مسمومیت غذایی در كودكان
مسمومیت غذایی
مسمومیت غذایی نتیجه مصرف مواد غذایی آلوده به سموم مختلف مخصوصاً سموم میكروبی است. در عرض 3 تا 24 ساعت پس از مصرف غذای آلوده ( بسته به نوع سم ) علائم مسمومیت شامل دردهای شكمی ، تب ، استفراغ و اسهال آغاز می شود. اگر غذا با باكتری آلوده شده باشد، این باكتری ها سموم خود را ( به نام توكسین) ، داخل دستگاه گوارش آزاد می كنند و باعث آسیب مستقیم و التهاب مخاط دستگاه گوارش می شوند. باكتری های زیادی هستند كه سبب مسمومیت غذایی می شوند اما شایعترین آنها عبارت ند از: سالمونلا، شیگلا ، استافیلوكوك وای. كولای (E.coli ) كه مورد آخر شایع ترین علت مسمومیت غذایی در بین شیرخواران به خصوص كودكانی است كه با بطری تغذیه می شوند. انواع مسمومیت های غذایی غیر باكتریایی عبارت ند از : علائم ناشی از خوردن مواد شیمیایی ، پاك كننده ها و برخی گیاهان سمی.در كودك، این شرایط بسیار جدی است زیرا ممكن است به سرعت باعث كم آبی بدن كودك شود.
نخستین اقداماتی كه می توانید انجام دهید:1- اگر كودك دچار اسهال و استفراغ شده، درجه حرارت بدنش را اندازه بگیرید و مطمئن شوید كه تب دارد یا نه؛
2- مدفوع كودك را از لحاظ وجود خون و بلغم بررسی كنید؛
3- كودك را در بستر بخوابانید و هیچ ماده غذایی به او ندهید اما آب بدنش را از طریق دادن محلول مایع درمانی خوراكی (ORS) كه به صورت پودر در داروخانه ها موجود است، حفظ كنید؛
4- سعی كنید غذای آلوده ای را كه باعث بروز این علائم در كودك شده ، شناسایئی كنید؛
5- در صورتی كه اسهال و استفراغ كودك بیش از 6 ساعت طول بكشد و از طریق رژیم انحصاری مایعات نتوانید علایم را كنترل كنید، هرچه سریعتر كودك را به پزشك یا نزدیكترین مركز درمانی برسانید؛
6- ماده سمی مشكوك را با خود به نزد پزشك ببرید.
اقداماتی كه پزشك انجام می دهد:
در اغلب موارد هیچ درمان خاصی به جز جایگزین كردن مایعات و نمكی كه از طریق اسهال و استفراغ دفع می شود، وجود ندارد. اگر كودك شما در معرض كم آبی ( دهیدرا تاسیون ) باشد، ممكن است پزشك ، وی را به بیمارستان ارجاع دهد تا مایعات را از طریق سرم دریافت دارد. اگر استفراغ كودك خیلی شدید باشد، ممكن است پزشك یك آمپول ضد تهوع برای كنترل استفراغ برای وی تجویز كند.اقداماتی كه شما می توانید برای كمك به كودك خود انجام دهید:
- ظرفی را نزدیك كودك قرار دهید تا در صورت بروز تهوع از آن استفاده كند و نیاز نباشد كه مرتب به دستشویی برود.- در صورتی كه كودك مبتلا به تب باشد، می توانید به وسیله كیسه یخ یا یك حوله خیس وی را خشك كنید و تب را پائین بیاورید؛
- نكات بهداشتی را رعایت كنید. مسمومیت غذایی در اغلب موارد یك بیماری عفونی است بنابراین حتماً پس از رفتن به دستشویی دستان كودك را بشوئید و خود نیز پس از تعویض كهنه كودك دستان خود را بشویید ؛
- برای جلوگیری از بروز مسمومیت غذایی تمام غذاهای پخته شده را در یخچال نگه دارید و هنگام مصرف ، آنها را كاملاً گرم كنید . سالمونلا در غذاهای گرم نیز وجود دارد اما حرارت بالا آن را از بین می برد؛
- غذاهای یخ زده و بخصوص مرغ را قبل از پختن به خوبی گرم كنید و مطمئن شوید كه كاملاً پخته شده اند؛
- به محض آن كه اشتهای كودك برگشت و تقاضای غذا كرد ، از غذاهای سریع الهضم مثل سوپ ، ماست، ژله و غذاهای بدون چربی استفاده كنید. اثر بیماری اغلب ظرف یك هفته برطرف می شود؛
- غذاهایی را كه كودك طی 24 ساعت گذشته مصرف كرده ، بررسی كنید و هر غذایی را كه به آلوده بودنش شك دارید دور بریزید.