صفار هرندي:هفته كتاب فقط يك تلنگر است

پنجمين جلسه شانزدهمين دوره هفته كتاب درحضور وزير فرهنگ و ارشاد اسلامي،در دفتر صفارهرندي برگزار شد.

به گزارش خبرگزاري كتاب ايران(ايبنا)، دكتر پرويز در ادامه اين نشست،با اشاره به اين مطلب كه تجربيات به دست آمده از دوره پيشين هفته كتاب در برگزاري اين دوره كمك شاياني به معاونت فرهنگي كرده‌، افزود: مهم‌ترين فعاليت‌هايي كه عمدتاً‌ توسط وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي دنبال مي‌شد، اهداي جوايز به برگزيدگان كتاب سال جمهوري اسلامي و ديگر جشنواره‌هاي حوزه مكتوب بود.

وي با بيان اين مطلب،‌ خاطرنشان كرد: تجربيات دوره پيشين هفته كتاب اين امكان را به ما داد تا با برنامه‌ريزي بلندمدت و مستمر، تشكيل ستاد هفته كتاب و با برگزاري جلساتي با حضور نهادهاي دولتي و غيردولتي، بتوانيم فعاليت‌هايي را كه در هفته كتاب برگزار خواهند شد،گسترش دهيم.

پرويز با يادآوري اين مطلب كه هدف اصلي از برگزاري هفته كتاب،‌ تقويت روحيه كتابخواني و افزايش ميزان دسترسي اقشار مختلف جامعه به كتاب است، تاكيد كرد: معاونت فرهنگي وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي در رسيدن به اين هدف، هيچ تفاوتي ميان بخش دولتي و خصوصي قائل نشده‌ و از تمام سازمان‌هايي كه در اين باره طرح و فعاليتي داشته‌اند،‌ نه تنها استقبال كرده‌‌، بلكه آنان را در اجراي اين طرح‌ها ياري‌ نيز مي‌كند‌.

وي همچنين يادآور شد: كاهش بودجه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي در سال 87، مانع از گسترش فعاليت‌هاي هفته كتاب و حوزه نشر نشد و اين معاونت آمادگي خود را براي همكاري و حمايت در امور فرهنگي در تمام زمينه‌ها اعلام مي‌كند.

پرويز درباره پيشنهادهايي كه طي جلسات قبلي مطرح شده بود، اذعان داشت: در جلسات پيشين، طرح ثابت شدن اسامي برخي از روزهاي هفته كتاب پيشنهاد شده بود كه به دليل برخورداري از انعطاف اين برنامه از پذيرفتن آن امتناع شد و قرار شده‌ كه اسامي روزهاي هفته كتاب مطابق معمول و به صورت سالانه نامگذاري شوند.

معاون فرهنگي وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي همچنين با بيان اين نكته كه دومين سالي است كه هفته كتاب همراه با حذف يارانه كاغذ برگزار مي‌شود، خاطرنشان كرد: بحران پيش‌بيني شده توسط ناشران و فعالان عرصه نشر رخ نداد و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي توانست جرياني سالم را در اين حوزه برقرار كند.

وي با اشاره به اين كه اين طرح به صورت جدي دنبال مي‌شود، ادامه داد: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي با هدفمند كردن يارانه‌ها و جايگزيني حمايت از مصرف‌كننده به جاي توليد كننده، فعاليت‌هاي مثمرثمر بسياري را به اجرا درآورد كه از آن جمله مي‌توان به تجهيز و تقويت كتابخانه‌هاي مدارس، مساجد و دانشگاه‌ها به كتاب‌هاي مناسب را نام برد.

پرويز همچنين ارائه كارت‌هاي الكترونيكي به طلاب و دانشجويان را از ديگر نتايج اين طرح دانست و افزود: البته ضرر و زيان و تخلفات اندكي در اجراي اين طرح پديد آمد، ولي در مجموع طرحي موفق بود و تقاضاهاي فراواني را با پيشنهاد مراكز و حتي دارندگان كارت به دنبال داشت كه خود مبين موفق بودن اين طرح است.

حميد قبادي، مشاور معاون فرهنگي وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي نيز در اين نشست به حضور و همكاري 30 نهاد دولتي و غيردولتي اشاره كرد و گفت: از جمله نهادهايي كه در اين برنامه ما را ياري كردند، ارتش جمهوري اسلامي ايران است كه همكاري خود را از دو سال پيش تا‌كنون در اين حوزه آغاز كرده‌ و هم‌زمان با روزهاي پاياني هفته كتاب و شروع هفته بسيج، فعاليت خود را آغاز مي‌كند.

وي همچنين از همكاري و فعاليت‌هاي مجدانه وزارت آموزش و پرورش، وزارت علوم، تحقيقات و فناوري و جهاد دانشگاهي تشكر‌ و خاطرنشان كرد: با همكاري اين نهادها 30 نمايشگاه در 30 دانشگاه در سراسر كشور برگزار مي‌شود. همچنين كانون پرورش فكري كودكان و نوجوانان و كانون‌هاي مساجد،ديگر نهادهايي اند كه همكاري خوبي با معاونت فرهنگي وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي داشته‌اند.

قبادي با بيان اين كه حوزه علميه هنوز مراحل برنامه‌ريزي فعاليت‌هاي هفته كتاب را سپري مي‌كند و تا‌كنون طرح‌هاي خود را براي اين مركز ارسال نكرده‌، افزود: وزارت كار و امور اجتماعي سازمان ديگري است كه در اين حوزه فعاليت‌هاي خوبي را همراه با همكاري با اين معاونت داشته‌ كه تهيه كتاب‌هاي جيبي در قطع پالتويي، در تعداد زياد و به قلم روان و ارائه آن به كارگران براي گسترش ميزان مطالعه و كتابخواني، از آن جمله بوده‌است. اخيراً نيز شماره دوم كتاب كار اين وزارتخانه در همين راستا منتشر شده‌است.

به گفته وي، همراه شدن انجمن ناشران بين‌المللي كه يكي از برنامه‌هاي مهم برگزاري نمايشگاه‌هاي خارجي كتاب را برعهده دارد و ششمين دوره آن در كانون پرورش فكري كودكان و نوجوانان هم‌زمان با هفته كتاب برگزار مي‌شود، از جمله اتفاق‌هاي خوبي است كه در اين حوزه‌ است.

قبادي با يادآوري اين مطلب كه برنامه‌هاي نهاد كتابخانه‌ها در سال پيش از هفته كتاب فراتر رفت، گفت: امسال به اين مساله مهم توجه ويژه شد تا از بروز چنين مسائلي پيشگيري شو‌د.

وي توجه به كتابداران كتابخانه‌هاي عمومي و مساجد را كه در اين دوره سرلوحه برنامه‌هاي هفته كتاب قرار گرفته‌اند ،از طرح‌هاي نوين اين دوره برشمرد و افزود: در همين راستا از تمام كتابداران نمونه سراسر كشور به عنوان اهل فرهنگ و قلم تقدير به عمل آمد و كارت الكترونيكي خريد كتاب نيز به آنان اهدا شد.

مشاور معاون فرهنگي وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي همچنين تاكيد كرد: كتابخواني و آموزش آن از جمله نكاتي بود كه طي ساليان گذشته مورد غفلت قرار گرفته بود و با توجه ويژه به آن در دو سال اخير،‌ سعي شد از اثرات نامطلوب آن كاسته شود.

به گفته قبادي، موسسه خانه كتاب كه مجري اين دوره از هفته كتاب است، 10 برنامه مستقل را اجرا خواهد كرد.

محمدحسن فكري - دبير شانزدهمين دوره هفته كتاب- نيز با اشاره به بيش از 200عنوان فعاليت ارائه شده سازمان‌ها، افزود: برخي از فعاليت‌هاي ارائه شده، خود دربردارنده چندين رويداد است كه از آن جمله مي‌توان به برگزاري 33 نمايشگاه در 33 زندان كشور و تجهيز 45 كتابخانه‌ زندان‌هاي استان تهران و چندين كتابخانه در ديگر استان‌هاي كشور اشاره كرد.

وي همچنين درباره پوشش خبري هفته كتاب نيز اظهار كرد: ستاد خبري هفته كتاب تشكيل شده و اميدوارم در اين دوره با همكاري رسانه ملي بتوانيم پوشش خبري بهتري را ارائه دهيم.

نماينده مركز منادي تربيت نيز ضمن اظهار گلايه از تاخير در تحقق مساعدت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي در تجهيز كتابخانه مدارس، گفت: اميدوارم طبق بررسي‌هاي انجام شده بتوانيم 7 هزار و 800 عنوان كتاب انتخاب شده توسط اين مركز را كه معادل 3 ميليارد ريال هزينه نياز دارد، با همكاري وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي طي هفته كتاب خريداري و توزيع كنيم.

دكتر پرويز با اشاره به اين كه طبق تفاهم‌نامه امضا شده با وزارت علوم در سال پيش و با وجود كاهش اعتبارات 43 درصدي، همچنان توانسته‌ايم سقف حمايت‌هاي خود را از اين وزارتخانه حفظ كنيم،‌ افزود: آموزش و پرورش ،كودكان و نوجواناني را پوشش مي‌دهد كه در آغاز مسير كتابخواني اند.

وي گفت: با توجه به نگراني وزير آموزش و پرورش مبني بر بي‌اطلاع ماندن از اقدامات انجام شده، قرار شد تفاهم‌نامه‌اي امضا شود كه پيش نويس آن آماده و به اين وزارتخانه فرستاده شد. ولي متاسفانه اين وزارتخانه در مبلغ حمايتي توافق شده وزارت ارشاد و برخي بندهاي تفاهم نامه، بدون اطلاع ما تغييراتي را اعمال كرد.

نماينده كتابخانه مجلس نيز در اين نشست گفت: طي 30 سال پيروزي انقلاب اسلامي ايران، كتابخانه مجلس توانسته است تنها 5 جلد نسخ خطي را فهرست‌نگاري كند و امسال مبنا را بر آن گذاشته تا برابر 30 سال كار و 5 نسخه خطي را فهرست‌نگاري كند. همچنين تصميم دارد به صورت هفتگي، هزار نسخه تصويربرداري شده از نسخ خطي را با كيفيت بالا و قابل چاپ ارائه دهد.

اين نماينده افزود: اين كتابخانه در سال گذشته 640 نسخه خطي خريداري كرده و امسال قصد دارد اين ميزان را به 700 نسخه برساند.

اشرف، نماينده معاونت فرهنگي دانشگاه آزاد اسلامي نيز يادآور شد: اين دانشگاه براي نخستين بار است كه به همكاري با ستاد هفته كتاب مي‌پردازد و در اين راستا با اجراي 4 فعاليت در هفته كتاب با معاونت فرهنگي وزارت فرهنگ و ارشاد همكاري خواهد كرد.

به گفته وي، بر اين اساس تمام واحدهاي دانشگاه آزاد ملزم شده‌اند 200 نمايشگاه‌ كتاب در دانشگاه‌هاي آزاد سراسر كشور برگزار كنند. همچنين تجديد چاپ كتاب سيره معصومان(ع)، اثر آيت‌الله مظاهري از ديگر اقدامات اين مركز در هفته كتاب خواهد بود.

اشرف ادامه داد: برگزاري مسابقه كتابخواني از طريق اينترنت و سايت تسنيم از ديگر برنامه‌هاي دانشگاه آزاد در هفته كتاب است. تجهيز كتابخانه پژوهشكده قرآن و عترت در كنار تهيه فهرست كتابخانه ديجيتال مراجعه‌كنندگان نيز توسط اين مركز به اجرا درخواهد آمد.

در ادامه جلسه و پس از  طرح ديدگاه هاي شركت كنندگان در اين نشست ،وزير فرهنگ و ارشاد اسلامي ضمن بيان اين كه با وجود نگاه مهربان‌تر جامعه نسبت به كتاب‌،‌ بايد شادمان بود،گفت: براي پيشرفت در حوزه كتاب،‌ نيازمند عزم و اراده جدي هستيم. نمايشگاه كتاب استاني نشان مي‌دهد مردم استقبال بهتري از كتاب به عمل مي‌آورند.

وي با اشاره به اين كه استقبال از كتاب يك وجه قضيه است و كتابخواني وجه ديگري است، افزود: اگر چه هنوز ارزيابي دقيقي از ميزان مطالعه به دست نيامده، ولي به زودي و در هفته كتاب اين آمار درباره استان تهران اعلام خواهد شد.اين مساله گواه بهبودي روند مطالعه كتاب در تهران است.

صفارهرندي از نهضت كتاب ياد كرد و گفت: اين نهضت به معناي بيداري اجتماعي است كه نياز به برنامه‌ريزي بلندمدت دارد و مدارس به عنوان جامعه بزرگ فرهنگي كشورمان،‌ زمينه‌ساز شكل‌گيري فرهنگي اند.

وي با اذعان به اين مطلب كه وزارت ارشاد هيچ اكراهي در سرمايه‌گذاري در اين عرصه ندارد، با گلايه‌مندي از مجلس گفت: وزارت آموزش و پرورش لايحه چند هزار ميليارد ريالي به مجلس فرستاد در حالي كه وزارت ارشاد براي به تصويب رساندن چند ميليارد ريال بودجه محدود شده در حوزه كتاب، بايد چانه‌زني كند.

صفارهرندي افزود: نمي‌دانم چرا هر جا سخن از كتاب و هنر به ميان مي‌آيد، دست و دل همه مي‌لرزد و براي هر گونه مساله‌اي حمايت و آمادگي وجود دارد غير از اين عرصه! چنانچه اين عرصه تغيير رويه دهد و مسوولان در تصميم‌گيري‌هايشان تجديد نظر كنند، شايد ديگر در حسرت نهضت كتابخواني به سر نبريم.

وزير ارشاد تاكيد كرد: هفته كتاب فقط يك تلنگر، نشانه و علامت است و بايد عنصري مثمر ثمر و تحريك‌كننده باشد و بتوان از آن در راستاي همين هدف استفاده كنيم.

وي اذعان داشت: نظرم اين است كه از هفته كتاب استفاده درستي نكرده ايم؛ زيرا مهم‌ترين ويژگي اين هفته تحريك آميز بودن آن است كه متاسفانه از اين خصوصيت برخوردار نيست و اين مساله نشان مي‌دهد روابط عمومي آن گونه كه انتظار مي‌رود، فعاليتش را انجام نداده است.

صفارهرندي با اشاره به اين كه اگر 50 درصد بودجه وزارتخانه را در روابط عمومي و در همين بحث سرمايه‌گذاري كنيم،‌ ارزش دارد و چنانچه نتوانيم اين هدف را به ثمر برسانيم،‌ هفته كتاب با شكست برخورد كرده است.

وي از حاضر نبودن نماينده سازمان صدا و سيما اظهار تاسف كرد و گفت: تا رسانه ملي پاي كار نيايد، كاري سامان نمي‌گيرد و اين مساله به تجربه ثابت شده است. زيرا سهم عمده فرهنگ سازي بر دوش رسانه ملي است و 90 درصد اين سهم را برعهده دارد.

صفارهرندي با اشاره به صحبت‌هايي كه با ضرغامي مدير سازمان صدا و سيما انجام شده است،‌ افزود: در اين جلسات هيچ موارد امتناعي ديده نمي‌شود،‌ ولي اين كه چرا اين گونه درخواست‌ها در ميان راه باز مي‌مانند، مشخص نيست و بايد مورد آسيب‌شناسي قرار گيرد و برطرف شود.

وي از اصحاب رسانه خواست با تلاش و كوشش جدي به ساماندهي و گسترش كتابخواني در جامعه كمك كنند تا بتوان كمبود گذشته را برطرف كرد. همچنين در مصاحبه با مسوولان،‌ ديگر اقشار جامعه را به كتابخواني ترغيب كنند.

وزير ارشاد از راه‌اندازي كتابخانه باز و سيار اظهار خوشنودي كرد و افزود: ايجاد ساعات مطالعه براي مردم در مسير راه، اقدامي اساسي و مفيد است و به عنوان يك پله براي رشد آگاهي آنان، كسب معرفت و نزديك شدن به يار مهربان است كه خود توفيق اين سازمان را در دستيابي به اين هدف مي‌رساند.

وي با اشاره به خريد 25 ميليارد ريالي كتاب در سال گذشته از ناشران، خاطرنشان كرد: اين ميزان نشان و علامت خوبي است چرا كه نشان مي‌دهد كتاب‌هايي كه خريداري شده اند در انبار وزارت ارشاد تلنبار نمي‌شوند بلكه به كتابخانه ها مي‌روند و به گسترش كتابخواني كمك مي‌كنند