تبیان، دستیار زندگی
تضاد و تعارض در كودكان ( قسمت سوم ) در قسمت قبل مطالبی در مورد عصاره ی تضاد و تعارض ، ماهیت آن ، موارد بروز و حالات و رفتار مبتلایان به آن مطرح نمودیم اینك می خوانیم ... روان شناسان آغاز و شروع تضاد و تعارض را همان دوران خرد...
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

شروع تضاد و تعارض در كودكان

تضاد و تعارض در كودكان ( قسمت سوم )

در قسمت قبل مطالبی در مورد عصاره ی تضاد و تعارض ، ماهیت آن ، موارد بروز و حالات و رفتار مبتلایان به آن مطرح نمودیم اینك می خوانیم ...

روان شناسان آغاز و شروع تضاد و تعارض را همان دوران خردسالی می دانند كه طفل بین آنچه را كه می خواهد انجام دهد و آنچه را كه می تواند انجام دهد فاصله ای می یابد. به عقیده روانكاوان ، آدمی ازهمان دوران شیرخوارگی در تعارض بین دو غریزه مرگ و زندگی است كه آن را تهدیدی برای خود و انگیزه ای تباه كننده می داند. همچنین این تهدید متوجه او و قطع كننده عنصر ارتباطی بین او و مادر است .

می گویند دو غریزه متضاد در كودك وجود دارد یكی آزار رسانی به قصد تباه كردن كسانی كه از او سرپرستی،  پذیرایی و حمایت می كنند ، و دیگر آسیب رسانی به خود است. زیرا اگر پذیرایی كننده ها از میان بروند او هم نقاط اتصال و زندگی عادی را از دست خواهد داد. این تعارض سراسر زندگی او را گرفته و زمینه ساز بسیاری از كج خلقی ها و اقدامات نارواست.

به تدریج كه بر سن و رشد كودك افزوده می شود و كودك با پدیده های گوناگون آشنا می گردد  ، تضاد و تعارض دامنه یافته و جنبه های دیگری از حیاتِ او را شامل می شود تا مرحله بلوغ و نوجوانی كه او در یك سو مواجه با نیازهای غریزی است و از سوی دیگر مواجه با موانع اجتماعی در خانواده ، مدرسه جامعه است و نمی تواند آنها را با هم سازش دهد.

تیپ افراد مبتلا

افرادی كه همواره دچار تضاد و تعارضند :

-        اغلب افرادی غیر عادی و از لحاظ  شخصیتی دچار نوعی نابهنجاری ناشی از عدم وحدت در ابعاد شخصیت اند.

-         بسیاری از اینان از تیپ عصبی و از گروه نـِورُوزها(1)(Neurosis ) هستند.

-        افرادی هستند هوشمند و این خود یكی از عوامل دامن زننده به حالات آنهاست .

-        شتابزده اند و در رفتارشان دستپاچگی ناشی از حساسیت ها زیاد به چشم می خورد .

-        بدگمانی و بدبینی دارند، روح اعتماد به نفس در آنان ضعیف و احساس  رنج و حقارت در آنان شدید است .

-        اعصابشان به هم ریخته است و نوعی پریشان حالی در آنان به چشم می خورد.

-        خستگی ناشی از نابسامانی در زندگی شان بسیار است و این امر به حدی است كه نیروی شان را كاملاً  تحلیل می برد.

-        افرادی منفعل اند و تضادها ، آنان را شدیداً تحت تأثیر قرار می دهند و حتی اخلاق و وجدان را هم اثر می بخشند.

-        خانواده ی آنها اغلب افرادی كم ظرفیت و كم تحمل اند.

-        حساس و بسیار زود رنج هستند .

-        بسیاری از اینان قبلاً مشكلاتی در زندگی داشته اند و زیر بار آن رنج برده اند .

-        بسیاری از اینان تربیت كافی نداشته اند  و زندگی شان با نوعی كمبود یا افراط در محبت همراه بوده است.

عوارض همراه

تضاد اگر در افراد اصلاح نشود تدریجاً گسترش یافته و ریشه دار می گردد و طبیعی است كه هر قدر فاصله ی فرد با هدف و امر محبوب كمتر شود  تضاد شدیدتر است . این امر همچنین ممكن است در آدمی تثبیت شده و بخشی از خلق و خوی او را تشكیل دهد. در این صورت با عوارضی همراه می گردد كه برخی از آنها بدین قرارند:

-        فراهم آمدن زمینه برای ابتلای فرد به یكی  از مفاسد كه در آن صورت ممكن است خطرآفرین باشد.

-        پیدایش حالت رجعت به كودكی و بروز حالت شب ادراری در افراد .

-        نیرومند شدن ناكامی ها و هیجانات و فراهم آمدن شرایط برای ایجاد ناسازگاری.

-        غلبه ی اضطراب و تشویش و پریشانحالی برافراد در رابطه با حالات پدید نیامده ولی محتمل الوقوع.

-        ترس از این كه نكند اشتباهی برایشان پدید آید و یا دست از پا خطا كنند.

-        همچنین ممكن است درعرصه كشمكش های روانی حالت شرم زدگی ، كمرویی ، گوشه گیری و انزوا مطرح شده و زندگی او را از حال اعتدال خارج كند.

-        در مواردی  هم ممكن است این حالت چندان شدید باشد كه فرد را به سوی اعمال وحشیانه و مخرب حركت دهد.

موضع كودك درقبال آن

بررسی ها نشان می دهند كه كودك دراین رابطه موضع و شیوه ای را اتخاذ می كند كه جلوه هایی از آن به شرح زیراست :

-        شرایط محیط خارج را تغییر داده و آن را به نفع خود ، سازگار و در نتیجه ، كشمكش ها را حل می كند.

-        در مواردی سعی دارد از موقعیت و شرایط موجود بگریزد و مثلاً از خانه فرار كند تا مشق ننویسد .

-        حالات و تمایلات متعارضی را نشان می دهد مثل حالت حمله ، جلو عقب رفتن و...

-        گاهی ممكن است حالت انكار به خود گرفته و خود را وادار به فراموشی آن نماید مثل شكست در امتحان كه سعی دارد آن را مثلاً با مرگ پدر توجیه كند.

-        پناه بردن به خیالبافی كه نوعی مكانیسم دفاعی برای دستیابی به آرامش و سكون است .

-        گزینش حالت سركوب ، مثلاً پدر یا مادر خود را كتك می زند ولی فوراً خود را سرزنش می كند كه باید پدر را مقدس شمرد.

-        تفسیر و توجیه مسائل با روشی خصومت آمیز و كینه توزانه.

-        ارزیابی روش های گذشته و تجدید نظر در آن و گزینش تدابیری جدید برای هدف جدید كه البته راهی معقول است.

-        دوری از اجتماع و مردم و اختیار انزوا و گوشه گیری.

-        خود خوری و غمگینی  و بر اثر آن نشان دادن عكس العمل شدید از خود.

-        اتكای به دیگران و درخواست رأی و نظر در تصمیم گیری ها ، آن هم با حالت عاطفی خاص.

-        قهر كردن ، بهانه گرفتن ، متهم كردن ، تمسخر و استهزاء ، تخلف از دستور، تحقیر و ملامت دیگران ، بددهنی و...

در كل آنها كه دچار تضاد و تعارض اند سعی دارند به گونه ای عمل كنند كه بر اثر آن تنش های عاطفی شان كاهش پیدا كند ، تعادل روانی شان حفظ گردد ، علاقه و نفرت آنها تعدیل شود و از آن ناراحتی  و نگرانی بیرون آیند.

ادامه دارد ...

در قسمت چهارم به این مباحث خواهیم پرداخت : فواید و زیان های تضاد و تعارض ، دسته بندی زیان ها

نوروز (Neurosis):اصطلاح روزگاری برای هر نوع اختلال عضوی عصبی یا هر اختلال در اعمال عصبی اطلاق می شد . در اصطلاح روانكاوی نوروز به معنای وسیعتری ، تا حدی كه تمام اختلالات روانی را در برگیرد ، مورد استفاده قرار گرفت.

مشاوره
مشاوره
در رابطه با این محتوا تجربیات خود را در پرسان به اشتراک بگذارید.