراحل یکسانی را طی میکنند. این جریان ممکن است شامل دوبار دریبل توپ به زمین ، یک نفس عمیق ، نگاه به سمت منطقه هدف ، قرار دادن پا در مسیر ویژه و یا تمام این نکات باشد.
"کیت هنسچن" پروفسور مرکز ورزش و معلم ورزشی در دانشگاه میگوید: روتینها حامی ورزشکار هستند برخی از تضمینهای ویژه برای اطلاع از اینکه چه اتفاقی میافتد وجود دارند، این آگاهی به ورزشکار در آمادگی برای رقابت با یک روش مطمئن کمک میکند. برای برخی افراد روتین نوعی کمک است و برخی دیگر تنها برای به دست آوردن مکان مورد نظر سرویس میزنند اما برای یک ورزشکار حضور روتین باعث بهبود اجرا است.
روتینها میتوانند به صورت یک دوره طولانی، بازی یک روزه و یا برای یک لحظه کوتاه ردهبندی میشوند. هر روتینی دارای هدف متفاوتی است. روتینهای با دوره طولانی نوعی طرح رفتاری هستند که ورزشکار حدود 5 تا 6 روز مانده به مسابقه از آن تبعیت میکند.
این جمله را "هنسچن" که با هر 2 گروه آماتور و حرفهای کار کرده است بیان میکند: این طرح شامل برنامه زمانی خواب، تغذیه و تمرین است. به نحوی که همه چیز را چنان تحت کنترل در میآورد که هیچ اتفاقی اختلالی در زندگی ورزشکار ایجاد نمیکند. کنترل این مسائل برای یک ورزشکار حرفهای آسانتر از فردی است که وظایف آموزشی سختی به عهده دارد که مربوط به ورزش نیستند.
روتین بازی روزمره روی مسائلی مانند چه وقت بیدار شویم؟ کی و چه غذایی بخوریم؟ در طول زمانهای مختلف در چه مکانهای باشیم؟ و اینکه ممکن است چه نوع آشفتگیهایی بروز کند؟ تکیه دارد. برای بازیکنان تنیس روتین بازی روزانه تقریباً شامل یک جلسه ضربهزنی است که احتمالاً قبل از زمان گرم کردن مربوط به مسابقه میباشد.
آخرین نوع روتین، روتین لحظهای است. از نظر "هنسچن" 2 هدف برای استفاده از روتینهای لحظهای وجود دارد، اولی بالا بردن انگیزه مربوط به اجرا و دومی کاهش اضطراب است. هدف رسیدن به سطح بهینه اجرا است و اینجا همان زمانی است که روتین محافظتی وارد عمل میشود.
ممکن است شما بدون اینکه آگاه باشید قبلا یک روتین ویژه را ایجاد کرده باشید. برای مشاهده آنچه که شما باید قبل از هر سرویس خود انجام دهید از یک دوست و یا مربی کمک بگیرید. کاملاً عادی است که برخی بازیکنان کم تجربه در هر زمانی اجراهای متفاوتی داشته باشند. بازیکنان مبتدی بارها و بارها عملی را انجام میدهند و دوباره به جای اولیه خود برمیگردند.
فراموش نکنید که مهارت شما در هر سطحی باشد اولین گام سازگاری و هماهنگی سروی شما در بازی است. زمانی که بتوانید این نکته را به طور نسبتاً خودکار اجرا کنید گام بعدی توانایی شما در زدن ضربه به توپ به سوی مکان مورد نظر است. گام سوم ضربه سرویس با حداکثر قدرت میباشد و مرحله آخر توانایی شما در نواختن سرویس با اسپینهای مختلف است. روزی که بتوانید سرویس خود را به زمین مقابل به مکان ویژه مورد نظر با قدرت و اسپین کافی بزنید شما نه یک بازیکن مبتدی هستند و نه بازیکنی متوسط. اکنون شما یک بازیکن حرفهای هستید حداقل وقتی که توپ را به وسیله سرویس خوبی وارد بازی میکنید.
سرویس قدرتی
برای اجرای یک سرویس قدرتی (شکل 1- 9) راکت را با گریپ شرقی بگیرید. به محض اینکه سرویس شما روانتر شد میتوانید آن را به گریپ اروپایی و اروپایی تغییر یافته انتقال دهید. پشت بیس لاین در زاویه 45 درجهای نسبت به تور بایستید. طوری که رو به یکی از تیرکهای تور باشید. اگر شما یک بازیکن راست دست هستید پای چپ خود را با زاویه 45 درجهای قرار دهید و اگر چپ دست هستید پای راست خود را به این شکل قرار دهید.
پای دور از بیسلاین باید طوری قرار گیرد که خط فرضی بین پنجه دو پا در جهت سرویس شما قرار گیرد. به عللی تنظیم دقیق پا بستگی به سلیقه شخصی بازیکن دارد.
برای پرتاب توپ آن را با قاعده انگشتان گرفته، بازوی خود را باز کنید، توپ را در جهت ضربه بگیرید و آن را بدون ایجاد چرخش اضافی در آرنج بالا ببرید. همزمان با بالا بردن توپ را با بازکردن انگشتان رها کنید. توپ می بایست با کمی چرخش و یا بدون چرخش بالا رود. توپ را طوری به بالا پرتاب کنید که کمی بالاتر از انتهای راکت اوج بگیرد. تمرین پرتاب توپ را تا ایجاد هماهنگی در آن ادامه دهید. شما ممکن است نتوانید توپ را همیشه به یک شکل عالی پرتاب کنید اما اگر تکنیک پرتاب شما عالی باشد کمتر دچار اشتباه میشوید. تمرین هدفگیری پرتاب سرویس به شما کمک میکند.
اشتباه: سرویس کوتاه است.
اصلاح: اجازه ندهید که توپ پرتابی زیاد پایین بیفتد.
اشتباه: کنترل روی سرویس ضعیف است.
اصلاح: تعداد تکرارهای تمرین خود را بالا ببرید.
تمرینات پرتاب توپ
1- هدفگیری پرتاب سرویس: پشت بیسلاین در وضعیت مورد نظر مستقر شوید. بازو و راکت خود را به سمت بالا و جلو باز کنید تا ارتفاع هدف را تخمین بزنید. حالا 10 بار پرتاب سرویس را تمرین کنید. (شکل 2- 9)
اجازه دهید که توپ روی زمین بیفتد ، اگر توپ پرتابی درون بیسلاین بیفتد پرتاب دقیق است.
افزایش درجه سختی تمرین:
*یک حوله کوچک و یا هدف دیگری را چند اینچ جلوتر از بیسلاین قرار دهید و تنها پرتابهایی را بشمارید که توپ به هدف میخورد.
بررسی موفقیت:
* حرکت پرتاب را از مفصل شانه شروع کنید.
* همزمان با پرتاب انگشتان خود را باز کنید.
* توپ پرتابی را با دست و نگاه خود دنبال کنید.
کاهش درجه سختی تمرین:
* از یک هدف بزرگتر استفاده کنید.
امتیازدهی به موفقیتتان:
1 تا 3 پرتاب موفق یک امتیاز
4 تا 7 پرتاب موفق 3 امتیاز
8 تا 10 پرتاب موفق 5 امتیاز
جمع امتیازات شما در این قسمت:
2- آماده ، هدف و پرتاب : روی بیسلاین یک زمین نزدیک علامت مرکزی ایستاده سعی کنید 10 توپ متوالی را به شکل مورب به زمین سرویس مقابل ارسال کنید.
افزایش درجه سختی تمرین:
* موقعیت خود را با هر پرتاب در طول بیسلاین تغییر دهید.
* از یک تا دو گام عقبتر از بیسلاین شروع کنید.
بررسی موفقیت:
* شانه و لگن مخالف را برای شروع در جهت تور بگیرید.
* با پای مخالف در مسیر پرتاب بایستید.
* دست پرتاب را به سمت پایین و عقب برده، آن را خم کنید و سپس به بالا و جلو بیاورید.
* برای رها کردن توپ ابتدا به اوج برسید.
کاهش درجه سختی تمرین:
* از حدود یک تا دو گام عقبتر از خط سرویس شروع کنید.
* یک امتیاز میگیرید اگر توپ شما به هر جای در زمین انفرادی مقابل برخورد کرد.
امتیازدهی به موفقیتان:
1 تا 3 پرتاب موفق یک امتیاز
4 تا 7 پرتاب موفق 3 امتیاز
8 تا 10 پرتاب موفق 5 امتیاز
جمع امتیازات شما در این قسمت:
راکت را به پشت خود برده و با لبه آن پشت خود را لمس کنید. سر راکت را چند اینچ بالاتر از دسته آن بگیرید و این حرکت را شروع کار خود قرار دهید. راکت را به سمت توپ چرخش دهید. در ضربه سرویس قبل از حرکت راکت به سمت جلو ابتدا به سمت بالا می رود. به آرنج خود اجازه ندهید تا به سمت ضربه حرکت کند. آن را تا اتمام ضربه بالا نگه دارید. در لحظه ضربه به حداکثر ارتفاع ممکن برسید. بازو و راکت شما میبایست در لحظه تماس تماماً صاف باشند وهمزمان با ضربه مچ خود را بشکنید.
سوینگ موجود در ضربه سرویس کاملاً مشابه حرکت پرتابی نیست اما اکثر نقاط آن با پرتاب بیسبال و یا سافتبال مشترک است. اگر شما میتوانید به خوبی پرتاب کنید احتمالاً سرویس خوبی نیز خواهید داشت. برای دستیابی به توانایی پرتاب از تمرین آماده، هدفگیری و پرتاب استفاده کنید. در پایان ضربه تا جایی که میتوانید راکت را به سمت تور بکشید. ادامه حرکت را به شکل ضربدری از جلوی بدن خود دنبال کنید و در سمت مخالف شروع ، پایان دهید.
منبع : کتاب گامی به سوی موفقیت (تنیس)