مدفونین در زیر قبه حرم حضرت معصومه علیهاالسلام
حسن بن محمد بن حسن شیبانی در كتاب «تاریخ قم» و علامه محمدباقر مجلسی (قدس سره) و صاحب «انوار المشعشعین» و صاحب «بدرالمشعشع» و فاضل نوری در كتاب «تحیةالزّائر» نوشتهاند كه: « جماعت بسیاری از بنات فاطمیه (دختران از فرزندان حضرت فاطمه زهراء سلام الله علیها) و سادات علویّه در قم، در قُبّه ستی فاطمه علیهاالسلام مدفونند، مثل: جملهای از دختران حضرت جواد علیه السلام، و بسیاری از دختران موسی مبرقع علیهالسلام؛ مثل: ام محمد و خواهرش میمونه و خواهر دیگر بریهیّه و خواهر محمد بن موسی، و غیر ایشان مثل امّ اسحاق، جاریه(كنیز) محمد بن موسی و امّ حبیب جاریه محمد بن احمد الرّضا.»(1)
علامه مجلسی (ره) از كتاب «تاریخ قم» نقل میفرماید:
«یكی از صاحبان قبور بابلانیّه اُمّ محمد دختر موسی المبرقع ابن محمد بن علی الرّضا میباشد. یعنی: عبارت است از صبیّه مرضیّه موسی مبرقع، بعد از آن كه از دنیا رفت، او را در كنار فاطمه علیهاالسلام دفن نمودند.
وقتی میمونه بنت موسی المبرقع وفات نمود، او را در نزد فاطمه دفن كردند، و بر آن دو قبر، قبّه بنا كردند.
وقتی امّ اسحاق، كنیز محمد بن موسی المبرقع وفات نمود، او را نیز كنار فاطمه دفن نمودند.
همچنین امّ حبیب، كنیز ابوعلی محمدالرضا را نیز در آنجا دفن نمودند.
و نیز بریهیّه، خواهر محمد بن موسی كه صبیّه مرضیّه موسی المبرقع است، در آنجا مدفون گردید.
و افراد دیگر از قبور بابلانیه: زینب و امّ محمد و میمونه (كه هر سه دختران حضرت امام محمدتقی علیهالسلام) در همانجا مدفون میباشند.»(2)
شیخ محمدجواد شاه عبدالعظیمی نیز در كتاب خود اینگونه آورده است كه:
هفت نفر امامزاده دیگر كه از زنان مخدّرات محترمات از نسل حضرت امام محمد تقی علیه السلام میباشند؛ در ضریح مطهر حضرت معصومه علیهاالسلام دفن شدهاند كه سه دختر از اولاد بلافصل آن حضرتاند به نامهای: زینب و امّ محمّد، و میمونه؛ و چهار دختر از نوادهگان آن حضرت میباشند: بُریهیّه، امّ كلثوم، امّ حبیب، و امّ محمّد كه دختران حضرت موسی المبرقع كه پسر حضرت امام محمّد تقی علیه السلام است، در این ضریح مطهّر مدفون میباشند؛ كه با خود حضرت معصومه هشت نفر میشوند؛ و دو كنیز كه یكی كنیز محمّد بن موسی المبرقع، و یكی دیگر كنیز احمد بن موسی است نیز در این بقعه متبرّكه مدفوناند.
پس معلوم میشود كه در جوار ضریح مطهّره و قبّه منوّره، نه نفر از طایفه اناث مدفون میباشند، كه دو نفر ایشان كنیز و باقی خانم و علویّه هستند، كه سه نفر ایشان دختران حضرت جواد و چهار نفر آنها دختران موسی مبرقع میباشند.
پینوشتها:
1- بحارالانوار، ج 57، ص 220.
2- بحارالانوار، ج 102، ص 265.
ماخذ:
- كتاب مجموعه رسائل، تالیف گروهی از نویسندگان.
- شرح احوال حضرت فاطمه معصومه علیهاالسلام و امامزادگان شهر قم، تألیف شیخ محمدجواد شاه عبدالعظیمی .
سایت تبیان
گردآوری بخش دین و اندیشه