«رسوایی» برنده آفریقایی نوبل در ایران
رمان «رسوایی» اثری از جان‌مکسول کوتسی، برنده آفریقایی نوبل ادبیات برای بار سوم به فارسی ترجمه شد. کوتسی برای این کتاب به جایزه بوکر دست یافته است.
به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، ترجمه محسن مینو‌خرد از رمان «رسوایی» نوشته جان‌مکسول کوتسی، برنده افریقایی نوبل ادبیات، به پایان رسید. این کتاب به زودی توسط نشر «چشمه» روانه کتاب‌فروشی‌های ایران می‌شود.
«رسوایی» پیشتر دو بار به زبان فارسی ترجمه شده است. بار اول در سال ۱۳۸۳ توسط مترجمی به نام حسن بلیغ و دیگر بار در سال ۱۳۸۵ توسط بهروز مشیری. ترجمه بلیغ توسط نشر آگرا و ترجمه مشیری با نام «ننگ» توسط از سوي قصه به چاپ رسیده است.
کوتسی این رمان را در سال ۱۹۹۹ میلادی با نام اصلی: «Disgrace» نوشت و برای آن به جایزه ادبی بوکر دست یافت. رمان «رسوایی» داستان استاد دانشگاهی میان‌سال به نام دیوید را نقل می‌کند که در دانشگاه کیپ‌تاون به کار مشغول است؛ اما روابط او با دختران دانشجو افشا و موجب دردسرهایی می‌شود. نویسنده در این رمان تلاش کرده تصویر درستی از تبه‌کاری در آفریقای جنوبی امروز را نشان دهد. برخی از منتقدان این رمان را «تکان‌دهنده» خوانده‌اند. به باور آنها در رمان رسوایی مخاطرات فرهنگ غالب سفیدپوستان در آفریقای جنوبی و پیامد‌های امروزی دوران استعمارگری به درستی نشان داده شده است.
کوتسی، نویسنده افریقایی و برنده جایزه نوبل ادبیات، در ۹ فوریه ۱۹۴۰ میلادی، در افریقای جنوبی دیده به جهان گشود. پدر او حقوق‌دان و مادرش معلم بود. وی در سال ۱۹۵۷ میلادی به دانشگاه کیپ‌تاون وارد شد و به تحصیل انگلیسی و ریاضی پرداخت و در سال ۱۹۶۰ مدرک کارشناسی ادبیات و در ۱۹۶۱ میلادی کارشناسی ریاضیات را دریافت کرد. او بین سال‌های ۱۹۶۲ تا ۱۹۶۵ میلادی در لندن به عنوان برنامه‌نویس کامپیوتر برای شرکت آی.بی.ام کار می‌کرد. در همین حال روی تزش (که درباره فورد مدوکس رمان‌نویس انگلیسی بود) به پژوهش پرداخت.
نویسنده «در انتظار بربرها»، در سال ۱۹۶۵ میلادی دوره تحصیلات دکترای خود را در رشته زبان‌شناسی در دانشگاه تگزاس در آستین آغاز کرد و ۱۹۶۸ میلادی مدرک دکترای خود را در انگلیسی، زبان‌شناسی و زبان‌های آلمانی دریافت کرد. موضوع پایان‌نامه او درباره کارهای اولیه ساموئل بکت (نمایشنامه‌نویس ایرلندی) است.
این نویسنده در سال ۲۰۰۲ به استرالیا مهاجرت کرد و هم‌اکنون استاد افتخاری در دانشگاه آدلاید است. وی علاوه بر جایزه نوبل (که در سال ۲۰۰۳ دریافت کرد)، تاکنون یازده جایزه ادبی دیگر به دست آورده است که از جمله آنها می‌توان به جوایزی چون جایزه CAN، جایزه اول ادبی افریقای جنوبی (سه بار)، جایزه بوکر (دوبار)، جایزه فمینا برای رمان خارجی، جایزه ادبی «Lannan»، جایزه بین‌المللی رمان از نشریه آیریش تایمز و جایزه نویسندگان کشورهای مشترک‌المنافع اشاره کرد.
کوتسی زندگی شخصی ویژه‌ای دارد. او گیاه‌خوار است، به دوچرخه‌سواری عشق می‌ورزد و لب به الکل نمی‌زند. گفته می‌شود او مرد گوشه‌گیر و آرامی است، به ندرت با رسانه‌های گروهی ارتباط دارد و ترجیح می‌‌دهد از طریق پست‌الکترونیک با رسانه‌ها مصاحبه کند.
او برای دریافت دو جایزه بوکر شخصا به لندن نرفت و در سال ۲۰۰۳ هم پس از اعلام برنده شدن نوبل حاضر به مصاحبه با خبرنگاران نشد. او در جایی نوشته است: «راه سومی میان حرف زدن و سکوت وجود دارد و آن ادبیات است. زبانی که من به آن حرف می‌‌زنم، مناسب نوشتن است و نه گفت و شنود.»
در ایران بیش از ۱۵ کتاب از آثار این نویسنده به فارسی ترجمه و منتشر شده‌اند و به تنهایی از رمان «در انتظار بربرها»، سه ترجمه متفاوت وجود دارد.
