هواپیمای جناب میانجی ناپدید شد!
گفت وگو با حامد الجبوری وزیر امور ریاست جمهوری و اطلاع رسانی رژیم عراق (قسمت دوم)
قسمت اول را از اینجا بخوانید.
-آیا صدام می دانست این جنگ هشت سال طول خواهد کشید؟
من اوایل جنگ از زبان عزت ابراهیم الدوری که شخص دوم عراق بعد از صدام بود شنیدم که می گفت اگر این جنگ شش ماه هم طول بکشد ما ادامه می دهیم. اطلاعات گمراه کننده ای که به مقامات عراقی رسیده بود، چنین تصوری ایجاد کرده بود که این جنگ با سقوط نظام ایران بسیار زود به پایان خواهد رسید.
-پیامدهای اقتصادی جنگ بر عراق از چه زمانی آشکار شد؟
این تبعات از همان ابتدا نمایان شد؛ ولی کمک های خارجی موجب شد در اوایل جنگ، نوعی رفاه همزمان با جنگ در جامعه عراق احساس شود با این حال رفته رفته با تشدید درگیری در جبهه ها، اقتصاد عراق و زندگی شهروندان از جنگ تاثیر می گرفت.
-در همین حال میانجی گری هایی هم برای پایان دادن به جنگ عراق و ایران در جریان بود...
بله. محمدبن یحیی وزیر خارجه وقت الجزایر در حال میانجی گری برای توقف جنگ میان عراق و ایران بود اما نتوانست ماموریت خود را به پایان برساند و کشته شد. هواپیمای وزیر خارجه وقت الجزایر در مثلث مرزی عراق، ایران و ترکیه ناپدید شد. بعدها معلوم شد که به دستور صدام به هواپیمای او موشک شلیک شده است. بعد از گذشت مدتی طولانی،وزیر حمل ونقل الجزایر به عنوان فرستاده شاذلی بن جدید رئیس جمهور کشورش به عراق آمد و صدام وی را در حضور من پذیرفت. او پرونده بسیار بزرگی از نتایج تحقیقات الجزایر درباره سقوط هواپیما به همراه داشت و در گزارش کوتاه شفاهی خود به صدام گفت: اجزایی از موشک در خاک ایران افتاده و پیدا شده است؛ از جمله بخشی که شماره سریال موشک در آن درج شده و کشور شوروی تایید کرده است که این موشک در چارچوب قراردادی میان مسکو و بغداد به عراق فروخته شده است. آن طور که وزیر حمل و نقل الجزایر می گفت،رئیس جمهور کشورش دستور اکید داده بود که موضوع به رسانه ها درز نکند و تنها هیات وزیران الجزایر و رهبری جبهه آزادی بخش ملی از پرونده تحقیقات مطلع باشند. صدام این پرونده را تحویل گرفت و در قبال سخنان وزیر حمل و نقل الجزایر اظهار نظری نکرد و درباره نتایج تحقیقات حتی یک کلمه حرف نزد. این موضع گیری صدام عجیب بود زیرا اگر از روند تحقیقات یا نتایج آن شکایت داشت، می توانست بگوید که درباره موضوع تحقیق خواهیم کرد یا به طور کامل آن را رد کند.
-صدام چه زمانی احساس کرد که جنگ با ایران را خواهد باخت؟
صدام بعد از سال 1982 به این موضوع پی برد؛ ولی باز هم میانجی گری ها را رد کرد. هدف صدام تا سال 1982 براندازی نظام جمهوری اسلامی بود. ولی بعد از آن هدف اصلی خود را سیطره بر منابع نفت ایران در خوزستان قرار داد.
-میانجی گری ها برای پایان دادن به جنگ به کجا رسید؟
الجزایری ها و ضیاءالدین رئیس جمهور پاکستان از میانجی گری دست کشیدند. ولی احمد سه کوتوره رئیس جمهور وقت گینه در میانجی گری سرسخت بود. او آخرین باری که به نمایندگی از سازمان کنفرانس اسلامی برای میانجی گری به بغداد آمد، با صدام در فرودگاه بغداد دیدار کرد. من هم در این دیدار حضور داشتم. صدام در این دیدار موضوع جزایر سه گانه تنب بزرگ، تنب کوچک و ابوموسی را مطرح کرد. سه کوتوره گفت: این جزایر تحت حاکمیت عراق نیستند و شروط شما غیر عملی است. صدام در جواب به نگرش های قومی – عربی خود اشاره کرد و سه کوتوره در پایان گفت: من احساس می کنم که ماموریتم به عنوان میانجی به پایان رسیده است. زیرا به نظر می رسد شما تمایلی برای پایان دادن به جنگ ندارید.
-هشتم اوت 1988 رسما بین عراق و ایران پس از 8 سال جنگ که طولانی ترین جنگ در قرن بیستم لقب گرفت، اعلام آتش بس شد. کدام دلیلی، صدام را مجبور کرد که بعد از این همه لجاجت و مخالفت با توقف جنگ، آتش بس را بپذیرد؟
کفه ترازوی جنگ که به نفع ایران سنگین شد، به ویژه بعد از تسلط ایرانی ها بر شبه جزیره فاو و پیشروی در استان العماره و قطع راه مواصلاتی بغداد – بصره، اوضاع برای عراق خطرناک شد و همه چیز به نفع ایران تغییر کرد. آمریکا احساس کرد که عراق در آستانه فروپاشی است و مداخله کرد.
-اما آمریکا چگونه مداخله کرد؟
چگونگی این مداخله را در مطالب آینده بخوانید....از اینجا.
منبع:مجله راه
مطالب مرتبط:
