گفت و گو با اكبر مالكی كارشناس و مدرس ورزش
می گویند تلویزیون می تواند از نظر تبلیغات هشتاد درصد روی بیننده تأثیر بگذارد. پخش هر برنامه از تلویزیون در برگیرنده مخاطبان عام و همگان است. تلویزیون تنها رسانه ای است كه از قشر بی سواد تا تحصیلكرده عالی می توانند از آن بهره ببرند. امروزه برای انتقال برنامه ها، اخبار و ایجاد زمینه های ارتباطی تلویزیون بهترین وسیله است. در بخش آموزش نیز تلویزیون می تواند به دلیل تأثیرگذاری سمعی و بصری خیلی سریع روی بیننده تأثیر بگذارد. ورزش به عنوان یك پدیده عمومی و پرمخاطب نیز قادر است از طریق تلویزیون ایجاد ترغیب و تشویق كند و بهترین تأثیر آموزشی را نیز بگذارد. در برنامه های ورزشی فعلی تلویزیون در شش كانال، شبكه سوم در زمینه انتقال راه ورزش كردن همگان بسیار موفق بوده است. نگاهی به طراحان برنامه های ورزشی در شبكه سوم دارند، بر بدنه كلی ورزش معطوف است و در واقع آنها به دنبال یك جریان سازی همگانی در ورزش اند تا حتی بتوانند خانواده ها را در حوزه خود قرار دهند.
برای انتقال این حس و هدف نقش مجری و كارشناس این نوع برنامه ها نیز بسیار مهم است و برنامه صبح سلامتی كه صبحها از شبكه سوم پخش می شود تمام فاكتورهای لازم را برای تشویق مردم عادی در بیرون و داخل خانه دارد. اكبر مالكی استاد ورزش، مربی تیمهای ملی، بازیكن سابق تیمهای تهران جوان، عقاب و تیم ملی با مطالعه گسترده در این زمینه در برنامه صبح سلامتی توانسته مخاطبان بسیاری را جذب كند. در عمر كوتاه این برنامه كه اتفاقاً در زمان اندكی(14 دقیقه) پخش می شود، بینندگان بسیاری جذب آن شده اند. همراز و سلطان زاده به همراه اكبر مالكی مجموعه ای را ساخته اند كه در سلامتی جامعه جوان ما نقش تعیین كننده ای دارد. توصیه هایی كه در این برنامه می شود، تمریناتی كه صورت می گیرد و فضای انتخاب شده تماماً می تواند تأثیرگذار باشد. اكبر مالكی در این برنامه به كمك كارگردان برنامه ، همراز از زوایای مختلف حركات ورزشی را به نمایش می گذارد و با توضیح كامل بیننده را علاقه مند و تشویق به فراگیری می كند به همین مناسبت گفت و گویی با اكبر مالكی انجام داده ایم كه می خوانید او همه روزه در ورزشگاه شهید كشوری نزدیك به هزار نفر را تحت برنامه های خود به مرز سلامتی نزدیك می كند. باید در یكی از روزهای هفته به این محل سری بزنید و انبوه علاقه مندان از 14 تا 76 سال را تماشا كنید كه چگونه در برنامه های ورزشی اكبر مالكی سلامتی را بها می دهند.
آقای مالكی تا چه اندازه می توان از طریق تلویزیون مردم را تشویق كرد كه ورزش كنند؟
بدیهی است كه مردم تلویزیون را به مطبوعات ترجیح می دهند. دلایلش روشن است، قشر روزنامه خوان ما آن اندازه نیست كه همه دربربگیرد، اما تلویزیون قادر است، از هر سن و با هر درجه از سواد و تحصیلات را جذب كند. ما در برنامه صبح سلامتی ابتدا مسائل را به شكل تئوری بازگو می كنیم و سپس به تمرینات بدنی می پردازیم تا دانش مردم را نیز در ورزش بالا ببریم.با تمرینات ارائه شده هر بیننده ای می تواند مشكلات عروقی خود را رفع كند و از نظر بهداشتی به سلامتی نسبی برسد. آرام دویدن، نرمش های كششی انجام دادن و تمریناتی كه كمك می كند در نقاط مختلف بدن یك نوع آمادگی ایجاد كند.
با برنامه تلویزیونی، چگونه این آموزش را تداوم می بخشد؟
با مقدمه چینی تئوری و استمرار بخشیدن به تمرینات و تأثیر مثبت آن بیننده را ترغیب می كنیم كه برنامه ها ما را دنبال كند. مثلاً امروز اگر نرمش هایی را در ارتباط با ماهیچه های شكم، انجام می دهیم، توضیح خواهیم داد كه در تضاد با این حركت، روی بالاتنه چگونه باید عمل كنید كه این مسأله بیننده را تشویق می كند كه برنامه بعدی ما را ببینند.برنامه شما و كلاً كلاسهای ورزشی شما، جنبه پزشكی و درمانی دارد یا ورزشی؟
اگر كمی ریشه ای نگاه كنیم، هر دو جنبه وجود دارد، چون ما در این برنامه بحث قهرمانی داریم، من در تیم ملی با بازیكنان حرفه ای هم از همین روش استفاده می كردم، روی مفاصل و مهره های آنها كار می كردم و این كار سبب می شد تا مفاصل آنها تقویت شود. در واقع به نوعی بهداشت درمانی مفاصل و ستون مهره ها را آموزش می دادم، در برنامه تلویزیون نیز به دو شكل تئوری و عملی روی این مسائل كار می كنیم و تأكید هم داریم كه آن را صحیح انجام دهند. یك اشتباه كوچك در یك حركت ممكن است به بدن لطمه بزند. این هشدار بسیار مهم است كه عزیزان بیننده، دقیقاً همان گونه انجام دهند كه می بینند.نقش كفش و لباس چقدر مهم است؟
تلاش می كنیم بهانه دست كسی ندهیم. كفش استاندارد و لباس مناسب، لازمه تمرین است، حتی اگر در خانه باشد.همه یكسان انجام می دهند، محدودیت ندارند؟
ما گوشزد می كنیم كه هر كس با توانایی های خود به مقایسه بنشیند، حركات جهشی نداریم.سن افراد چقدر مهم است؟
برای این كار جدول داریم به ضربان قلب توجه می دهیم، در قهرمانان نبض گیری می كنیم. هر سنی به فراخور آمادگی بدنش می تواند روی حركات كار كند. ما بارها این مسأله را تأكید می كنیم. ما در تمرینات خارج از تلویزیون شركت كننده 15 ساله هم داریم و 76 ساله و كسانی كه واقعاً با این تمرینات به زندگی بازگشته اند و سلامتی خود را به دست آورده اند. برای هر كدام از آنها تمرینات مناسب در نظر گرفته ایم.ساعت پخش برنامه صبح سلامتی به نظر می رسد مناسب نیست؟
دقیقاً ،اگر بعدازظهر بود خیلی بهتر بود. ضمناً فكر می كنم زمانش نیز باید افزایش پیدا كند. مثلاً چیزی بین 20 تا 30 دقیقه مناسب است. من روی تجربه 20 ساله كار در تلویزیون می گویم. من درسیما از آموزش دروازه بانی شروع كردم تا به امروز فكر می كنم سال 1363 بود، در شبكه دوم با آقای كوثری.توصیه شما به سنین بالا چیست؟
حركات جهشی انجام ندهند. یكی از عوارض سن بالا، پوكی استخوان است، كه در سنین بالا خطرناك می شود، هرگز نباید در این موقعیت، پرش انجام داد، سریع دوید. بهترین كار راه رفتن به مدت 30 دقیقه است. قبل از دویدن، نرمش كششی كه در فصل زمستان و تابستان متفاوت است چون دما بالاست و باید حتماً حركات كششی انجام شود.تفاوت كسی كه ورزش می كند با دیگران چیست؟
هر كسی كار فیزیكی انجام دهد نسبت به كسانی كه سكون دارند، انرژی بیشتری مصرف می كند. راه رفتن و دویدن باعث می شود تا انرژی مكانیكی به انرژی حرارتی تبدیل شود.یكی از علائم ورزش عمل تعریق است كه با مصرف انرژی صورت می گیرد. عمل تعریق یعنی دفع سموم، چربی اضافی مضر، آماده سازی مفاصل و ماهیچه ها و غیره. بدیهی است كه تفاوت بین این حركات و فعل و انفعالات در یك شخص با شخصی كه هیچ گونه حركتی انجام نمی دهد كاملاً روشن است.
