داروهای آنتی هیستامین یا ضد‌ حساسیت

هیستامین یكی از مواد شیمیایی است كه هنگام واكنش پادتن‌ها(آنتی بادی ها) با مواد آلرژی ‌زا (حساسیت زا) در بدن آزاد می ‌شود و مسئول بسیاری از علایمی است كه در التهاب بینی ناشی از آلرژی دیده می‌ شود.

داروهای آنتی هیستامین با خنثی‌ كردن عمل هیستامین باعث می شوند كه خارش و آبریزش بینی و عطسه ‌كردن تسكین یابد.

هم چنین این داروها علایم مربوط به حساسیت در مناطقی غیر از بینی مثلا كهیرها یا دانه های پوستی را بهبود می بخشند.

داروهای آنتی هیستامین را در صورت امكان باید پیش از حمله آلرژی مصرف كرد.

داروهای آنتی هیستامین به اشكال مختلف قرص، قطره چشمی، شربت و اسپری بینی وجود دارند. در بسیاری موارد، این داروها در دو شكل سریع الاثر و با اثر تدریجی هم وجود دارند.

داروهای آنتی هیستامین مشكلاتی هم به وجود می آورند. از آنجایی كه این داروها ترشحات مخاطی را غلیظ می كنند ممكن است در مورد سینوزیت عفونی یا عفونت باكتریایی باعث بدتر شدن علایم شوند، بنابراین افراد مبتلا به سینوزیت عفونی یا باكتریایی حتی در فصل آلرژی نباید آنتی هیستامین مصرف كنند.

مشكل دیگر آن است كه آنتی هیستامین ها در طول زمان، اثربخشی شان را از دست می دهند و بیماران مجبورند نوع متفاوتی از آن ها را به كار برند.

داروهای آنتی هیستامین به دو گروه قدیمی تر یا نسل اول و جدیدتر یا نسل دوم تقسیم می شوند، تفاوت عمده این دو گروه در میزان ایجاد عارضه جانبی خواب آلودگی است. آنتی هیستامین های نسل دوم بر خلاف نسل اول كمتر این عارضه شایع را به وجود می آورند.

آنتی هیستامین های نسل اول:

از این گروه می توان به داروهای دیفن هیدرامین، كلماستین و كلرفنیرامین اشاره كرد. داروهای این گروه به خاطر آن كه غیراختصاصی عمل می كنند و اثر ضد كولینرژیك(یعنی اثر استیل كولین یك پیغام بر عصبی را مهار می ‌كنند) هم دارند، ممكن است عوارض جانبی متعددی ایجاد كنند.از جمله این عوارض جانبی می توان به این موارد اشاره كرد:

* خواب آلودگی و اشكال در تفكر:

این عارضه از این لحاظ خطرناك است كه ممكن است در بزرگسالان باعث حوادث كاری و تصادفات اتومبیل شود، اما تحقیقات موجود نشان می دهد كه كودكانی كه از این داروها استفاده می كنند كمتر دچار این عارضه می شوند.

* تپش قلب

در مردان مبتلا به بزرگی پروستات مصرف این داروها ممكن است اشكال در ادرار كردن را بدتر كند.

برای تطابق با اثر خواب آلودگی این داروها رعایت نكات زیر كمك كننده است:

- دارو را در خانه چند ساعت پیش از خواب مصرف كنید.

- از سایر داروهایی كه اثر خواب آور دارند پرهیز كنید.

- در حین استفاده از این داروها، از رانندگی و كار با ماشین های سنگین خودداری كنید.

اثر خواب آلوده كننده این داروها در طول زمان ممكن است كاهش یابد.

داروهای آنتی‌هیستامین نسل دوم:

از داروهای آنتی هیستامین نسل دوم می توان به فكسو فنادین، لوراتادین، سیتریزین و آكرواستین اشاره كرد. این داروها خاصیت ضد كولینرژیك ندارند و بنابراین در مقادیر تجویز شده، خواب آلودگی ایجاد نمی ‌كنند.

عوارض شایع این گروه داروها عبارت اند از:

* سردرد

* خشكی دهان

* خشكی بینی

این عوارض اغلب موقتی هستند و در طول درمان برطرف می شوند.

در موارد نادری تپش قلب و احساس سنگینی بر روی قفسه سینه در حین مصرف این داروها رخ می دهد كه در این صورت باید فورا به پزشك مراجعه كرد.

مصرف در بارداری و شیردهی:

زنان باردار و شیرده باید از این داروها اجتناب كنند، مگر اینكه پزشك آن ها را تجویز كند.

اسپری‌های بینی ‌آنتی‌هیستامین

اخیرا داروی آنتی ‌هیستامین موضعی به صورت اسپری بینی هم به بازار دارویی آمده است.

این دارو كه آزلاستین(نام تجارتی Astelin) نام دارد، می‌ تواند جایگزین داروهای خوراكی ضد آلرژی های فصلی شود و پُرخونی و گرفتگی بینی و سایر علایم آلرژی را برطرف كند.

عوارض جانبی این اسپری عبارت است از:

* مزه تلخ

* اثر خواب آلودگی آور

همچنین قیمت این اسپری ها بالاست.

همشهری آنلاین- دكتر علی ملائكه